Gelecek iki hafta Yunanistan için çok gergin ve zor bir dönem olacak. Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun Atina ziyareti ile ilgili yazımda Yunanistan’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin önemine ve bunun erken seçimleri tetikleyebileceğine işaret etmiştim. Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras, parlamentoda Şubat’ta yapılacak cumhurbaşkanı seçimini öne almayı kararlaştırdı. Ülkenin karşı karşıya bulunduğu ekonomik zorluklar temelinde Şubat’a kadar beklemenin, siyasi belirsizliği sürdürmenin doğru olmayacağını düşünmüş olmalı. Şimdi yapılacak bir oylamada kazanma şansının daha yüksek olduğunu, savunma yerine saldırı stratejisinin kendi açısından daha iyi olacağını düşünmüş de olabilir. Bu kararla Samaras ciddi siyasi risk almış, kumar oynamış oluyor. Yunanistan siyasi sisteminde cumhurbaşkanı önemli rol oynamaz ama bu kez 17, 23 ve 29 Aralık’ta yapılacak üç tur cumhurbaşkanı oylamaları ülkenin kaderini belirleyecek.
Başbakan Samaras, geçmişte Avrupa Komisyonu Çevre Komiseri görevinde bulunmuş olan Stavros Dimas’ı cumhurbaşkanı adayı gösterdi. Dimas’la ilgili ilk oylama 17 Aralık Çarşamba günü yapılacak. Seçilebilmesi için Dimas’ın birinci ve ikinci turda 200 oy alması gerekiyor. Bu imkansız. Koalisyon hükümetinin toplam sandalye sayısı 155. Dolayısıyla ilk iki tur, hükümetin 155 üzerinde kaç oy alabileceğini göstermesi bakımından önemli. 17 Aralık’taki ilk turda Samaras 170 oya ulaşamazsa işi çok zor olacak. 29 Aralık’ta yapılacak 3. turda cumhurbaşkanı seçilmek için 180 oy yeterli olacak. Yani hükümetin 155 oyuna ek olarak Samaras’ın 25 oy daha bulması gerekiyor. Erken seçim durumunda sandalyesini kaybetme korkusu olan milletvekilleri Dimas’a oy verir mi? Küçük partilerin tavrı ne olur?
Üçüncü turda da cumhurbaşkanı seçilememesi durumunda Yunanistan’da erken genel seçimler yapılacak. Tüm kamuoyu yoklamaları sol Syriza partisinin Samaras’ın lideri olduğu Yeni Demokrasi Partisi’nin yüzde 5 önünde olduğunu gösteriyor. Erken seçimlere gidilmesi durumunda Syriza’nın iktidara gelmesi güçlü olasılık. Syriza, AB’nin dayattığı ve Samaras hükümetinin uyguladığı kemer sıkma politikalarına karşı çıktığı için halk arasında popüler. Syriza yönetiminde Yunanistan nasıl bir yol izler? Böylesi bir iktidar ekonomik kriz yönetimi ve Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası, Uluslararası Para Fonu’ndan oluşan Troyka ile ilişkiler açısından ne gibi sonuçlar doğurur? Bu soruların cevabı net değil. Yunanistan zor bir sınava, türbülansa giriyor.
Başbakan Samaras, Stavros Dimas’ın cumhurbaşkanı seçilememesi durumunda ülkenin felaketle karşı karşıya kalacağını, Euro bölgesini terketme durumuna düşebileceğini söyleyerek saldırıya geçti. Hem milletvekillerini, hem de seçmenleri “korkutarak” sonuç almak istiyor. Syriza, Samaras’ın bu söylemlerini “korkutmaca” olarak niteliyor ve bu tür söylemlerin ekonomik olarak dibe vurmuş bir toplumu korkutamayacağını vurguluyor. Bu söz savaşları 29 Aralık’a kadar devam edecek. Kimin kazanacağını tahmin etmek zor. Bu arada siyasi belirsizlik Yunan hisse senetlerinin büyük oranda değer kaybetmesine neden oluyor. Bu durum, Avrupa’yı da olumsuz yönde etkiliyor. AB yöneticileri zor bir bekleyiş içinde. 29 Aralık’ta Yunanistan’ın nasıl bir rota çizeceğini onlar da görmek istiyor.
Son zamanlarda Yunanistan ekonomisinde bazı olumlu gelişmeler gözlemleniyordu. Yavaş da olsa krizden çıkış belirtileri vardı. Erken seçimler bu durumu etkiler mi? 172 milyar Euro’luk son kredi dilimini almak için Atina’nın Troyka ile müzakerelere devam etme ihtiyacı var. Bu kredinin alınması ekonomi için çok önemli. 29 Aralık’ta Samaras galip gelirse müzakereler devam edecek. Erken seçim ve Syriza’nın iktidara gelmesi durumunda ne olacağı ise belli değil. Syriza Başkanı Alexis Tsipras, henüz bu konuda net bir şey söylemiyor. Yunanistan’ın siyasi ve ekonomik geleceği 29 Aralık’a endekslenmiş durumda.
Yunanistan böylesi kritik iki haftaya girerken, hem siyasi, hem ekonomik geleceği konusunda tam bir belirsizlik yaşarken, biz “Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Venizelos’a Anastasiadis’i beraber ziyaret etme teklifinde bulundu” muhabbeti, tartışmaları yapıyoruz. Olası bir erken seçimde en büyük zarara uğrayacak politikacı Venizelos’tur. Anketlerde lideri olduğu PASOK’un oy oranları çok düşük. Büyük bir siyasi yenilgi durumunda Venizelos parti başkanlığına devam eder mi? PASOK’un kaderi ne olur? Sanırım Venizelos’un üzerinde kafa yorduğu konular bunlar. Biraz ayaklarımızı yere basar, olmayacak işlerle uğraşmaktan vazgeçersek daha iyi olur diye düşünüyorum.
