1960’larda Türkiye’den çıkarılan yortan kabı ait olduğu topraklara geri dönüyor.
Kültür varlıklarının ait olduğu topraklara iadesini öngören politikalar meyvesini vermeye başladı.
1960’lı yıllarda Efes Antik Kentini ziyaret eden İngiliz vatandaşı Thelma Bishop bir hatıra olarak satın aldığı testi hakkında bilgi almak için modern seramik ürünleri müzayedeleri düzenleyen Macclesfield’daki Adam Partridge Müzayede firmasına başvurmuştu. Partridge Müzayede Evinin aynı zamanda arkeolog olan seramik uzmanı Jason Wood Türk olan eşi vasıtasıyla ulaştığı uzmanlardan söz konusu kabın Erken Bronz Çağına tarihlenen ve Yortan Kültürlene ait bir kültür varlığı olduğunu öğrenmişti. Bununla birlikte Türkiye’de kültür varlıklarının ihracının yasak olduğunu öğrenen Wood, Yortan Kabının Türkiye’den hiç çıkarılmamış olması ve ait olduğu topraklara dönmesi gerektiği kanaatine vararak bu görüşünü eserin sahibi Thelma Bishop’la paylaşmıştı.
Thelma Bishop’un da en doğru davranışın Yortan Kabının ait olduğu topraklara iade edilmesi gerektiği fikrini kabul etmesi üzerine Jason Wood Londra’daki Türk Büyükelçiliği ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Londra Kültür ve Tanıtma Müşavirliği ile irtibata geçmişti. Söz konusu eserin ülkemize iadesi, Londra Kültür ve Tanıtma Müşavirliğinde organize edilecek bir basın toplantısı ile gerçekleştirilecek olup, iade eden şahsa ve müzayede firmasına hediye edilmek üzere iki Müzekart (Museumpass İstanbul) anılan müşavirliğimize gönderildi. İade edilecek kültür varlığı Erken Bronz Çağına tarihlendirilmekte olup, Yortan Kültürü adı verilen stil özelliklerine sahip, pişmiş topraktan, 26,5 cm. yüksekliğinde bir sürahi/testidir. Yortan Kabının iadesi Türkiye’nin ve Türkiye gibi kaynak ülkelerin topraklarından çıkarılan kültür varlıkları için sürdürdükleri uluslararası hak ve hukuk mücadelesinin müzayede firmaları ve diğer ülkelerin kamuoyu tarafında fark edilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Törende konuşan müzayede firmasının sahibi Adam Partridge: “Bu nadir eserin ait olduğu Türkiye topraklarına dönmesinden dolayı çok mutluyum. Böyle bir durumla karşılaşan her müzayede evi maalesef bu yolu seçmiyor. Umuyorum ki Birleşik Krallık’taki benzer durumlar için bir örnek teşkil etmiş olduk.” ifadesini kullandı.
