Gazze’de sivil Filistinlilerin korkunç trajedisi devam ediyor. Bu satırlar yazıldığı sırada ölü sayısı 650’yi, yaralı sayısı 4500’ü aşmıştı. Ölenlerin 150’si çocuk. Ateşkes sağlanmadığı sürece bu rakamlar hızla artacak. Gazze denen dar coğrayfaya hapsedilmiş 2 milyona yakın insan gece, gündüz; karadan, havadan, denizden bombalanıyor. Dünya büyük oranda suskun. Arap ülkeleri suskun. ABD ve Batı İsrail’e destek veriyor. Masum insanlar ölmeye devam ediyor. Bu tablo karşısında daha ne yazalım? Yazılmadık, söylenmedik bir şey kaldı mı? Dünyada vicdan diye bir şey kalmamışsa, vicdanlar körelmişse yazılanların önemi var mı?
Dünya barışı ve güvenliğinden BM ve BM Güvenlik Konseyi sorumludur. Peki, Gazze’de sivillerin, çocukların, kadınların öldürülmesi karşısında BM ne yapıyor? Hiçbir şey. BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, bölgede ateşkes çabalarına katılırken çok tuhaf bir açıklama yaptı ve rengini belli etti. Hamas’ı eleştirdi. İsrail’e dokunmadı. BM Genel Sekreterleri genelde ABD güdümünde olur. Ban Ki-moon, bize bu gerçeği hatırlattı. Biz de böylesi adamlardan adalet bekliyoruz. İşte mal meydanda. Yazıklar olsun.
Güvenlik Konseyi’nin Gazze konusunda etkili olmasını engelleyen ABD’dir. Müttefiki İsrail’in eleştirilmesine kesinlikle izin vermez. ABD dış politikası sözde ideallere dayanır. Bu ideallerin yüce, insani idealler olduğu söylenir. Obama’ya Nobel Barış Ödülü bile verilmişti. Bu ödülü ne kadar “hak ettiğini” tüm dünyaya bir kez daha kanıtladı. Bundan sonra kimse bize Obama, Joe Biden demesin. Çocukların katli karşısında ses çıkarmayan bu kişiler ahlaki iflaslarını sergilediler. ABD dış politikası iflasını yeniden sergiledi. ABD zengin olabilir. Güçlü de olabilir. Ama, dünya halklarının gözünde bir kez daha sınıfta kaldı. Mahkum oldu. Netanyahu ve politikaları ile özdeşleşti. Bunu sadece biz söylemiyoruz. Harvard Üniversitesi öğretim görevlisi Stephen M. Walt ABD’nin İsrail politikasının ahlaki açıdan iflas ettiğini yazıyor. Bölge halkları Amerikalıları nasıl affetsin? Niçin affetsin?
Peki, Avrupa Birliği (AB) ne yapıyor? Hiçbir şey. AB de ahlaki açıdan bir kez daha sınıfta kaldı. İnsan hakları konusunda mangalda kül bırakmayan, bu konuda herkese yukarıdan bakmayı, nutuk atmayı marifet sayanlar, çocukların, sivillerin katledilmesi karşısında etkili bir şey yapmıyorlar. İsrail’in Gazze’de uluslararası savaş hukukunu (international humanitarian law) ihlal ettiğini uluslararası hukuk uzmanları söylüyor. İsrail orantısız güç kullanıyor. İsrail’in kullandığı silahlara ve ölü, yaralı sayısına bakmak bunu görmek için yeterli. Hamas’ın füzeleri ile İsrail savaş makinesi karşılaştırılamaz. İsrail, muhariplerle siviller arasında fark gözetme ilkesini çiğniyor. Sivillerin öldürülmesi yasaktır. BM verilerine göre Gazze’de ölenlerin yüzde 80’i sivil. Dördüncü Cenevre Sözleşmesi, insanların toplu olarak cezalandırılmasını yasaklar. Gazze halkı toplu olarak cezalandırılıyor. Cenevre sözleşmelerinin ve insan hakları sözleşmelerinin amacı insan yaşamının korunmasıdır. Sivillerin korunmasıdır. Gazze’de bu sözleşmeler çiğneniyor. Peki, AB bunları bilmiyor mu? Ne yapıyor? Ne yapacak?
Uluslararası ilişkilerde adalet beklemenin ne kadar naif olduğunu Gazze bize bir kez daha hatırlatıyor. Bu alanda gücünüz kadar konuşabilirsiniz. Güçsüz olanlar için adalet yoktur. İşgal altında yaşayan, toprakları devamlı olarak zorla elinden alınan Filistin halkı adalet buldu mu? Bu konuda Filistinli yöneticilerin de ciddi hataları olduğunu daha önce yazmıştım. Ama, Gazze’de olayların geldiği noktada konunun özünü görmek gerek. Konunun özü İsrail işgalidir. İsrail, güvenlik ve barış istiyorsa Filistinlilere haklarını vermelidir. “Büyük İsrail” hayallerinden vazgeçmelidir. Herşeyi şiddet kullanarak çözümleyemeyeceğini anlamalıdır. O zaman kalıcı barış sağlanır. Yok, “Benim ordum güçlüdür, arkamda ABD ve Batı var. Filistinlileri istediğim gibi ezerim” diye düşünmeye devam ederse huzura ve barışa kavuşamaz. Bölgede ektiği nefret tohumlarını biçmeye devam eder.
Gazze’deki trajediyi izlerken insanın öfkelenmemesi mümkün değil. Evet, olayları duygularla değil, akılla analiz etmeliyiz. Ama, bazen duygular ön plan çıkar. Ağır basar. Çocuk cesetleri karşısında soğukkanlı analiz yapmak zorlaşır, anlamsızlaşır. Öfke ön plana çıkar. Öfkeliyiz. Hem de çok öfkeli. Yazının, sözün bittiği yerdeyiz. Dünya masum sivillerin, çocukların öldürülmesi karşısında susuyorsa yazmanın ne anlamı var? “Adaletsizliğe son verin!” diye haykırmaktan başka bir şey kalmıyor. Haykırıyoruz. “Gazze’de sivillerin katliamına son verin. Kan akmasını durdurun. Gazze halkına uygulanan insanlık dışı ablukaya son verin. Filistin halkının haklarını verin!” diye haykırıyoruz. Yazacak başka bir şey kalmadı.
