Harvey ve Irma kasırgaları, Hindistan, Bangladeş, Nepal’i etkileyen şiddetli muson yağmurları iklim değişikliği konusunu yeniden gündeme getirdi. Aklı başında herkes can ve mal kaybına yol açan bu doğal felaketlerle iklim değişikliği arasında bağlantı olduğunu bilir. İnsanlık olarak zaman kaybetmeden bu konuda gerekli önlemleri almazsak Harvey, Irma gibi felaketlerin sayısı artacak. Fazla zamanımız yok. Bilim insanları aşağı yukarı 3 yılımız kaldığını hesaplıyorlar. Daha sonra sıcaklıklar çok artacak ve bu durum dünyanın kimi bölgelerinde kuraklık, susuzluk, çölleşme gibi sonuçlar doğururken bazı bölgeler çok büyük miktarda yağış alacak ve felaket yaşayacak. Harvey ve Irma kasırgaları ABD’de can kaybına ve büyük hasara yol açtı. İşte bu noktada akla Başkan Donald Trump’ın görüşleri geliyor. Trump küresel ısınmanın insan eylemlerinin sonucu olduğunu kabul etmiyor, küresel ısınma ile mücadeleye destek vermiyor. Paris İklim Anlaşması’ndan çekilme kararı bunun kanıtı. ABD gibi büyük ve zengin bir ülkenin katkıları olmadan iklim değişikliği ile hızlı ve sonuç alıcı mücadele mümkün mü? Değil.
Bu konuda Donald Trump’a dolaylı olarak en iyi yanıtlardan birini Papa Francesco verdi. BBC Türkçe’de aktarıldığına göre Katolik Kilisesi lideri Papa, iklim değişikliğinin insan ürünü olduğuna inanmayan ve bu konuda önlem almaya yanaşmayan liderleri “tarihin yargılayacağını” söyledi. Bu çok doğru ve önemli bir uyarı. İklim değişikliğinin insan etkisine bağlı olduğunu kabul etmeyen ve sera gazı salınımını kısıtlamak için diğer ülkelerle işbirliği yapmayı reddeden siyasi liderlerin sorumluluğuyla ilgili bir soruyu yanıtlayan Papa, “Bunu reddedenler gidip bilim insanlarına sormalı. Bilim insanları bu konuda çok net konuşuyor… Geçenlerde bir üniversiteden bir haber geldi: Geri dönmek için 3 yılımız var, aksi halde sonuçları feci olacak. Bu 3 yıllık süre doğru mu değil mi bilmiyorum ama eğer geri dönmezsek aşağı düşeceğiz, bu doğru. İklim değişikliklerinin etkileri gözle görülüyor, bilim insanları izlenmesi gereken yolları açıkça söylüyor. Hepimizin sorumluluğu var, hepimizin. Politikacıların da sorumluluğu var… Şüphesi olanlar varsa bilim insanlarına sorsun. Sonra da kararını versin. Bu kararları tarih yargılayacak” dedi. Papa taşı gediğine oturttu. Umarız Donald Trump gerekli mesajı almıştır.
Trump yönetimi iklim değişikliğini reddetmeye devam ederse bunun hem Amerikan halkına, hem de dünya halklarına faturası ağır olacak. İklim değişikliğinin kasırgaları nasıl etkilediği konusunda tartışmalar var. Kasırgaların tek nedeni iklim değişikliği değil elbette. Atmosfer çok karmaşık bir yapıya sahip. Çeşitli faktörleri hesaba katmak lazım. Ancak bilim insanları küresel ısınmanın çeşitli şekillerde kasırgaları güçlendirdiğini söylüyorlar. Sıcak hava ve sıcak su bu faktörler arasında. Kasırgaların bıraktığı suların yüzde 30’unun insan eylemleri kaynaklı olduğunu düşünenler var. Bu kısa yazıda bu tartışamların detayına girmemiz mümkün değil. Bu konuda bilim insanlarının söylediklerine bakmamız lazım. Bilim insanları arada bağ olduğunu düşünüyor. Doğal felaketlerle iklim değişikliği arasında bağ olduğunu görme zamanı gelmiştir.
“Kasırgalar ve kuraklıklar” başlıklı yazımı şöyle bitirmiştim: “İnsanlık olarak su dahil iklim değişikliği bağlantılı önemli sorunlarımızı çözümleyebilmek için öncelikle iklim değişikliği ile mücadeleye önem vermeliyiz. Bu bağlamda Paris İklim Anlaşması’nın hayata geçirilmesi son derece önemlidir. Başkan Trump’ın Harvey kasırgasının (ve Irma) neden olduğu felaket karşısında iklim değişikliği konusundaki görüşlerini gözden geçirmesi gerekir. Sorunlar globaldir ve global çözümler gerektirir.” İklim değişikliği ile mücadelede uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi, ABD, Çin Hindistan, AB gibi aktörlerin bu konuda liderlik yapmaları, zengin ülkelerin başı çekmesi gerekir. İklim değişikliği reeldir ve hayatımızı giderek daha fazla etkileyecek. Bunun bilincine varalım. Bu sorunla baş edecek bilgi ve teknolojiye sahibiz. Önemli olan siyasi iradedir. Maalesef Trump gibilerde siyasi irade yok.
