“ABD Başkanı Barack Obama’nın yeniden seçilmesini istermisiniz?” PEW araştırma kuruluşu, ilkbaharda, çeşitli ülkelerde insanlara bu soruyu yöneltti. Şimdi, Amerikan başkanlık seçimlerine bir ay kaldı. Dünyanın Başkan Obama’ya bakışını ortaya koyan bu anketin sonuçlarına kısaca göz atalım. Anket yapıldığı sırada Cumhuriyetçi Parti adayı henüz belirlenmemişti. Bu nedenle ankette Mitt Romney hakkında soru yoktu. İnsanlara sadece Başkan Obama’nın yeniden seçilmesini isteyip istemedikleri soruldu.
Avrupa’da sekiz ülkede anket yapıldı. Avrupalıların çoğunluğu Obama’ya destek verdi. Avrupalıların çoğunluğu Obama’nın uluslararası ilişkilerde doğru politikalar izleyeceğine inanıyor ve yeniden seçilmesini istiyor. Avrupalıların dış politika konusunda Obama’ya bakışı, kendinden önceki Başkan Bush’a bakıştan çok farklı. 2009 sonrasında Avrupalıların uluslararası ilişkiler konusunda Obama’ya verdiği destekte hafif bir düşüş olsa da 2012’de destek oranları yüksek. Almanların yüzde 87’si, Fransızların yüzde 86’sı, Britanyalıların yüzde 80’i, İspanyolların yüzde 61’i dış politikada Obama’ya güveniyor. Obama’nın yeniden seçilmesine destek konusunda Almanlar birinci sırada. Ankete katılan Almanların yüzde 89’u Obama’nın yeniden başkan seçilmesine destek veriyor. Avrupa’da Obama’ya en az destek Yunanistan’da. Ekonomik krizle boğuşmakta olan Yunanlıların çoğunluğu Obama’nın global ekonomik sorunları çözümlemedeki yaklaşımlarını beğenmiyor. Yunanistan’da Obama’nın ekonomik politikalarını destekleyenlerin oranı yüzde 22. Obama’nın seçimleri yeniden kazanmasını isteyen Yunanlıların oranı ise yüzde 45.
Nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ülkelerde Obama’ya bakış Avrupalılardan farklı. Anket 6 Müslüman ülkede yapılmış. Dış politika konusunda Obama’ya verilen destek Lübnan’da yüzde 39, Mısır’da yüzde 29, Tunus’ta yüzde 28, Türkiye’de yüzde 24, Ürdün’de yüzde 22, Pakistan’da yüzde 7. Obama’nın yeniden seçilmesine en düşük destek Pakistan’da. Pakistanlıların sadece yüzde 7’si Başkan Obama’nın yeniden seçilmesini istiyor. Belli ki, Obama yönetiminin Pakistan’a yönelik insansız araçlarla gerçekleştirdiği saldırılar ve ABD’nin bölge politikaları Pakistanlılarda tepkiye neden oluyor. Türkiye’de, Obama’nın seçimleri kazanmasına destek verenlerin oranı yüzde 39. Obama döneminde Türkiye-ABD ilişkilerinde sağlanan ilerlemeler kamuoyunu çok etkilememiş gibi. Yüzde 39 çok yüksek bir oran olmamakla birlikte diğer Müslüman ülkelerle karşılaştırıldığında iyi bir oran. Mısır’da Obama’ya destek verenlerin oranı yüzde 18. Bu ülkede halk Mübarek rejimine karşı ayaklandığı zaman, kısa süreli şaşkınlık sonrasında, Obama yönetimi müttefiki Mübarek’ten desteğini çekerek Tahrir Meydanı’ndakileri desteklemişti. Bu tavra rağmen Mısırlıların büyük çoğunluğunun Obama’ya bakışı olumlu değil.
Asya halklarının Başkan Obama’ya bakışında da farklılıklar var. Bilindiği gibi Obama yönetimi Asya’nın hızla artmakta olan önemini görerek dış politikada Asya-Pasifik bölgesine öncelik verme kararı aldı. Çin’in yükselişi ABD için çok önemli. Ankete katılan Çinlilerin sadece yüzde 31’i Başkan Obama’nın yeniden seçilmesini desteklediklerini belirttiler. Amerikalıların Çin’e, Çinlilerin de ABD’ye bakışı başlı başına önemli bir konu. PEW, Amerikalıların Çin’e bakışı ile ilgili de bir anket yaptı. Belki başka bir yazıda buna değinirim. Asya’da Japonların Obama’ya bakışı Çinlilerden farklı. Japonların yüzde 66’sı Obama’nın yeniden seçilmesini istiyor. Çin’in hızlı yükselişi Japonları da endişelendiriyor. Çin-Japonya ilişkileri gerginleşiyor. Bu konuda Japonya’nın en büyük müttefiki elbette ABD. Obama, Japonların güvenini kazanmış gibi görünüyor.
Obama yönetiminin İsrail-Filistin anlaşmazlığı konusundaki politikaları sert eleştiri alıyor. Ankete katılanların çoğunluğu, İsrail-Filistin anlaşmazlığında Obama yönetiminin adil davranmadığına inanıyor. 2009 yılında yapılan bir ankette Obama’nın bu anlaşmazlıkta adil olacağına inananların oranı yüzde 45, adil olmayacağına inananların oranı yüzde 32’ydi. 2012’de adil olmadığına inananların oranı yüzde 59, adil olduğuna inananların oranı yüzde 18. İnsanların bu konuda Obama’ya güveninde büyük düşüş oldu. Gerçekten de Obama yönetimi İsrail yanlısı tutum sergiledi. Obama ile Netanyahu arasında zaman zaman gerginlikler yaşansa da sonuçta kaybeden hep Filistinliler oldu.
Obama’nın yeniden seçilip seçilmemesi konusuna Avrupalıların, Müslüman ülkelerin insanları ve Asyalıların bakışı böyle. ABD’de 6 Kasım’da yapılacak seçimleri kimin kazanacağı son derece önemli. PEW anketçileri “Obama’nın yeniden seçilmesini istermisiniz?” sorusunu bana yöneltselerdi cevabım “Evet” olurdu. Hem ABD halkının, hem de dünyanın geleceği açısından seçimleri Mitt Romney’nin değil, Barack Obama’nın kazanmasının daha iyi olacağını düşünüyorum. Elbette bu konuda karar verecek olan ABD seçmenleri olacak.
