Yunanistan’ın yeni başbakanı Kiriakos Mitsodakis yarın Kıbrıs’a geliyor. Önemli bir seçim başarısı elde ederek tek başına iktidara gelen ve hükümetini kurmuş olan Mitsodakis’in önünde çok zor iç ve dış sorunlar var. Türkiye ile ilişkiler, Kıbrıs sorunu ve Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynakları dış meydan okumaların ön sıralarında yer alıyor. Kıbrıs çevresinde enerji rekabeti kızışırken yeni Yunanistan Başbakanının Kıbrıs’ta söyleyecekleri, vereceği mesajlar önemli olacak. Yunanistan’ın bundan sonra izleyeceği politikaları anlamamıza yardımcı olacak. Ziyaret Kıbrıs konusunda hareketlilik gibi görünen bazı gelişmeler dönemine rastlıyor. İki lider arasında 9 Ağustos’ta yapılacak görüşme, “gayrı resmi bir beşli konferans” fikrinin ortalarda dolaşması, Eylül ayında BM Genel Kurulu çalışmaları çerçevesinde New York’ta yapılacak temaslar Mitsodakis’in Kıbrıs ziyaretinin arka fonunu oluşturuyor. Gerek Türkiye, gerekse Yunanistan Kıbrıs’a verdikleri önemi vurgulamak için ilk yurt dışı ziyareti adaya yapmaya özen gösteriyorlar.
Bilindiği gibi Yunanistan’ın en önemli sorunu ekonomi ile ilgilidir. Ülke ekonomik bir deprem yaşadı. Halk ezildi.Şimdi Mitsodakis hükümetinin ekonomiyi düze çıkarması gerekiyor. Yeni Demokrasi Partisi’nin seçimleri kazanması iş dünyasında ve dış dünyada olumlu karşılandı. Yıllarca süren kemer sıkma politikalarından sonra Yunanistan’ın ekonomisini düzeltme yoluna girmesi gerekiyor. Mitsodakis seçim kampanyasında bunu vaad etti. Belli ki seçmenleri ikna etmeyi başardı. Unutmayalım halkın gözünde Yeni Demokrasi Partisi, PASOK’la birlikte ekonominin iflas etmesinin esas sorumlularıydı. Aradan geçen yıllar içinde PASOK kayboldu. Yeni Demokrasi Partisi ise tek başına iktidara gelmeyi başardı. Siyaset işte böyle bir şey.
Yunanisyan için iki coğrafi bölge önemlidir. Birincisi Balkanlar, ikincisi de Ege Denizi ve Kıbrıs’la birlikte Doğu Akdeniz. Balkanlarda Yunanistan’ın yıllarca süren en önemli sorunu Makedonya ismi ile ilgili anlaşmazlıktı. İsim konusu iki komşu ülke arasındaki ilişkileri zehirliyor, Yunanistan Üsküp diye andığı Makedonya’nın NATO ve AB üyeliğini engelliyordu. Yunanistan eski Başbakanı Tsipras bu konuda cesaretli bir adım atarak sorunu çözümledi. Prespa Anlaşması ile Kuzey Makedonya formülü karşılıklı olarak kabul edildi. Anlaşmanın yürürlüğe girmesi Kuzey Makedonya’ya NATO ve AB üyeliği yolunu açtı. Ne yazık ki Yunanistan’da herkes bulunan çözümden memnun değildi. Milliyetçi çevreler bu konuda yoğun kampanya yürütmüşlerdi. Ünlü besteci Mikis Theodorakis de bu grup içindeydi. Papazlarla birlikte protesto gösterileri düzenliyordu. Mitsodakis ve Yeni Demokrasi Partisi bu güçlü milliyetçi dalgaya sahip çıktı. Prespa Anlaşması’na karşı olduğunu söyledi. Seçimlerde iyi sonuç almasının bir nedeni de milliyetçiliği okşamasıydı. Şimdi iktidara geldi. Prespa Anlaşması konusunda geri adım atar mı? Böyle bir şey Yunanistan’ın çıkarına olur mu? Balkanlarda ekonomik işbirliği ve istikrar Yunanistan’ın yararına olacaktır. Bakalım Mitsodaki ne yapacak?
Mitsodakis’in karşısında duran diğer meydan okuma Türkiye ile ilişkilerle ilgilidir. Ege Denizi’ndeki anlaşmalıklar, Kıbrıs sorunu, Doğu Akdeniz enerji konuları bu çerçevededir. Türkiye-Yunanistan ilişkileri uzunca bir süreden beri görece sakin bir seyir izliyor. Bu durum her iki ülkenin de yararına oluyor. Doğu Akdeniz’deki gelişmeler bu durumu değiştiriyor gibi. Giderek artan bir gerginlik var. Türkiye’nin ABD ile gergin ilişkileri, Batı ile ilişkilerinde sorunların artması Yunanistan’a avantajlar sağlıyor ama bunlar yeterli olabilir mi? Bir de İsrail, Mısır gibi ülkelerle kurulan üçlü ittifaklar var. Bunların da temelinde Türkiye’nin bu ülkelerle problemli ilişkileri var. Kısacası Türkiye’nin Batı dünyası ve Ortadoğu ülkeleri ile yaşadığı sorunlar Yunanistan’a fırsatlar sunuyor. Yunan diplomasisi bu fırsatlardan en iyi şekilde yararlanmaya çalışıyor. Mitsodakis hem ABD, hem de AB ile iyi ilişkiler içinde olacak. Ortadoğu ile ilişkileri geliştirmeye çalışacak. Türkiye’ye karşı tüm bu güçlerden destek alma arayışı içinde olacak. Türkiye’nin “yalnızlığı” Yunanistan için bir avantaj ama bunun nereye kadar faydası olur?
Yunanistan’ın geleneksel politikası çerçevesinde Mitsodakis Kıbrıs ziyareti sırasında Nikos Anastasiades’in politikalarına, girişimlerine destek verecek. Dayanışma ifade edecek. Bunun ötesinde, kapalı kapılar arkasında neler konuşulacağını zaman gösterecek. Mitsodakis’in temkinli politikalar izlemesini beklemek daha doğru olur.
