Zirvenin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, İngiltere Başbakanı Theresa May’in talep ettiği Brexit’in 30 Haziran’a kadar ertelenmesi talebinin kabul görmediğini belirtse de sürecin ertelenmesi için iki tarihli seçenekler sundu.
- 12 Nisan: Gelecek hafta içerisinde İngiltere Parlamentosu’nda oylanması planlanan Brexit anlaşması bir kez daha reddedilirse İngiltere’nin Brexit konusundaki son karar tarihi 12 Nisan olacak. Bu tarihin seçilmesinin gerekçesi, 12 Nisan’a kadar İngiltere’nin Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılıp katılmayacağını AB’ye bildirmesi gerekiyor. 12 Nisan’a kadar İngiltere’nin Brüksel’e ne yapmak istediğini söylemesi gerekiyor. 12 Nisan tarihi geldiğinde hükümetin AB’den daha uzun bir erteleme talep etmesi seçeneği de masada. Ancak AB bu olası ertelemenin, İngiltere’deki Brexit yanlılarının tercih etmediği türden daha uzun süreli bir erteleme olacağını, İngiltere’nin Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılması gerekeceğini söylüyor.
- 22 Mayıs:Eğer gelecek hafta İngiltere Parlamentosu’nda oylanması planlanan Brexit anlaşması bu kez milletvekilleri tarafından kabul edilirse, İngiltere’nin AB’den çıkış tarihi 22 Mayıs olacak. Böylece İngiltere Avrupa Parlamentosu seçimlerinden bir gün önce Avrupa Birliği’nden ayrılmış ve geçiş sürecini başlatmış olacak.
Başbakan Theresa May’in önündeki bir diğer seçenek ise İngiltere Parlamentosu’nun anlaşmayı onaylamaması halinde Brexit sürecini başlatan Avrupa müktesebatının 50. maddesini işetme kararını tek taraflı olarak feshetmek. Ancak May bu seçeneğin gündemde olmadığını, hükümetin Haziran 2016’da düzenlenen referandumun sonuçlarına saygı duyacağını söylüyor.
Avrupa liderler zirvesinden çıkan kararda ayrıca İngiltere ile AB arasında varılan Brexit anlaşmasının yeniden görüşmeye açılamayacağı bildirildi.
May’in hazırladığı taslak anlaşmada, serbest dolaşımın sona ermesi, AB ile İngiltere arasında “tek gümrük bölgesinin” kurulması ve İngiltere’nin AB’den ayrılmasının ardından 21 aylık bir geçiş sürecine geçilmesi öngörülüyor. Brexit anlaşması, İngiltere Parlamentosu tarafından iki kez reddedildi.
İngiltere’nin önündeki dört seçenek
Dün akşam Brüksel’de geç saatlere kadar devam eden toplantıların ardından basının karşısına çıkan Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, 12 Nisan tarihine kadar tüm seçeneklerin hâlâ masada olduğunu ifade etti.
Tusk, İngiltere hükümetinin önündeki seçenekleri şöyle sıraladı:
- Anlaşma ile ayrılma
- Anlaşmasız ayrılma
- Uzun bir erteleme
- Brexit’ten vazgeçilmesi
Zirve boyunca yapılan görüşmelerde atmosferin ‘beklediğinden daha iyi olduğunu’ söyleyen Tusk, liderlerin görüşmelere bu kez çok daha gerçekçi bir şekilde yaklaştığını ifade etti.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ise Theresa May’in yeniden müzakere ettiği ancak geçen hafta İngiltere Parlamentosu’nda bir kez daha reddedilen anlaşma metnindeki yasal bağlayıcılığı olan yeni eklemelerin liderler tarafından da onaylandığını söyledi ve “Verebileceğimiz başka bir şey kalmadı” dedi.
