Doğu Akdeniz: Türkiye ve Fransa arasında gerilim

Türkiye ile Fransa arasında diplomatik gerilim, Doğu Akdeniz’deki gelişmelerle yeniden alevlendi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Çarşamba gecesi Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de Oruç Reis gemisi ile hidrokarbon arama faaliyetlerine tepki gösterdi ve Türkiye’nin bu adımı karşısında bölgedeki askeri varlıklarını geçici olarak artıracaklarını söyledi.

Macron’un açıklaması sonrası Perşembe sabahı “Lafayette” adlı Fransız fırkateyni iki Rafale savaş uçağı eşliğinde Doğu Akdeniz’e gönderildi.

YunanistanSavunma Bakanlığı kaynakları uçakların ve fırkateynin sabah saatlerinde Girit Adası açıklarına ulaştığını duyurdu.

Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis Twitter hesabından Fransızca attığı tweette “Emmanuel Macron Yunanistan’ın gerçek bir dostu ve Avrupa’nın değerleri ile uluslararası hukukun ateşli bir savunucusu” dedi.

Emmanuel Macron, açıklamasında Türkiye’den bölgede yürüttüğü hidrokarbon arama faaliyetlerini durdurmasını istedi.

Macron, Miçotakis ile telefon görüşmesi sonrası Türkiye’nin “tek taraflı” gerçekleştirdiği faaliyetlerinden kaygı duyduğunu ve iki NATO üyesi ülke arasında “barışçıl bir diyalog ortamının doğabilmesi için” hidrokarbon arama faaliyetlerine son verilmesi gerektiğini söyledi.

Fransa Cumhurbaşkanı ayrıca “bölgedeki durumu izlemek ve uluslararası hukukun uygulanma kararlığını vurgulamak amacıyla” Doğu Akdeniz’deki askeri varlığını geçici olarak güçlendireceklerini de ifade etti.

Paris ile Ankara arasında son dönem yaşanan gerilimler Suriye, Libya, Doğu Akdeniz tartışmaları üzerinde yoğunlaşıyor.

Doğu Akdeniz’de enerji arama çalışmaları

Türkiye’nin Kıbrıs açıklarında doğalgaz aramaya başlaması iki NATO üyesi Fransa ile Türkiye arasındaki gerilimi tetikledi.

Kıbrıs Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs ve Ankara’nın tepkisine rağmen, bölgede doğalgaz arama ve çıkarma haklarını Fransız şirketi Total’e vermişti.

Bunun üzerine Türkiye, Libya’yla deniz yetki alanı mutabakatı yaptı ve bu anlaşmaya Atina’nın yanı sıra Fransa dahil, İtalya, İsrail, Mısır, Lübnan dahil diğer Akdeniz ülkeleri de tepki gösterdi. Hatta Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Ocak 2020 sonunda Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis ile görüşmesinin ardından bölgeye Fransız savaş gemilerini göndermeyi teklif etmişti.

Macron, 23 Temmuz’da Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastiades ile Paris’te yaptığı görüşme sonrası da Avrupa Birliği’ne Türkiye’ye Doğu Akdeniz’deki sondaj çalışmaları nedeniyle yaptırım uygulaması çağrısında bulundu.

Macron, Türkiye’yi Yunanistan ve Kıbrıs’ın deniz yetki alanını ihlal etmekle suçladı ve Türkiye’nin eylemlerini “provokasyon” olarak tanımladı.

Libya’ya ‘silah taşıma’ iddiası

Fransa ile Türkiye, Libya’da farklı tarafları destekliyor. Fransa, Libya Ulusal Ordusu lideri Genel Halife Hafter’in yanında yer alırken, Türkiye ise Birleşmiş Milletler’in de tanıdığı Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni meşru güç olarak görüyor.

Fransa, Türkiye’nin Libya’daki varlığının bölgedeki istikrarı derinleştireceği kaygısını sıkça dile getirmişti.