Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından Adalet Ağaoğlu hayatını kaybetti.Türk edebiyatıi’inden yapılan açıklamada, ‘’Fahri Doktora sahibi değerli yazar Adalet Ağaoğlu’nu kaybettik. Eserleriyle her zaman yaşayacak” denildi. 91 yaşındaki Ağaoğlu, bir süredir yoğun bakımda tedavi görüyordu. 20. yüzyılın Türk edebiyatının en önemli romancılarından kabul edilen Ağaoğlu, 1929’da Ankara’da doğdu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Fransız Dil ve Edebiyatı’ndan mezun olduktan sonra Ankara Radyosu’nda çalıştı, daha sonra da TRT’de çeşitli görevlerde yer aldı. Ankara’nın ilk özel tiyatrosu olan Meydan Tiyatrosu’nun da kurucuları arasında yer alan Ağaoğlu, tiyatro oyunları da kaleme aldı.
İlk romanı “Ölmeye Yatmak” ise 1973’te yayınlandı. Üçlemenin diğer iki kitabı, “Bir Düğün Gecesi” ve “Hayır” da çok ses getirdi. İkinci romanı “Fikrimin İnce Gülü”, 1981’de dördüncü basımından sonra toplatıldı ve roman hakkında “askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif” suçlamasıyla dava açıldı. Ağaoğlu, iki yıl sonra bu suçlamadan aklandı.
Adalet Ağaoğlu kimdir?
13 Ekim 1929 yılında Ankara Nallıhan’da dünyaya geldi. Dört çocuklu tüccar bir ailenin tek kız çocuğu olarak yaşamını sürdürdü. İlköğrenimini dünyaya geldiği Ankara Nallıhan’da tamamladı. Ortaöğrenimini 1938 yılında yerleştikleri Ankara’da Ankara Kız Lisesin’de tamamladı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden 1950 yılında mezun oldu.
Yazarlığa tiyatro eleştirileriyle başladı
Adalet Ağaoğlu 1954 yılında Halim Ağaoğlu ile hayatını birleştirdi. Şiirlere ve edebiyata olan ilgisi lise çağlarında başlayan Adalet Ağaoğlu’nun ilk görevi 1946 yılında Ulus gazetesinde tiyatro eleştirileri yazarlığı yaparak başladı. 1948 ile 1950 yılları arasında Kaynak Dergisinde şiirleri yayımlanmaya başladı. 1951 yılında TRT’de göreve başladı. Ankara Radyosunda Aşk Şarkısı adlı oyunu yazarak radyoda yayınlanmasını sağladı. Radyoda ki görevini sürdürürken, Ankara’da bir ilki gerçekleştirerek ilk özel tiyatroyu Meydan Sahnesi’ni dört arkadaşı ile birlikte kurma başarısını gösterdiler
Meydan Sahnesi’nin kurucularından
Meydan Sahne Dergisi’ni çıkararak başarılarına ve Türk Edebiyatını yenilikler katmaya devam etti. Tiyatro eserlerine yenisini eklemeye devam ederek, Sevim Uzungören ile birlikte “Bir Piyes Yazalım” adlı tiyatro oyununu yazarak 1953 yılında Ankara’da sahnelenmesini sağladılar. Yazmış olduğu oyunlar ile adını duyurmaya devam eden ünlü yazar, her geçen gün oyunlarına yenisini eklemeye devam ederek dönemin en önemli yazarları arasındaki yerini almıştır. Tiyatro oyunu yazarlığından, roman yazarlığına geçişi 1973 yılında yayımlanan ilk romanı olan Ölmeye Yatmak ile olmuştur. Bu kitabını, Fikrimin İnce Gülü, Bir Düğün Gecesi, Yazsonu, Üç Beş Kişi, Hayır, Ruh Üşümesi, Romantik Bir Viyana Yazı adlı eserleri kaleme aldı. Bu eserlerinden asker ile arasının açılmasına ve askeri kuvvetler ile mahkemelik olmasına neden olan Fikrimin İnce Gülü adlı eseri çok tartışıldı.
Türk edebiyatının en tanınan isimlerinden oldu
Adalet Ağaoğlu’nun kaleme aldığı öyküler de, Sessizliğin İlk Sesi, Yüksek Gerilim, Hadi Gidelim ve Hayatı Savunma Biçimleri’dir. Adalet Ağaoğlu yayımlamış olduğu romanlarının yanı sıra hikâye, deneme, oyun ve anı tarzında da pek çok eseri kaleme alarak Türk Edebiyatında hatırı sayılır bir üne ve ödüle kavuştu.
Ağaoğlu, Sait Faik Hikâye Armağanı, Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü, Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü, Türkiye İş Bankası Edebiyat Ödülü, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, Orhan Kemal Roman Armağanı, Aydın Doğan Vakfı Roman Ödülü, Madaralı Roman Ödüllerini almaya hak kazandı.
İHD kurucularındandı
Adalet Ağaoğlu, 1986 yılında (İHD) İnsan Hakları Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı. Ancak Temmuz 2005’de İHD’nin tek yanlı ırkçı-milliyetçi bir tutum takındığını belirterek ve “PKK yanlısı politika izliyorlar” diyerek istifa etti.
1983 yılından beri İstanbul’da yaşayan Adalet Ağaoğlu, 1996 yılında ciddi bir trafik kazası geçirdi ve iki yıl hastanede yattı.
