Atatürkçü Düşünce Dünya Platformu (ADDP), Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla birlikte Türk kadınına tanınan “Seçme ve Seçilme Hakkı” yasasının 90. yıl dönümüne ilişkin bir basın açıklaması yayımladı. Açıklamada, Mustafa Kemal Atatürk’ün, Türk kadınını sosyal ve siyasal hayatta en üst seviyeye taşımayı hedefleyen devrim yasasının önemine vurgu yapılarak, günümüz Türkiye’sindeki kadın hakları ihlallerine dikkat çekildi.
5 Aralık 1934’te, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türk kadınına seçme ve seçilme hakkı tanınması, dünya genelinde büyük yankı uyandırmış ve Türkiye’yi kadın hakları konusunda öncü ülkelerden biri haline getirmişti. Ancak ADDP, bu kazanımın yıllar içinde Atatürk’ün hedeflediği düzeyin gerisinde kaldığını belirtti.
Kadın Temsilindeki Gerileme
1935 seçimlerinde kadınların parlamentoda %4.5’lik bir temsile sahip olduğu Türkiye, o dönemde kadın temsil oranında Finlandiya’dan sonra ikinci sıradaydı. Ancak 2023 seçimlerinde bu oran %20’ye yükselmiş olmasına rağmen, Türkiye halen Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında kadın bakan oranı açısından sondan üçüncü sıradadır.
ADDP, kadınların bugün Türkiye’de giderek artan şiddet, taciz, cinayetler ve mahalle baskısı ile karşı karşıya olduğunu ifade ederek, Türk kadınının hak mücadelesine dikkat çekti. Açıklamada, son yıllarda alınan kararların, kadınların eşit birey olma statüsüne zarar verdiği ve Medeni Kanun’un aşındırıldığı vurgulandı.
Atatürk’ün Türk Kadınına Verdiği Değer
Açıklamada, Mustafa Kemal Atatürk’ün, Türk kadınını “çarşaf içinde, peçe altında ve kafes arkasından çıkararak” toplumsal hayatın eşit bir bireyi haline getirme çabalarına atıfta bulunuldu. Atatürk’ün şu sözlerine yer verildi: “Bu karar Türk kadınına içtimai ve siyasi hayatta bütün milletlerin üstünde yer vermiştir. Türk kadını evdeki medeni mevkiini selahiyetle işgal etmiş, iş hayatının her safhasında muvaffakiyetler göstermiştir.”
Uluslararası Övgüler
Türk kadınına tanınan haklar, dünya genelinde büyük takdir topladı. Mısır kadın hakları savunucusu Şitti Şavari’nin, Atatürk için “Türkler ona Atatürk diyor, biz ise Ataşark diyoruz” ifadeleri ve Uluslararası Kadınlar Birliği Romanya Delegesi Aleksandrina Cantacuzene’nin, Atatürk’ün kadın haklarında dünyaya örnek olduğuna dair açıklamaları, o dönemde uluslararası basında geniş yer bulmuştu.
Günümüzde Kadın Hakları Mücadelesi
ADDP açıklamasında, günümüz Türkiye’sinde kadınların haklarını geri kazanmak ve eşitlik mücadelesini sürdürmek için örgütlenmesi gerektiği ifade edildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Türkiye Cumhuriyeti kadınları, bu baskılara ve gittikçe artan şiddete karşı seslerini çıkaracak; kaybetmekte oldukları kadın haklarını, eşitlik mücadelesini ve yaşama haklarını anayasal haklarını kullanarak yılmadan, korkmadan geri alacaktır.”
Atatürkçü Düşünce Dünya Platformu, dünya genelindeki Atatürkçülerin bu mücadeleye destek vermeye kararlı olduğunu belirterek açıklamasını şu sözlerle sonlandırdı: “Biz, ‘Dünya Atatürkçüleri’ olarak bu mücadeleye destek vermeye kararlıyız!”
