Kıbrıs Türk kökenli başarılı sanatçı Tracey Emin, ölüm korkusu ve kanser hastalığı sonrası alkolü bırakması, milyonlarını yeni sanata fon sağlamak için kullanma kararı, ve muazzam boyama yapma seçimini The Independent gazetesi’nden Geordie Greig ile paylaştı.
Geordie Greig’in röportajı şu şekildeydi:
Margate’teki stüdyosunda kedisi Teacup’ı okşarken, Tracey Emin kanserden ölüm tehdidi almanın ona ölüm sonrasıyla ilgili kesin bir görüş kazandırdığını belirtiyor.
“Emin oluyorsunuz ki güneşin bir parçası oluyorsunuz,” diye açıklıyor. “Dağılıp ışık oluyorsunuz. Bu son, son sınır, son durak: saf ışık olmak. Ama yargılanacaksınız,” diye ekliyor neşeyle. “Eğer gerçekten her şeyi berbat ettinizse ve aç gözlüyseniz, her şey size gelir. Ve eğer hayvanları gerçekten seviyorsanız, onlar da sizinle gelir – şimdiye kadar sahip olduğunuz her evcil hayvan. Eğer giysilere aşıksanız, tüm gardırobunuzu alırsınız. Ben, mümkün olduğunca hafif gitmek istiyorum.”
Tracey Emin’nin çoktan ünlü eserleri olan My Bed ve Everyone I Have Ever Slept with 1963-1995’den visceral sonraki tablolarına ve heykellerine kadar, Emin hayatı en yeryüzünde ve duygusal gerçeklikte, en savunmasız ve insanı yansıtacak şekilde yakalama becerisine sahip. Yeni sergisini ve geleceğini tartışmak için buluştuğumuzda, kendi dünyamızın ötesinde bir dünyadan bahsettiğini duymak biraz şaşırtıcı olabilir.
Belki de herkes için değil. Emin, bazı insanların ölüm sonrası sürecine takıldığını ve dolan hayaletlere dönüştüğünü açıklarken gülüyor. “Tanrı’ya hiç inanmadım, ama şimdi bir ölüm sonrasına inanıyorum,” diyor.
Düşünceleri, ölen annesinin sorduğu “Nereye gidiyorum?” sorusuna bir yanıt olabilir – ki o zaman cevap veremedi; ama bu düşünceler, ona en çok ihtiyacı olduğunda huzur getirdi. Kendi hayatta kalma kırılganlığından bahsediyor. “Bana sadece altı ayım olabileceği söylendi, ama büyük anlarda olduğum gibi çok sakin hissettim. Biraz boğuluyormuş gibi: paniklerseniz, kesinlikle ölürsünüz. Sakin olursanız, nefes alır ve suyun nereye gittiğini, hava kabarcıklarının nereden yükseldiğini görürsünüz, yukarı yüzersiniz ve iyisinizdir.”
Tracey, kanser sırasındaki kahramanca stoikti. “Düşündüm, ‘Ah, bu çok zor,’ bana Noel’de olmayacağım söylendiği zaman. Taktiğim, ‘Sadece ölümün kendine bakmasına izin vereceğim, çünkü öleceksen öleceksin; ben yaşamla devam edeceğim,’diyordu.”
Margate’teki dev stüdyosunda, yeni ve yarı bitmiş resimlerle çevrili. Çizgi kullanımının gücünü sergiliyorlar, figürler parçalı, neredeyse sıyrık gibi görünüyorlar, ancak etraflarında patlayan duyusal ve duygusal ısıyla patlıyorlar, rengin bazen onları tamamen boğduğu renkler patlıyor. Kanser cerrahları tarafından mesanesi alındıktan sonra kıyafetlerinin altında gizli bir idrar torbası var; ayrıca tam bir histerektomi geçirdi. Bu, yönetiyor ve kabul ediyor olduğu bir fiziksel drama.
Traumadan sonra remisyon geldi ve sanatına ve yaşamına geri döndü. “Hiç bu kadar aktif olmamıştım. Tracey Emin şeytan gibi çalışıyor!” diyor, bir gülümseme kahkahaya dönüşüyor. Ve bugün o kahkaha hiç uzakta görünmüyor. “Hiç daha mutlu veya daha içli olmadım,” diye ilan ediyor.
Ayıklık değişikliklerden biri. “İçki içmeyi bırakmak tamamen dönüştürücü oldu,” diyor. “Seviyorum. Daha önce yapmış olsaydım keşke. Ama 2008’de yaptığımda, intihar etme hissi verdi. Korkunçtu ve ondan nefret ettim. Yanımda doğru insanlar yoktu. Hayatınız yaşamaya değer gibi hissetmek zorunda, ve etrafınızda sağlam bir temel inşa etmelisiniz.”
Tutkuyla birini bulmak kademeliydi. “Mesane kanserim var ve içki içmeyi bırakmak için gerçekten iyi bir şey, işte bu yüzden,” diyor asmak mizahla. Ama onu rahatsız eden şey zamanın nasıl ziyan edildiği. “İnsanlar, ‘Aman Tanrım, son dört yılda ne kadar iş yaptın,’ diyorlar ve ben, ‘Evet, bu çünkü artık içmiyorum,’ diyorum. Peki ya eğer son kırk yıl boyunca ya da öyleyse ayık olsaydım ne yapardım?”
Şöyle açıklıyor: “Her sabah kalkıp bir
içki içmezdim. Aşırı içki içen biriydim. Bu yüzden dışarı çıkıp bir içki içmezdim ama on. Beynim 10 içki için çok büyüktü. Ve ben 10 içki için çok küçüktüm. Tüm olay bir kabus. İnu (Kuzey Amerika’nın yerli halklarından) gibi insanlar var, çünkü kan hücreleri farklı yapılandırılmış. Peki, ben onlardan biriyim gibi düşünüyorum. Benim için zehir, tamamen zehir.”
Hayatındaki başka bir önemli faktör de obsesif-kompulsif bozukluktur. “Küçük görünen şeylere karşı yere serilebilirsiniz ve gerçekten kötü bir obsesif-kompulsif bozukluğunuz varsa önemli görünen şeylerle boğulabilirsiniz,” diyor. “Ancak büyük şemada, her şeyi çok daha iyi bir şekilde atlattım.”
60 yaşında olan Emin, üç büyük küresel sergi ile ön planda – New York (bu yılın başlarında), Brüksel (24 Mayıs’ta açılacak) ve Londra’da (Eylül’de). Yeni işlerin büyük bir seli. Ayrıca gelecek ay Kral’ın doğum günü onur listesinde bir hanım olacağına dair güçlü söylentiler var. Zaten Royal Akademisyen olan Emin, 2011-13 yıllarında Royal Academy Schools’ta çizim profesörü olarak atandı; ayrıca son zamanlarda İngiliz Müzesi’nin bir kurulu üyesi olarak seçilen ilk kadın sanatçı oldu.
1997’deki TV tartışmasında, sarhoş, f-kelimesi atan varlığından sonra, kanser sonrası dönüşüm geçirerek, bir isyancı değil, küresel bir sanat yıldızı ve en olası bir kuruluş direği olarak görülen bir sanatçıya dönüştü. Ve sessizce, neredeyse gizlice, sanat dünyasının en büyük hayırseverlerinden biri haline geldi. Tüm servetini İngiltere’deki sanatçıları ve sanatı desteklemek için bir vakfa bağlayarak, ulusa milyonlarca sterlinlik bir hediye verdi.
Yeni sergisi, grafik, içgüdüsel, acil ve güzel. Gelecek hafta Belçika’da açılacak olan sergisi, kanserden ölümü düşündürülen kodlanmış bir mesaj olduğunu ima eden herhangi bir iddiayı güler yüzle reddeder. Ancak başlık, “Beni gördüğünüzde hiçbir şey kalmayacak,” gibi son bir veda notu gibi geliyor, Emin, yeni resimlerinin aslında bir aşk ilahisi olduğunu söylüyor.
