LONDRA’DA maymun çiçeği (Monkeypox) virüsüne bulaşan 35 yaşındaki Harun Tulunay, yaşadığı zorlu süreci Londra Gazete ile paylaştı. Harun Tulunay, başlangıçta covid olduğunu düşündükten sonra monkeypox nedeniyle haftalarca hastanede kaldı. Cinsel sağlık derneği Positively UK’de eğitim koordinatörü, konuşmacı ve savunucu olan Tulunay, geçirdiği hastalık sonrası insanların böylesi konularda bilgili ve duyarlı olmaları gerektiğini vurguladı.
Çoğu Monkeypox vakası hafif olsa da, 35 yaşındaki Tulunay, vücuduna ne olduğundan emin olmadığı korkunç bir dönemde hastaneye kaldırıldı. Tek başına bir odada dört duvar arasında sıkışıp kaldığını ve kimseyi göremediğini belirtti.
Tulunay, ilk olarak 10 Haziran’dan hemen sonra ateşinin iyi olmadığını fark etti, ancak daha yeni Covid olduğu için bunun virüsün bir sonucu olduğunu varsaydı. Covid testi negatif çıkınca ve ateşi 39.7 santigrat dereceye kadar yükselecek şekilde yoğunlaştığında, bir şeylerin yanlış olduğunu hissetmeye başladı. Şiddetli üşümeler hissederken vücudunu sıcak tutmak için dört battaniyenin üzerine yığılırken, Londra’da bir sıcak hava dalgası olduğunu zar zor fark etti.
O dönem çoğu arkadaşının Türkiye’de olmasından dolayı, Tulunay etrafında çok fazla bir destek ağı olmadan tek başına yüksek ateş, titreme ve kulaklarının altındaki ağrılı şişmiş bezlerle savaşıyordu. Acı çektiği yüksek ateşin bir yan etkisi olarak geçtiği beyaz ve kırmızı renkli bir döküntü geliştirmeye başlamıştı ve inanılmaz derecede hasta olduktan iki gün sonra aynayı kontrol edene kadar ne olduğunu fark etti ve burnunda küçük bir lezyon vardı.
Londra Gazete’ye özel açıklamalarda bulunarak şunları söyledi: “Uyuyamadım ve 38 derece santigrat ateşle yanıyordum. Kızarıklık kırmızı ve beyaz olarak başladı, herhangi bir kabarcığım falan yoktu. Birkaç gün sonra kendimi kontrol ettiğimde, o kadar hastaydım ki, kalkıp aynaya bakacak kadar iyi değildim, burnumda küçük bir lejyon fark ettim ama pek düşünmedim ve Monkeypox olabileceğine dair hiçbir fikrim yoktu, Sivilce ya da başka bir şey olduğunu düşündüm.”
Cinsel sağlık alanında çalışan Tulunay, Monkeypox ve semptomları konusunda bilgiliydi, ancak hastalıkla en sık ilişkili olan aynı tür döküntü veya lezyonları görmediği için, kapmış olabileceği aklına gelmedi. Vücuduna ne olduğundan emin olmayan ve inanılmaz derecede kendini hasta ve yalnız hisseden Tulunay, yeniden daha iyi hissetmeye başlamasına yardımcı olmak için neler yapılabileceğini bilmek istiyordu.
‘TEŞHİSİM ÇOK GECİKTİ AMA ONLARI SUÇLAMIYORUM’
“Bir hafta boyunca ateşim ve ağrım değişmeyince arkadaşlarım çok endişelendi ve ben de 111’e ulaştım. Ateşim yükselince 5-6 kez aradım ve her seferinde kendilerine yaşadığım belirtiler aktardım. Bu noktada ateşim o kadar yüksekti ki bayılıyordum ve hareket edemiyordum. Aynı soruları tekrar tekrar sorardım – cevaplar hep aynıydı. ‘Kötüleşirsen bizi ara’ dediler ve ertesi gün her kötüleştiğimde ve onları aradığımda cevap aynıydı. Bu nedenle teşhisim çok gecikti ama onları suçlamıyorum.”
Hastaneye kaldırıldıktan sonra, Homerton’dan ilk kez gelen Monkeypox’un pozitif teşhisinin ardından Harun, iyileşme yolculuğuna başladı ve durumuyla ilgili güncellemeleri paylaşmak için sosyal medyayı kullandı. Karaciğerindeki yüksek enzim seviyeleri endişesinden sonra Harun’un ilaçları sadece HIV ilacı ve Amerika’da ilk kez onaylanan Monkeypox tedavisine indirgendi. Monkeypox ve tedavisi hakkında erken bilgi edinme aşamalarından dolayı Harun, iyileşmesine yardımcı olmak için ilacı en az 15 gün boyunca almayı kabul etmek zorunda kaldı.
Harun Tulunay
VİRÜS CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIK KATEGORİSİNE GİRMEDİ
Londra Gazete’ye konuşan Tulunay, Moneypox’ın cinsel yolla bulaşmadığının ve bu algının değişmesi gerektiğini savundu.
“İnsanları eğitmek ve Monkeypox hakkındaki konuşmayı normalleştirmek için hikayemi paylaşmak istedim. Çok fazla mesaj aldım, olumlu ve olumsuz. Virüsün cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH) kategorisine girmemesine rağmen cinsel etkileşimlere vurgu yapan haber manşetleri ve araştırmalar kafalarda soru işaretleri yaratıyor. Maymun çiçeği herkese bulaşabilir. Tene temas yoluyla yayılabileceği gibi kirli yüzeyler, yıkanmamış çarşaflar ve hatta kısa mesafelerde havadaki tükürük yoluyla da geçebilir. Benim durumum gerçekten nadirdir. Bunu bana ileten kişi gerçekten hafif geçirmişti – bazı lejyonları vardı ama benim kadar hasta değildi. Lezyon o kadar büyük ve korkutucuydu ki iz bırakacağını düşünerek ağlıyordum, gece tek başına titreyerek ve izole bir odada size verdikleri ilaçların işe yarayıp yaramadığını veya ne zaman işe yarayacağını bilmeden tek başına uyanmak korkutucuydu. Hikayem bazılarından endişe yaratıyor ama bu virüsün yan etkileri herkeste böyle yaşanmıyor, çoğunda daha hafif geçiyor. Panik yapmaya gerek yok sadece gerekli önlemleri alın, kendinizi koruyun ve dikkatli olun.’’
Tulunay, Türkiye’de eşcinsel bir erkek olarak ayrımcılıktan ve düşmanca ortamdan kaçmak için 2015 yılında tek başına Londra’ya taşındı. Kamuya açık konuşmalar yapıyor ve damgalanmayla mücadele etmek ve HIV ve ruh sağlığı konusunda farkındalığı artırmak için yaşam deneyimlerini paylaşıyor.
MONKEYPOX SADECE GEY İNSANLARI ETKİLEYEN BİR HASTALIK DEĞİL
“Dışarıdaki insanlar hala bunun bir gey hastalığı olduğunu düşünüyor ve kesinlikle gey insanları etkileyen bir hastalık değil. İnsanların bunun bir gey hastalığı olduğunu söylemesi sinir bozucu.
Bir şeyi açıklığa kavuşturmak istiyorum, insanlara Monkeypox’a yakalanırlarsa benim gibi olacaklarını anlatmak için hikâyemi paylaşmadım, vakam gerçekten nadir – İnsanlara semptomlara dikkat etmelerini ve olmalarını söylemek istiyorum. Ateşiniz, bezleriniz şişiyorsa veya boğaz ağrınız varsa evde kalın, su toplamanız varsa cinsel sağlık kliniğinizi arayın.’’
TULUNAY, DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN GÜNDEMİNDEYDİ
Birleşmiş Milletler bünyesinde çalışmalarını sürdüren Dünya Sağlık Örgütü’nün açıklaması BM’nin resmi internet sitesinde yayınlandı. Açıklamada DSÖ’den yetkililerin, “Maymun çiçeği durdurulabilir” açıklamasının yer aldığı haberde, Londra’da maymun çiçeği virüsüne yakalanan ve uzun bir tedavi ve tecrit sürecinden sonra sağlığına kavuşan Harun Tulunay’ın fotoğrafları paylaşıldı.
