Cambridge Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, psikolojik yöntemlerle internet ve sosyal medyadaki yalan haberlere karşı bağışıklık geliştirilmesi ele alındı.
ABD’deki başkanlık seçimleri ve Suriye’deki savaş hakkında çıkan ve giderek artan yalan haberlerin yarattığı etki kaygıya yol açmıştı.
Araştırma ekibinin Başkanı Dr. Sander van der Linden, “Dezenformasyon oldukça bulaşıcıdır, bir virüs gibi yayılıp çoğabilir” diyor.
Ancak araştırmacılar, öncelikle ufak bir doz dezenformasyona maruz kalmanın, sahte haberlere karşı bağışıklık kazandırabileceğine inanıyor.
Bu teoriye göre, ‘bilişsel repertuvar’ yaratılarak, kişilerin gerçek olmayan bilgilere karşı direnç oluşturması hedefleniyor.
GİZLİ DENEY
Global Challenges adlı bilimsel yayında yer alan araştırma, gizli bir deneyle yapıldı.Deneyde 2 binden fazla ABD vatandaşına küresel ısınma hakkında iki iddia sunuldu.
Araştırmacılar küresel ısınma hakkında iyi bilinen gerçeklerin, denekler art arda gerçek olmayan bilgilerle karşılaştıkça silindiğini söyledi.
Ancak, gerçek bilgiler, sahte bilgilerle birlikte uyarı şeklinde sunulduğunda, yalan haberlerin etkisi daha az oldu.
Dr. Sander van der Linden, “İnsanlar bu sayede gerçek olmayan bilgilerle karşılaştıklarında daha az etkileniyorlar” diyerek, bu yöntemin sorgulamayı tetiklediğine dikkat çekiyor.
ABD’de 8 Kasım’da yapılan Başkanlık Seçimleri sırasında Papa’nın Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ı desteklediği ve Demokrat aday Hillary Clinton’ın IŞİD’e silah sattığı hakkında yazılan sahte haberler, milyonlarca Facebook kullanıcısı tarafından paylaşılmıştı.
Facebook daha sonra yalan haberlere karşı yeni önlemler getireceklerini açıklamıştı.
Google ve Twitter’a da bu konuda önlem almaları için baskı yapılıyor.
Almanya’da yetkililerin bu yıl yapılacak genel seçimler sırasında üretilebilecek sahte haberlere karşı özel bir resmi birim oluşturmayı önerdiği belirtiliyor.
BİRÇOK SAHTE HABER KAYNAĞI VAR
Eğlence ya da kandırma amaçlı yalan haber yapılması yeni bir sorun değil. Ancak sosyal medya, sahte ve gerçek haberler arasında ayrım yapabilmeyi zorlaştırdı.
İnternette, kasten gerçek gazeteleri taklit eden sahte haber siteleri, devlet yanlısı propaganda yapan siteler, hiciv yapan mizah siteleri ve tamamen dezenformasyon yaratan sitelere kadar birçok sahte haber kaynağı bulunuyor. (bbctürkçe)
