İngiltere’nin Cambridge Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre sabah saatlerinde vücuda giren virüsler daha tehlikeli oluyor. Jetlag ya da farklı mesai saatleri nedeniyle vücut saatleri bozulanlar da enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale geliyor.
Çalışmaya göre virüsler sabah saatlerinde kapılırsa, hastalıklara yol açma ihtimali 10 kat artıyor.
Uzmanlar, bulgularının salgın hastalıkların yayılmasını önlemede yeni yollar bulunmasını sağlayabileceğini söylüyor.
Bakteri ya da parazitlerin tersine virüslerin çoğalabilmesi için hücrelerin içindeki mekanizmayı ele geçirmesi gerekiyor.
Ancak hücrelerde, vücut saati olarak bilinen 24 saatlik döngüde çok büyük farklılıklar oluyor.
Çalışmada farelere grip veya uçuklara yol açan virüsler verildi.
Sabah saatlerinde enfekte olan farelerle, akşam olanlar arasındaki virüs seviyesi arasında 10 kat fark tespit edildi.
Uzmanlar akşam verilen virüslerin “tüm işçiler evlerine gittikten sonra bir fabrikayı ele geçirmeye çalışıp, başarısız olduklarını” söyledi.
Araştırmayı yapan uzmanlardan Prof. Akhilesh Reddy BBC’ye yaptığı açıklamada “Büyük bir fark var. Virüsler doğru zamanda, doğru mekanizmalara ihtiyacı var. Aksi takdirde hiç çoğalamayabilir. Ancak sabah kapılan bir enfeksiyon daha hızlı ilerleyip, tüm vucudu ele geçirebilir” dedi.
Reddy bulguların salgın hastalıkları kontrol altına almakta faydalı olabileceğine inanıyor.
FARKLI MESAİLERDE ÇALIŞANLAR RİSK ALTINDA
Çalışmada hayvanların vücut saatleri bozulduğunda da virüslerin çoğalmasına izin veren bir duruma geldikleri tespit edildi.
Dr. Rachel Edgar “Bu durum mesai usulü çalışanların, bazı geceler çalışıp, bazı geceler dinlenenlerin, yani vücut saatleri bozulanların viral hastalıklara daha açık bir durumda olduğu anlamına geliyor” dedi.
Araştırmacılar çalışmada sadece iki virüs kullandı.
Ancak birinin DNA, birinin de RNA virüsü gibi çok farklı yapıda iki virüs olması, sabah saatlerinde riskin arttığı bulgusunun diğer birçok virüs için de geçerli olması ihtimalini arttırıyor.
İnsan vücudunun çalışması için talimatlar veren genlerin yüzde 10’u, gün boyunca faaliyetlerini değiştiriyor ve bu faaliyet vücut saati tarafından kontrol ediliyor.
Araştırmada uzmanlar faaliyeti öğleden sonra zirve yapan saat geni Bmal1 üzerinde odaklandı.
Prof. Reddy “Bmal1 bağlantısı önemli çünkü sabah saatlerinde faaliyetleri az olduğunda enfeksiyonlara daha açık hale geliyorsunuz. Bmal1’in faaliyeti kış aylarında da azalıyor. Bu durum yılın bi döneminde enfeksiyon riskinin neden arttığını açıklayabilir” dedi. (BBC Türkçe)
