Şüpheli kemikler bulunduğunda kemik uzmanları sadece bir fotoğrafa bakarak durumun endişe verici olup olmadığını polise bildiriyor.
Eylül 2014’te İskoçya’nın Aberdeen kentinde bir kadın kaybolmuş, bir daha haber alınamamıştı.
Nisan 2015’te bir balıkçı ağına takılan bir kemik parçası kafatasının üst kısmını andırıyordu. DNA araştırmaları bunun kadına ait olduğunu gösterdi. Fakat ölüm nedeniyle ilgili bir ipucu içeriyor muydu bu kemik?
Polis, Dundee Üniversitesi kemik uzmanlarına başvurdu. Bulunan şüpheli kemiklerin fotoğraflarını değerlendirip polise görüş belirten bu uzman ekip dünyada bir ilk.
Kafatası parçasının kendisi de herhangi bir suç unsuru içeriyor mu diye bakması için ekibe gönderildi. Aylardır su altında kalan kemiği inceleyen ekip bunun yetişkin bir kadına ait olduğunu doğrulamış, ama suç izi görmemişti.
KEMİK UZMANLARI
Kemik uzmanları ekibi, polisin gönderdiği fotoğraflara bir bakışta insana ait olup olmadığını anlayabiliyor. Böylece o kemiğin bulunduğu alanı polisin suç mahalli olarak çevirmesine gerek kalmıyor, hem zamandan, hem masraftan tasarruf edilmiş oluyor.
2008’de kurulan ekip yılda 450 olay inceliyor. Bunların çoğu Britanya çapında olmakla beraber arada bir Kanada, Hindistan, Avustralya gibi ülkelerden de başvurular oluyor.
Britanya’nın hava koşulları, toprağa gömülü kemik parçalarının sık sık yüzeye çıkmasına neden oluyor. Çürümekte olan fok yüzgeçleri insan eline çok benzediği için bu konuda çok soru aldıklarını belirtiyor ekip.
KUTULARDA KEMİKLER
Cep telefonuyla çekilmiş fotoğraflara bile nasıl kısa sürede yanıt verebiliyorlar peki?
Ekibin kurucusu Sue Black her tür canlının iskeletine aşina olmaları gerektiğini söylüyor. Bu nedenle kemikleri toplayıp kategorilere ayırıyorlar.
İrili ufaklı çok sayıda plastik kutular içinde saklanıyor bu kemikler. Her tür hayvana ait kemikleri bulmak mümkün. Kiminin tüm iskeleti, kiminin sadece belli kemikleri var. Bunları toplamaları yıllar almış. Bazıları bağışlanmış kendilerine, bazıları ise yollarda ölmüş hayvanlardan alınmış.
Başka bir odada bazı kutular içinde kemikleri temizlemek için kullanılan böcekleri iş başında görüyorsunuz.
İşte kemiklerin hangi canlıya ait olduğunu tespit etmede bu örneklerin rolü büyük.
KARBON YÖNTEMİ
İnsana ait olduğu şüphesiyle gelen kemiklerin bir kısmı da arkeolojik alanlardan oluyor. Başvuruların sadece bir ikisi yakın zamana ait çıkıyor. Böylece polisin yüzlerce yersiz olayı incelemesi gerekmiyor.
Kemiklerin ne kadar eskiye ait olduğunu anlamak hemen mümkün değilse radyoaktif karbon izotopu ile yapılan kimyasal inceleme laboratuvarlarına başvuruluyor. Kemiklerden alınan birkaç miligramlık kollajen üzerinde ne kadar karbon 14 olduğuna bakılıyor. Yaş tespiti için en iyi örnek ise dişlerden alınıyor.
Ekibe gelen kemiklerin çoğu hayvanlara ve eskiye ait olsa da arada yakın zamana ait insan kemikleri de oluyor tek tük. Aberdeen’de kaybolan kadın da bunlardan biri.
“Kayıp aileleriyle konuştuğunuzda yaşamlarının askıda olduğunu, bir türlü ilerleyemediklerini görüyorsunuz. Diyor Black. “Birini bulduğunuzda bu acı haber olsa da bir tür merhamet barındırıyor sanki. Umudu yok etmiş, ama en azından gerçeğe ulaşmış oluyorsunuz.” (BBC Türkçe)
