Frost, Politico haber sitesine verdiği demeçte, AB’nin Brexit nedeniyle Kuzey İrlanda’da yaşanan sorunlara yönelik çözüm teklifinin yetersiz kaldığını belirtti.
AB ve Birleşik Krallık arasında Kuzey İrlanda Protokolü konusundaki anlaşmazlığın çözümü için önemli değişiklikler gerektiğine işaret eden Frost, “AB’nin çaba sarf ettiğinin farkındayız ama halen gidilmesi gereken uzun bir yol var.” ifadesini kullandı.
Frost, protokolde yer alan Avrupa Adalet Divanı’nın rolü konusunu görüşmekten memnuniyet duyacaklarına dikkati çekerek, “Protokolün denetimi konusunun ciddi biçimde ele alınması gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Protokolün “istisnai” bir anda yapıldığını anlatan Frost, bunun bazı unsurlarının pratikte uygulanamayacağını bildiklerini ifade etti.
Öte yandan, İngiltere Brexit Bakanı Frost ve AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Maros Sefcovic bugün Brüksel’de bir araya gelecek.
Brüksel, AB ve Birleşik Krallık arasındaki Brexit Ayrılık Anlaşması’nın bir parçası olarak imzalanan Kuzey İrlanda Protokolü’nün bazı unsurlarının değiştirilmesini içeren teklifini bu hafta açıklamıştı.
İngiltere ve Kuzey İrlanda arasındaki ticareti kolaylaştıracak unsurlar içeren teklif, ticarette basitleştirilmiş onay süreci, gıda tedarikinin kolaylaştırılması, ürünler için gümrük süreçlerinin azaltılmasını içeriyor.
SORUN HAKKINDA
İrlanda Adası’nda Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar arasındaki savaşı sona erdiren “Hayırlı Cuma Anlaşması” gereği, İrlanda ve Kuzey İrlanda arasında fiziki bir kara sınırı oluşturulamıyor.
Brexit Ayrılık Anlaşması’nın bir parçası olarak imzalanan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık’ın parçası Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasındaki ticari ilişkileri düzenliyor.
Protokole göre, Brexit’e rağmen Kuzey İrlanda, AB’nin gümrük kurallarına tabi olmaya devam ediyor. AB kuralları gereği Tek Pazar’a, dolayısıyla Kuzey İrlanda’ya İngiltere gibi artık AB üyesi olmayan bir ülkeden bazı ürünlerin doğrudan gönderimi sona eriyor.
Bu nedenle resmi olarak Birleşik Krallık egemenliğinde yer alan Kuzey İrlanda’nın İngiltere ile ticareti, limanlarda gümrüğe tabi tutuluyor.
Özellikle, Birleşik Krallık’tan Kuzey İrlanda’ya sosis, salam ve kıyma gibi gıda ürünlerinin gidemeyecek olması İngiltere tarafında büyük rahatsızlığa neden oluyor.
Londra, AB’den İrlanda protokolünün değiştirilmesini talep ediyor. Bu çerçevede Birleşik Krallık, Kuzey İrlanda’ya ürün ihracatında denetleme yapılmamasını istiyor. Karşılıklı gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi de İngiltere’nin istekleri arasında bulunuyor.
Ayrıca, Birleşik Krallık, protokolün uygulanmasında yaşanacak uzlaşmazlıkların Avrupa Adalet Divanı’na taşınmasına ilişkin maddenin de değiştirilmesini talep ediyor.
İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’dan oluşan Birleşik Krallık’ta, Haziran 2016’da yapılan AB referandumunda yüzde 48’e karşı yüzde 52 ile Brexit kararı alınmıştı. Birleşik Krallık AB’den resmen 31 Ocak 2020’de ayrılmıştı. Taraflar 31 Aralık 2020 tarihine kadar geçiş süreci uygulamış bu sürede Birleşik Krallık AB kurallarına bağlı kalmayı sürdürmüştü.
