“İngiltere’nin koronavirüs salgınında uyurgezer halde felakete yürüdüğü 38 gün”

Sunday Times gazetesi, İngiltere’de kamu sağlığı alanında çalışma yapan bilim insanı ve üst düzey bürokratların, yeni tip koronavirüs salgınıyla ilgili Ocak ayı sonundan itibaren uyarılar yapmaya ve başta kişisel koruyucu ekipman stoklarının artırılması olmak üzere sağlık sistemini destekleyecek adımların atılması gerektiğini söylemeye başladığını ancak bu uyarıların hükümet tarafından dikkate alınmadığını öne sürdü.

Sunday Times gazetesinin Cumartesi günü websitesinde ve Pazar günkü basılı sayısında yer alan “Koronavirüs: İngiltere’nin felakete uyurgezer bir halde yürüdüğü 38 gün” başlıklı haberde, bilim insanlarının uyarı ve tavsiyeleri karşısında İngiliz hükümetinin yaklaşımı mercek altına alındı.

Sunday Times, yaşanan krizin kaynağını anlamak ve hükümetin daha hızlı harekete geçmiş olmasının gerekip gerekmediğini sorgulamak için yaptığı araştırma kapsamında bilim insanları, akademisyenler, doktorlar, acil durum planlamacıları, üst düzey bürokratlar ve siyasetçilerle görüştüğünü aktardı.

Gazetenin haberinde, görüştükleri kişilerin, resmi açıklamaların aksine İngiltere’nin olası bir pandemiye hazırlık konusunda oldukça kötü bir durumda bulunduğunu ve son yıllarda uygulanan kemer sıkma politikalarıyla önceliğini kaybetmiş olmasından dolayı kişisel koruyucu ekipman stoklarının çok azalmış ve eski bir halde olduğunu söyledikleri belirtildi.

Johnson 2 Mart’a kadar virüsle ilgili 4 toplantıya katılmadı

Gazete, Johnson’ın 2 Mart’a kadar koronavirüs salgınıyla ilgili dört adet COBRA olarak adlandırılan acil güvenlik toplantısına katılmadığını belirtti ve şu ifadeleri kullandı:

“İngiltere, tarihinde daha önce hiç görülmemiş sellerle uğraşırken, Johnson Avrupa Birliği üyeliğinden ayrılma (Brexit) sürecini tamamladı, kabinede değişiklikler yaptı ve daha sonra hamile olan nişanlısı Carrie Symonds ile birlikte Chevening kırsalında inzivaya çekildi.

“Johnson’un 2 Mart’ta koronavirüsle ilgili katıldığı ilk COBRA toplantısına kadar beş hafta geçmesi gerekti. Ancak o zaman geldiğinde artık çok geç kalınmıştı. Virüs; havaalanlarımıza, trenlerimize, iş yerlerimize ve evlerimize kadar girmişti. İngiltere artık, dünyada 100 yılı aşkın bir süredir görülen en ölümcül virüsün en fazla etkilediği ülkelerden biri olma yolunda ilerliyordu.”

Habere göre, Ocak sonu-Şubat başında bilim insanları yaklaşan krizden hükümeti haberdar etti ve hatta salgının toplu ölümlere yol açabileceği yönünde uyarılarda bulundu. Bu uyarılar Şubat ayı boyunca devam etmesine rağmen, hükümet tarafından görmezden gelindiği öne sürüldü.

Haberde, “Örneğin, sağlık çalışanları için koruyucu maske ve önlük stoklarının artırılması gerekliliği giderek önemli bir mesele haline gelmesine karşın başta Çin olmak üzere üreticilerden bu ekipmanın tedarik edilmesiyle ilgili hiçbir adım atılmadı. Bunun yerine hükümet, elindekileri de yollamaya başladı. Bu dönemde, Çin’den gelen yardım taleplerine yanıt olarak halihazırda zaten kıt olan stoklardan 279 bin adet ekipman Çin’e gönderildi” denildi.

Kriz planlamaları anlaşmasız Brexit’e odaklandı

Haberde, olası bir pandemi sırasında görev alacak ekiplerin eğitimine iki yıl boyunca ara verildiği ve kriz planlamalarının anlaşmasız Brexit senaryosuna yöneltildiği ifade edildi.

Üst düzey bir siyasetçi Sunday Times’a yaptığı açıklamada, Ocak ayı sonunda İngiltere Sağlık Direktörü Chris Whitty ile yaptığı görüşmede, hükümetin tamamen sürü bağışıklığını sağlama konusuna odaklanmış olduğunu gördüğünü söyledi.

Üst düzey siyasetçi, “Bunun gerekçesi olarak da grip salgını olduğunda eğer aşı yoksa sürü bağışıklığının sağlanmasının doğru adım olmasını gösteriyorlardı. Bizim bütün planlamalarımız grip pandemisi içindi. Bunu, Sars gibi korkunç ve öldürücü bir hastalık olarak gören Asyalı bilim insanları ile buna grip muamelesi yapan özellikle ABD ve İngiltere’deki Batılı bilim insanları arasında bir görüş ayrılığı vardı” dedi.

İngiltere’de tespit edilen koronavirüs vaka sayısı 114 bini aşarken, can kaybı da 15 bin 464.

İngiliz hükümeti önlem almakta geç kalmakla ve sağlık personeli için yeterli koruyucu ekipman sağlamamakla eleştiriliyor.

Pandemi planlarına fazla güvenildi

Gazeteye konuşan bir başbakanlık kaynağı, hükümetin daha önce yaptığı pandemi planlarına çok güvendiğini ancak bunun içi boş bir güven olduğunu söyledi.

Adının açıklanmaması koşuluyla konuşan kaynak, olası bir pandeminin uzun yıllar boyunca ülkenin karşısına çıkabilecek en büyük tehdit olarak sıralanmış olmasına karşın aslında uzun bir süre önce en önemli tehdit olarak değerlendirilmekten çıktığını ifade etti.

Gazeteye konuşan Başbakanlık kaynağı, çok sayıda test kiti alınamamış olmasını da bir başka hatalı karar olarak nitelendirdi.

Haberde, “Bir gün, 24 Ocak’tan sonraki ‘kayıp’ beş hafta boyunca neden hazırlık yapılmamasıyla ilgili soruşturmanın açınılması kaçınılmaz. Siyasetçilerin söz konusu tehdidin ciddiyetini ne zaman fark ettikleri, bilim insanların onlara neler söylediğini ve yaklaşan kriz karşısında Ulusal Sağlık Servisi’nin (NHS) elindeki donanımın artırılması için neden fazla bir çaba gösterilmediğiyle ilgili sorular sorulacak. En yoğun sorgulamalarla karşı karşıya kalacak olanlar da siyasetçiler olacak” denildi.