İngiltere’nin dijital istihbarat servisi GCHQ’nun arşivinden seçilen “çok gizli” cihazlar ile belgeler Londra Bilim Müzesi’nde sergilenmeye başlıyor.
Bu yıl 100. kuruluş yıldönümünü kutlayan GCHQ’nun (Government Communications Headquarters) arşivinden seçilen 100 obje Londra Bilim Müzesinin “Çok Gizli: Şifrelerden siber güvenliğe” başlıklı sergisinde ziyaretçilerle buluşacak.
Varlığı resmi olarak ancak 1994’te açıklanan GCHQ’ya ait, daha önce hiç gün yüzüne çıkmamış iletişim, şifreleme ve şifre çözme cihazlarının da yer aldığı sergi 23 Şubat’a kadar açık kalacak.
Serginin basın açılışında konuşan GCHQ Başkanı Jeremy Fleming, başında bulunduğu kurumun 100 yıllık tarihinden seçilen objelerin GCHQ’nun misyonunu gözler önüne serdiğini söyledi.
“Bu sergi sürekli değişen bir toplumda istihbarat ve güvenliğin evrimini ortaya koyuyor.” ifadesini kullanan Fleming, GCHQ’nun gizli arşivinin daha önce gün yüzüne çıkarılmamış parçalarının sergide bir araya getirildiğini kaydetti.
“Bu saydamlıktan memnuniyet duyuyorum. Çünkü dünya değişti.” diyen Fleming, “Sadece gizlilik içinde çalışmak bizim için artık yeterli değil. Korumayı amaçladığımız insanların güvenini de temin etmeliyiz.” ifadelerini kullandı.
Churchill’in şifreli telefonu
Serginin dikkat çeken objeleri arasında Winston Churchill’den Margaret Thatcher’a kadar İngiltere başbakanlarının kullandığı şifreli telefonlar ile Kraliçe 2. Elizabeth’in şifreleme anahtarı da yer alıyor.
İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti’nin yanında Rusya’ya karşı mücadele ettiği Kırım Savaşı sırasında kullanılan ve 2000 bin şifre grubu içeren “Bükreş İstanbul Şifre Kitabı” serginin dikkat çeken bir diğer unsurunu oluşturuyor.
Enigma
İkinci Dünya Savaşı sırasındaki kullanımıyla tarihe geçen Alman şifreleme cihazı Enigma’nın 1926’da Berlin’den satın alınarak incelenmek üzere İngiltere’ye getirilen bir örneği ile savaş sırasında Enigma’nın şifresinin kırıldığı İngiliz istihbarat üssü Bletchley Park’tan getirilen cihaz ve belgeler de sergide yer alıyor.
Soğuk Savaş döneminde İngiltere’deki kimliği tespit edilememiş bir Rus casusa ait olduğu düşünülen ve Galler’de bir tarlada bulunan Rus askeri istihbarat servisi GRU yapımı telsiz seti de sergileniyor.
İngiltere’de GCHQ, MI5 ve MI6 olmak üzere başlıca 3 istihbarat kuruluşu bulunuyor. GCHQ, ülkenin siber bağlantılarının ve altyapısının güvenliğinden, MI5 terörle mücadele ve karşı casusluk, MI6 da dış istihbarat konularından sorumlu.
GCHQ, ABD’nin Ulusal Güvenlik Ajansının (NSA) eski sistem analisti Edward Snowden’ın 2013’te sızdırdığı belgelerle dünya gündemine gelmişti. Belgeler, ABD istihbaratının GCHQ ile işbirliği halinde dünya genelindeki dinleme faaliyetlerini ortaya çıkarmıştı.
