ABD Başkanı Joe Biden, silahların sustuğu Hayırlı Cuma barış anlaşmasının 25. yıldönümü nedeniyle Kuzey İrlanda’nın başkenti Belfast’a vardı.
Belfast Uluslararası Havalimanı’nda İngiltere Başbakanı Rishi Sunak tarafından karşılanan Biden’ın ziyareti dört gün sürecek.
1998’de varılan anlaşma, Kuzey İrlanda’da on yıllar süren ve binlerce insanın öldürüldüğü şiddetli çatışmalara son verdi. Yerel saatle 22.00’de Belfast’a varan Biden’ın ziyareti için Belfast’ta yoğun güvenlik önlemleri alındı, birçok cadde trafiğe kapatıldı.
Biden, 1998’de siyasetçilerin barışı sağlamak için gösterdikleri çabaları övse de, Kuzey İrlanda’nın güç paylaşımı ile yürüyen hükümetindeki sorunlar ziyaretine gölge düşürdü.
Geçen yıl Kuzey İrlanda bölgesel parlamentosu Stormont’taki en büyük partilerden biri olan İngiltere yanlısı Demokratik Birlik Partisi (DUP), Brexit sonrası Kuzey İrlanda için getirilen ticaret kurallarına karşı bir protesto olarak çekildiğinde çöktü.
Ziyarette ABD başkanına kız kardeşi Valerie ve oğlu Hunter da eşlik ediyor. Biden ziyaretinden önce, “ABD’nin barışı koruma ve refahı teşvik etme taahhüdünün altını çizerek, Belfast’ta (barışın) yıldönümünü kutlamayı dört gözle bekliyorum” dedi.
Belfast ziyareti, Biden’ın İrlandalı köklerini gündeme getireceği ve İrlandalı akrabalarıyla tanışacağı dört günlük ziyaretinin ilk ayağı olacak. Biden’ın ziyareti, İngiliz iç istihbarat teşkilatı MI5’in Kuzey İrlanda’daki terör tehdidi seviyesinin muhalif cumhuriyetçilerin faaliyetleri nedeniyle arttığını söylemesinden iki hafta sonra gerçekleşti.
Pazartesi günü maskeli kişiler Londonderry’deki bir yürüyüş sırasında polis araçlarına molotof kokteyli attı. Beyaz Saray sözcüsü, saldırı tehdidine rağmen Biden’ın “bu ziyareti gerçekleştirmek konusunda oldukça rahat” olduğunu söyledi.
80 yaşındaki Biden Pazartesi günü 2024’te başkanlık seçimlerinde yarışmak istediğinin sinyalini vermiş ancak adaylık başvurusu için henüz hazır olmadığını söylemişti.
Biden bugün, Belfast’taki Ulster Üniversitesi’nde bir konuşma yapacak. Beyaz Saray, Kuzey İrlanda ziyareti sırasında Başkan’ın Hayırlı Cuma barış anlaşmasından bu yana barış konusunda kaydedilen ilerlemeye dikkat çekeceğini açıkladı.
Biden’ın konuşmasının, Washington’ın Kuzey İrlanda ekonomisini nasıl destekleyebileceğine dair açıklamalar da içermesi bekleniyor. Biden’ın şehirde geçirdiği kısa süre içinde Stormont’un beş ana siyasi partisinin liderleriyle görüşmesi de bekleniyor.
İrlandalı kökenlerinden gururla bahseden Biden, daha sonra İrlanda’da geçireceği üç günde Dublin’de parlamentoya hitap edecek, Başbakan Leo Varadkar ile görüşecek ve atalarının evlerini ziyaret edecek.
Biden Çarşamba günü büyük büyükbabası James Finnegan’ın doğduğu Louth Kontluğu’na seyahat edecek, ziyaretini büyük büyük büyükbabası Edward Blewitt’in büyüdüğü Mayo Kontluğu’nda halka hitap edecek.