Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), iklim değişikliğinin doğrudan çocuklara olan etkisini inceleyen ilk raporunu yayımladı. UNICEF’in raporunda, dünyada 1 milyara yakın çocuğun iklim değişikliğine bağlı afetlerin ve salgın hastalıkların tehdidi altında olduğu uyarısı yapıldı.
Rapora göre, dünyada yaşayan her bir çocuk sel ve kuraklık gibi iklim değişikliğine bağlı olaylardan en az birine maruz kalacak. Küresel çocuk nüfusunun yarıya yakını da, iklim değişikliğinden en çok etkilenecek olan “çok yüksek riskli” ülkelerde yaşıyor. “Orta-yüksek risk” ülkeler arasında yer alan Türkiye, dünya sıralamasında 163 ülke arasında 97. sırada yer aldı.
“İklim krizi bir çocuk hakları krizidir”
UNICEF’in iklim krizinin çocuklara etkisiyle ilgili ilk raporu “İklim krizi bir çocuk hakları krizidir” başlığını taşıyor. Raporda, Çocukların İklim Riski Endeksi (CCRI) adı verilen ölçümleme üzerinden iklim ve çevresel felaketlerden etkilenecek çocukların sayısına dair veriler belli risk grupları altında paylaşılıyor.
Afganistan’da hava kirliliğinin yoğun olduğu sokaklarda bir çocuk Çocukların en büyük risk altında olduğu ülkeler sıralamasında Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Nijerya, Gine-Bissau gibi Afrika ülkeleri başı çekti.
Riskin en az olduğu ülkeler ise İzlanda, Lüksemburg ve Yeni Zelanda oldu. UNICEF’in raporunda kullandığı yeni bir yöntem olan CCRI, iklim değişikliğine bağlı olayların gerçekleşme ihtimali ile çocukların bunlara karşı savunmasızlığı ölçüt alarak risk temelli değerlendirmeler yapıyor.
Raporda öne çıkan başlıklar şöyle:
- Dünyadaki çocuk nüfusunun (2.2 milyar) yarıya yakını, yani 1 milyar çocuk, yaşamları boyunca seller ve salgın hastalıklar gibi iklim değişikliğine bağlı sonuçlara maruz kalacak.
- 1,2 milyar çocuk şiddetli yoksulluğun olduğu ve sağlık hizmetlerine erişimin kısıtlı olduğu ülkelerde bu etkileri daha şiddetli yaşayacak
- Dünyadaki her üç çocuktan biri, en az dört çevresel strese maruz kalacak.
- 240 milyon çocuk kıyı bölgelerde yaşanan sellere, 330 milyon çocuk da nehir taşkınlarına maruz kalacak
- 600 milyon çocuk sıtma gibi vektörle taşınan salgın hastalıklara yakalanma riski altında
- 1 milyar çocuk giderek artan hava kirliliği seviyesinden etkileniyor
- 820 milyon çocuk sıcaklık dalgalarından etkilenecek
- Su kıtlığından etkilenecek çocukların sayısı 920 milyon
UNICEF: İklim değişikliği çocuk haklarını zayıflatıyor
UNICEF Genel Direktörü Henrietta Fore, iklim değişikliğinin çocuklar üzerinde “vahim” sonuçları olacağı uyarısında bulundu.
“İlk kez çocukların iklim değişikliğine karşı nerelerde ve ne şekillerde savunmasız kalacağına ilişkin büyük resme sahibiz ve bu resim neredeyse hayal edemeyeceğimiz kadar vahim” diye konuşan Fore, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İklimsel ve çevresel şoklar temiz hava ile güvenilir gıda ve su kaynakları erişimden tutun da eğitime erişim, sömürüye karşı korunma ve hatta hayatta kalma gibi çocuk haklarını tümüyle zayıflatıyor. “
Yoksulluk ve güvenilir yaşam alanları ile temiz kaynaklara erişimin olmaması, çocukların iklim değişikliğinin sonuçlarından daha fazla etkilenmesine yol açıyor.
Raporda dünyada en çok karbon salımı yapan ülkeler ile değişen iklim koşullarından çocukların en çok etkileneceği bölgelerin birbirinden ne kadar kopuk olduğuna dikkat çekiliyor.
“Yüksek risk altındaki” ülkeler küresel karbon emisyonunun yalnızca yüzde 9’undan sorumlu iken, küresel emisyonun asıl sorumluları olan 10 ülkelerden sadece biri “yüksek risk altındaki” ülkeler listesinde yer aldı.
İklim aktivisti Greta Thunberg’un da aralarında olduğu genç iklim aktivistleri, raporun önsözünde iklim değişikliğinin “kriz” niteliği taşıdığının kabul edilmesi çağrısına yer verdi. Önsözde genç iklim aktivistleri, çocuklar için daha yaşanabilir bir gezegen bırakmak için ülkelerin “acilen” hareket geçmesi gerektiği uyarısında bulundu.
