Amazon yağmur ormanlarında her dakikada bir futbol sahası büyüklüğünde alan yanıyor

Dünya oksijeninin yüzde 20’sini üreten Amazon yağmur ormanlarında devam eden yangınların küresel bir krize dönüşebileceği uyarısı yapıldı.

Uzmanlar, yangınlarda her dakika bir futbol sahası büyüklüğünde bir ormanlık alanın yok olduğunu belirterek gidişatın durdurulamaması halinde Amazonlar’ın dev bir bozkıra dönüşüp karbondiyoksit yaymaya başlayacağını söylüyor.

Dünya Doğal Yaşam Vakfı’na göre Amazonlar bu durumda küresel ısınmanın ana kaynağı olacak.

‘Dünyanın akciğerleri’

“Dünyanın akciğerleri” olarak nitelenen Amazon ormanları yüzlerce hatta binlerce yıl içinde oluşan büyük miktarlarda karbondiyoksidi tutuyor.

Her yıl bölgedeki milyarlarca ağaç çok miktarda karbondiyoksidi emiyor. Uzmanlara göre bu karbondiyoksidin atmosfere salınması küresel ısınmayı artıracak.

Bir araştırmaya göre Amazonlar’ın tuttuğu karbon miktarı 9 bölge ülkesinin çoğunun 1980-2010 yılları arasındaki toplam fosil yakıt emisyonlarına eşit. Yüzlerce yerli kabilenin yaşadığı Amazonlar, yeryüzündeki hayvan ve bitki türlerinin 10’da birine ev sahipliği yapıyor.

2,500 noktada yangınlar devam ediyor

Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Kurumu INPE’ye göre bu yılın ilk sekiz ayında ülkede yarısından fazlası Amazon bölgesinde olmak üzere 75 bin’den fazla yangın çıktı.

Halen 2,500 noktada yangınlar sürüyor. 2018’de 39,759 yangın çıkmıştı. Yangınlardan yükselen dumanlar komşu ülkeler, Peru, Bolivya ve Paraguay’a kadar ulaştı. Duman tabakası şimdi doğuya Güney Amerika’nın Atlas Okyanusu kıyılarına ilerliyor.

Amazon ormanlarındaki yangınlar 2013’e kıyasla 2 kattan fazla arttı

1 Ocak – 20 Ağustos dönemindeki yangınların sayısı

Yıllara göre Amazon ormanlarında çıkan yangınlar ve etkilenen alanları gösteren grafik

Brezilya Çevre Bakanı Ricardo Salles, Çarşamba günkü Twitter mesajında yangınlara kuru hava, rüzgar ve sıcakların yol açtığını söyledi.

‘Yangınların yüzde 99’u insan eliyle çıktı’

Ancak CNN’e konuşan INPE uzmanı Alberto Setzer’e göre yangınların yüzde 99’undan – kasıtlı ya da kazayla – insanlar sorumlu.

Kurumun Başkanı Ricardo Galvao uygu görüntülerine dayanan yangın verilerini açıkladıktan sonra Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro tarafından görevden alınmıştı.

Çevreci gruplar yangınları Bolsonaro hükümetinin Amazonlar’ı endüstriyel tarım, madencilik ve kerestecilikle ekonomik faaliyete açma politikasına bağlıyor, Brezilya liderinin bu çabalarının tarım ve çiftlik arazisi açmak için ormanların yakılmasını teşvik ettiğini söylüyor.

Bolsonaro’nun Ocak’ta göreve gelmesinden bu yana ülkede ormansızlaşmanın üç kat arttığı tahmin ediliyor.

“Yangın çıkarmak için en iyi zaman’

CNN’in meteoroloji uzmanlarından Haley Brink, Amazonlar’ın yağmur ormanı olması nedeniyle, aşırı nem yüzünden yangın çıkarmanın zor olduğuna dikkat çekiyor ve “Hayvanların otlatılması için arazi açmak amacıyla yangın çıkartmak için en uygun zaman şimdi. Çünkü yağmur mevsimi olmaması nedeniyle bitki örtüsü kuru” diyor.

Haley, havaların Eylül’de daha da ısınacağına dikkat çekiyor.