İngiltere Başbakanı Theresa May, parlamentodan geçiremediği Brexit planı sonrası, ikinci bir referandum seçeneğinin masada olacağını söyledi.

Parlamento’nun daha önce AB’den anlaşma olmadan ayrılmaya karşı çıktığını ve muhtemelen bu hafta da benzer sonuç olacağını vurgulayan May, “Diğer seçenekler, farklı bir Brexit için çaba harcamak ya da ikinci referandum” dedi. Parlamento’nun anlaşma olmadan AB’den ayrılmaya karşı çıktığını hatırlatan May, Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada, mecliste bu hafta oylama yapılması için çalışmalarını sürdüreceğini kaydetti.

Parlamento’nun Brexit sürecinde ‘kontrolü ele almasını’ da eleştiren May, AB’den anlaşma olmadan ayrılma ihtimalinin devre dışı bırakılamaması halinde, Brexit’in daha uzun süre ertelenmesi seçeneğinin de masada olduğunu hatırlattı. AB anlaşmasız Brexit planını tamamladı.

Diğer yandan Avrupa Birliği, İngiltere’nin anlaşmasız ayrılışı halinde oluşacak durum için hazırlıklarını tamamladığını duyurdu. İngiltere’nin 12 Nisan tarihinde anlaşmasız ayrılması ihtimalinin yükseldiğini belirten AB Komisyonu’nun kabul ettiği plan şu şekilde:

• İngiltere, bir geçiş süreci olmadan AB için üçüncü ülke konumuna gelecek. Bu durumda da AB’nin kurucu anlaşmaları ve hukuki mevzuatı İngiltere’de uygulanması son bulacak.
• Ayrıca İngiliz vatandaşlarının AB vatandaşlıkları sona erecek. AB, sınırını geçen İngiliz vatandaşlarına ek kontroller yapılabilecek.
• AB ve İngiltere arasındaki ticari ilişkiler Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kuralları ve çerçevesinde yürütülecek. Böylece ürünler gümrük kontrollerine ve standartlara uyum denetimlerine tabi olacak.
• İrlanda ve Kuzey İrlanda arasında barış sürecini desteklemeye ve ekonomik uyumu sağlamaya yönelik AB programı devam edecek.
• İngiltere’nin 2019 yılı AB bütçesine taahhüdünü sürdürmesi halinde, İngiltere’ye yönelik AB mali taahhütleri ve ödemeleri sürecek.
• İngiltere, AB balıkçılarının faaliyetlerine izin verirse AB’de aynı şekilde karşılık verecek. AB, balıkçılarının Brexit nedeniyle faaliyetlerini durdurmaları halinde birlik fonlarından tazminat almaları sağlanacak.
• AB ve İngiltere arasında türev ve hisse senetleri gibi finansal piyasalara yönelik işlemler bir süre daha devam edecek.
• Uçuşlarda aksama yaşanmaması için karşılıklı olarak havacılık faaliyetleri sürdürülecek. AB ile İngiltere arasında, yük taşımacılığı, kara ve tren ulaşımı gibi hizmetlerin karşılıklı olarak bir süre daha devam etmesi sağlanacak.
• Erasmus’a devam eden öğrencilerin, İngiltere ve AB ülkelerindeki eğitim programlarını tamamlamalarına imkan verilecek.
• AB ve İngiltere vatandaşlarının ayrılıktan önce kazanılmış sosyal sigorta yardımları sürdürülecek.
• İngiltere’nin AB vatandaşlarına vizesiz seyahat hakkı vermesi halinde AB ülkeleri İngiliz vatandaşlarına aynı hakkı sağlayacak.
• İngiltere vatandaşlarının AB ülkelerinde kalış süresi 90 günle sınırlı olacak. Sınırlarda sıkı pasaport kontrollerine tabi olacaklar.

Brexit sürecinde kritik tarihler

İngiltere Parlamentosu Brexit anlaşmasını Ocak ayında 230, bu ay da 149 oy farkla reddetti. Brüksel, İngiltere’nin Brexit’in 29 Mart’tan daha ileri bir tarihe ertelenmesi talebine şartlı onay verdi.

Gelinen son durumda Brexit anlaşmasının bu hafta İngiltere Parlamentosu’ndan geçmesi halinde ayrılık 22 Mayıs’ta gerçekleşecek. Ancak parlamentonun planı tekrar geri çevirmesi durumunda İngiltere’nin Brexit konusunda son karar tarihi 12 Nisan olacak.

Londra yönetiminin Brüksel’den daha uzun bir erteleme talep etmesi halinde AB’ye üye 27 ülkenin bunu onaylaması gerekiyor. İngiltere’nin de Mayıs ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılması şart olacak. İngiltere 23 Haziran 2016’daki referanduma yüzde 48’e karşı yüzde 52 ile Brexit kararı almıştı.