Birleşik Krallık’ta 23 Haziran 2016 tarihinde gerçekleştirilen ve İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkış sürecini başlatan referandumun toplumsal hayatta yarattığı olumsuz etki derinleşerek artıyor.
Ağırlıkla Londra dışından “AB’ye hayır” oyu gelse de başkentte yaşayan geniş bir Türkiyeli kesimin özellikle maddi kaygılardan dolayı bu sürece destek verdiği biliniyor. Fakat Brexit sürecinin başlamasıyla birlikte Sterlinin değer kaybı ve beraberinde İngiltere’de artan hayat pahalılığı ile işsizlik, çıkış sürecini destekleyenlerde pişmanlık yarattı ve “Kendi kazdığımız kuyuya düştük” diyenlerin sayısı arttı.
Her hafta Güney ve Kuzey Londra’da yaptığı sokak röportajlarıyla Türkçe konuşan toplumların nabzını tutan gazetenize verilen demeçlerde bu pişmanlık daha net biçimde ortaya çıkıyor.
Londra Gazeteye konuşan Türkiyeli bir toplum üyesi, İngiltere nüfusunun göçmenlerle daha fazla artmaması için referandumda “AB’den çıkalım” dediğini, fakat Brexit sürecinden olumsuz etkilenen şirketinin kendisini işten çıkardığını bin bir pişmanlık içinde anlattı. Aslında yaşanan bu pişmanlık, pek dillendirilmese de pek çok kişide var.
Neticede; son gelişmelere baktığımızda, İngiltere Parlamentosu, Brexit sürecini yönetmesi için ezici çoğunlukla hükümete yetki verdi. Artık önümüzdeki günlerde çıkış sürecinin daha net biçimde kamuoyuna anlatılması, dolayısıyla hem İngiltere’de yaşayan AB vatandaşlarının hem de ekonominin rahatlatılması bekleniyor.
“Kişisel olarak baktığımda Brexit, beni çok fazla etkilemedi, aslında pek de ilgilenmiyorum. Fakat olaya toplumsal olarak baktığımda Brexit’in geniş bir kesimi yakından ilgilendirdiğini söyleyebilirim. Brexit’in İngiltere için yüzde 50 avantaj, yüzde 50 dezavantaj yaratacağını düşünüyorum. Ekonomi açısından ‘çıkmamak’ daha iyi olur. Ancak Londra’nın durumuna baktığımızda ise ‘çıkması’ daha mantıklı gibi görünüyor. Yaşadığımız Croydon bölgesinde, pek çok farklı milletten insan görüyoruz. Bu insanların çoğu iş yeri sahibi, vergisini ödeyen kişiler. Bırakın bütün Avrupa’yı, sadece Türkiyelileri ve Yunanlıları çıkarsanız bile İngilizler bu durumdan çok ciddi şekilde olumsuz etkilenecektir.”
Fikret BACAKOĞLU
“İngiltere hükümetinin Brexit’ten kesinlikle geri adım atacağını düşünmüyorum. Aslında ben başından beri yapılanların hatalı olduğunu düşünüyorum. Referandumda çok az bir farkla “AB’den çıkalım” diyenler üstünlük kurdu. Bu saatten sonra İngiltere’de hayat şartları daha da ağır olacak. Ekonomide ise önemli sorunlar bekleniyor. Çünkü İngiltere, üreten bir ülke değil. Dolayısıyla birçok ürün direkt Avrupa’dan veya Avrupa üzerinden geliyor. Şunu da ifade etmek istiyorum: Brexit sürecinde ‘ırkçılık arttı’ deniyor. Fakat ben bu konuda hiçbir sıkıntı yaşamadım. Her ırktan ve her milletten arkadaşım var. Onlarla herhangi bir sorunum olmadı. Şu husus unutulmamalı: Bizler nasıl ki kendi ülkemize gelen kişilere ve onlara tanınan birtakım ayrıcalıklara kızıyorsak, İngilizler de doğal olarak bizlere kızıyor.”
Gülcan PARMAK
“Yaklaşık 18 yıldır İngiltere’de yaşıyorum. Referandumda İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkması için oy kullandım. Fakat referandum sonrası, çalıştığım firma Brexit sürecinde sıkıntılar yaşamaya başlayınca beni işten çıkardılar. Yani kendi kazdığım kuyuya kendim düştüm. Kesinlikle ırkçılığa karşı bir insanım. AB’den çıkmak istememin sebebi, göçmenlerden dolayı İngiltere’nin her geçen gün nüfusunun artması… Bu büyümenin hızlı bir şekilde gerçekleşmesini istemiyordum. Umarım ileriki zamanlarda atılacak adımlar hepimiz için iyi olur. Diğer yandan; Türkiye’deki Suriyelileri düşündüğümüzde, onları vatanımıza almak yerine keşke kendi ülkelerinde kalabilecekleri bir ortam yaratılsaydı… Bütün ülkeler toplanıp bu yönde bir hareket yapabilseydi, durum çok daha farklı olurdu.”
Turan AYDEMİR
“Birçoğumuz hala İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıktığında veya çıkmadığında ne gibi avantajları ve dezavantajları olacağını bilmiyoruz. Bu yüzden Brexit ile alakalı çok daha detaylı bir araştırma yapıp, kararlarımızı buna göre belirlememiz gerektiğini düşünüyorum. Avrupa Birliği’nden çıkıldığı takdirde İngiltere’nin kendi üretimi çok fazla olmadığı için yine ithal ürünler piyasaya sunulacak. Fakat bu sefer çeşitli gümrük vergileri konulacak ve fiyatlar daha da yükselecek. Dolayısıyla Brexit, vatandaşın ekonomisine olumsuz etki yapacak.”
Mahsun DOĞAN
“İngiltere hükümetinin, Brexit’in avantaj ve dezavantajlarını hesap ettiğini ve buna göre gerekli önlemleri öncesinden aldığını düşünüyorum. İngiltere’nin, hem diğer Avrupa ülkelerinden uzakta olması, hem de özel bir yönetim sistemi bulunmasından kaynaklanan özgüveni var. Dünyada birçok ülke İngiltere’nin himayesi altında yer alıyor. Bizler de buraya ilk geldiğimiz zaman zor durumlar yaşadık. Fakat şimdi onların düşüncelerine bakıp, AB’den çıkmak için oy kullandığımızda işin içine bencillik giriyor ve ‘Bizden sonra gelenler ne yaparsa yapsın’ mantığı ön plana çıkıyor.”
Süleyman KARA
“Brexit hakkındaki düşüncelerim özetle, ‘İleriye dönük politikalarda avantaj yaratacak’ şeklindedir. İngilizler kesinlikle 3-5 yıla bakarak adım atmaz. Kısa vadeli planlar yapan bir ülke değil. İngilizler kesinlikle uzun vadeye dayalı politikalar izler. Dolayısıyla Brexit’in gelecekte olumlu sonuçlar doğuracağını düşünüyorum. Mevcut durumda alım-satım olaylarında ciddi bir artış var. Euro üzerinden belirlendiği için fiyat artışları bizleri olumsuz etkiliyor. Çünkü bizler toptan alışveriş yaptığımız için fiyatların belirlenmesinde Avrupa’dan ürün getiren firmaların etkileri oldukça fazla.”
Hasan KARA
“Yaklaşık 13 yıldır İngiltere’de yaşıyorum. Geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen referandumda çıkan sonuca kesinlikle katılıyorum. Çünkü eski yıllara baktığınız zaman nüfus bu kadar yoğun bir şekilde Londra’da toplanmamıştı. Örneğin; ev kiralamak istediğinizde ev sahipleri sizleri ciddiye alıp ilgileniyordu. Fakat şu an ev sahipleri, ‘Biri kiralamazsa diğeri kiralar’ mantığıyla hareket ediyor ve sonuçta insanlar, tanımadıkları kişilerle aynı evi paylaşıyor.”
İbrahim SELÇUK
“Brexit ile alakalı düşüncelerim, bu sonucun kesinlikle ülke ekonomisine zarar vereceği yönündedir. Bunu iki türlü değerlendirip yorumlar yapabiliriz. Olaya; buraya göçmen olarak gelip hayatını kuranlar ile burada yaşayıp hayatını kurmuş kişilerin gözünden bakabiliriz. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkışı sadece Avrupa vatandaşlarını değil, biz Türkiyelileri de oldukça derin biçimde etkileyecek. Çünkü Türkiyelilerin birçoğu buraya Ankara Anlaşması kapsamında geliyor. Bu konuda İngiliz ve Türk hükümetinin gerekli görüşmeleri gerçekleştirmesi gerekiyor.”