William Morris Galerisi, 9 Kasım 2024 – 9 Mart 2025 tarihleri arasında açılacak sergi ile ünlü İngiliz tasarımcı ve Sanat ve El Sanatları Hareketi öncüsü William Morris’in Osmanlı İmparatorluğu dahil olmak üzere İslam sanatına olan ilgisini sergileyecek. Küratörlüğünü Rowan Bain ve İslam Sanatı küratörü Qaisra M. Khan’ın yaptığı sergide Morris’in kendi tasarımlarıyla Osmanlı seramikleri ve İran tekstilleri gibi onu etkileyen İslam sanatı eserleri yer alacak.
Londra Gazete’ye konuşan Bain ve Khan, Morris’in Avrupa dışına hiç çıkmamış olmasına rağmen İslam sanatıyla olan derin bağlantısını açıkladı. “Morris, İslam Sanatı ile Londra ve Paris’teki sanat piyasası, arkadaşlarının koleksiyonları ve müze koleksiyonları aracılığıyla tanıştı. 1870’lerde koleksiyon yapmaya başladı, ancak tam olarak ne zaman başladığını bilmiyoruz. Bu ilgi, Britanya’da geç Viktorya döneminde İslam Sanatı’na duyulan geniş bir ilgiyi yansıtıyordu. Kütüphanesinde Orta Doğu hakkında, şiir ve edebiyat içeren kitaplar bulunuyordu. Bir tasarımcı olarak Morris’in İslam Sanatı’na olan ilgisi, tekniğe ve çok beğendiği süs desenlerine olan incelemeleriyle körüklendi.”
Kişisel koleksiyonunda Osmanlı İmparatorluğu’ndan dikkat çeken seramik parçalar bulunuyordu ve bu, eserlerini büyük ölçüde etkiledi. Lale, Osmanlı İmparatorluğu’nun ulusal simgesi olarak bilinir ve desenlerinde görülür. Küratörlere doğrudan bir bağlantı olup olmadığını sorduk. “Lale, Morris’in en sevdiği çiçeklerden biriydi ve kendi tasarımlarının çoğu bu çiçekleri içerir. Osmanlı İznik seramiklerine ve lale motifleri içeren Osmanlı dokumalarına sahipti. Türk tasarım unsurları, Wild Tulip duvar kağıdı ve Medway tekstil tasarımında yansıtılmaktadır. Morris, hibrit versiyonlardan ziyade, Osmanlı lalesine benzer daha küçük, yabani laleleri tercih ettiğini yazdı.”
Sergideki dikkate değer parçalardan biri, Morris’in çok değer verdiği Osmanlı kadife çatma askısıdır. Parçanın Morris için ne kadar kişisel olduğunu açıklayan küratörler şunları söyledi: “Morris, 17. yüzyıldan kalma bir askı dahil olmak üzere birçok Osmanlı çatmasına sahipti. Bu güzel kumaş, 6 Ekim 1896’daki cenazesinde Morris’in tabutuna örtü olarak kullanıldığı için özellikle ünlü oldu. O dönemde gazetelerde yayınlanan bir bilgi. Bu tekstil, belki de kendi tasarımlarından biri yerine tercih edilerek, Morris ve ailesi için taşıdığı önemi gösteriyor.”
Bu sergi, ayrıca William Morris’in kızı May Morris’i de aydınlatıyor. Küratörler, “May Morris (William’ın kızı) özellikle Türk nakışlarını beğenirdi. Bir nesne (işlemeli havlu) hakkında şöyle der: ‘hafif ve narin muslinin uçuşan katları arasında parlayan bu zengin ve ağır süslemeden daha zarifi hayal edilemez.’ May, Avrupa dışına çıkmıştı, Fas ve Mısır’a giderek İslam dünyasından gelen tekstillere olan ilgisini pekiştirdi,” dediler.
Londra’daki William Morris Galerisi’nde (Lloyd Park, and Forest Rd, London E17 4PP) ücretsiz olarak gezilebilir.
