1 yıl önce, 6 Nisan 2022’de, İngiltere’de “Boşanma, Boşanma ve Ayrılık Yasası 2020” yürürlüğe girdi ve “kusursuz boşanma” (No – fault) kavramı da hayatımıza girdi. Bu yasa, boşanma sürecinde önemli değişikliklere neden oldu. Bu değişikliklerin ne olduğuna ve boşanma sürecine nasıl bir etkisi olduğuna Gümüş bize açıkladı.
Yeni yasaya göre, boşanma süreci artık daha kolay ve işbirlikçi hale geldi. Taraflardan birinin veya her ikisinin de evliliğin kurtarılamaz şekilde çöktüğünü belirtmeleri yeterli. Artık bir tarafın evliliğin çöküşüne dair herhangi bir açıklama yapması gerekmiyor. Bu, süreci daha az acılı hale getirerek, çiftlerin daha işbirlikçi bir yaklaşımla çocukları ve finansal konuları çözmelerine olanak sağlayacak.
Boşanma kararı almak (veya kabul etmek), genellikle çocuk bakımı, mal paylaşımı ve hukuk masrafları gibi pratik belirsizliklerin ardından yaşamı değiştiren ve acı veren bir karardır.
Önceki yasalar uyarınca, neredeyse 50 yıl boyunca yürürlükte olan karşılıklı anlaşma yoluyla boşanma için çiftler, evliliklerinin çöküş nedeni olarak aşağıdaki faktörlerden en az bir tanesini göstermek zorundaydı: mantıksız davranış; zina; rızası olmayan beş yıllık ayrılık; rızalı iki yıllık ayrılık veya terk.
Yani, çiftler ya en az iki yıl beklemek zorunda kaldılar ya da (zina, mantıksız davranış gibi) suçlayıcı nedenler ortaya koymak zorundaydılar, ki bu durumda birçok durumda suçlama sebebi yoktu. 6 Nisan 2022’de, suçlama içermeyen boşanmaların kabul edilmesiyle birlikte, boşanmalar daha hızlı bir şekilde verilebilmekte – hiçbir eşin suçlama göstermesine gerek kalmadan.
Suçlama içermeyen yasaların tanıtılmasının ardından geçen haftalarda, ortalama 600 başvuru olmak üzere, 3 bin boşanma talebi yapıldı. Bu, önceki yılda haftalık 2 bin’’den biraz fazla olan başvuru sayısına kıyasla önemli ölçüde daha yüksek bir sayıdır. Boşanma yasalarındaki değişikliklerin ardından, Londra Gazete olarak, suçlama içermeyen boşanmalar hakkında bilmeniz gereken her şeyi öğrenmek için avukat Güner Gümüş ile konuştu.
Gümüş, “boşanma sürecini başlatan insanların artışını” fark ettiğini belirtti ve bu kişilerin çoğunlukla süreci başlatmadan önce yasanın değişmesini bekleyenler olduğunu ve bu değişikliğin daha uzlaşmacı bir yaklaşım sağladığını söyledi. Ayrıca, “boşanma taleplerine ilişkin soruların hızla arttığını ve son istatistiklerin boşanma başvurularının on yılın en yüksek seviyesine ulaştığını” açıkladı. “Ancak bu, sadece suçlama içermeyen boşanma değil, Covid-19 pandemisi ve yaşam maliyeti krizi gibi çeşitli farklı nedenlerden kaynaklanabileceği muhtemeldir.”
Önceki boşanma yasasına göre, Gümüş açıkladığı üzere, “çiftler ayrıldıktan sonra boşanmak için iki veya beş yıl beklemek istemedikleri sürece (ki çoğu istemez – hemen halletmek isterler), biri diğerinin sadakatsizliği veya haksız davranışı temelinde boşanma başvurusunda bulunmak zorunda kalırdı ve bu davranışın örneklerini belirtmek zorundaydı (boşanma kararı ortak ve anlaşılır bir karar olsa bile!). “
Boşanmak isteyen çiftlerin karşılaştığı bir sonraki sorun, uzun bekleme süresiydi. Gümüş açıkladığına göre, “her iki taraf da boşanmaya rıza gösterirse, başvuruyu yapan taraf (boşanma başvurusunda bulunan eş) ileriye giderek kararın geçerli olması için gerekli olan ‘decree nisi’yi (genellikle mahkeme tarafından birkaç ay içinde işlenir) talep etmeli ve sonra ‘decree absolute’ için decree nisi’nin verilmesinden altı hafta sonra başvurabilirler.
“Genellikle süreç dört ile altı ay arasında sürer, ancak insanlar genellikle mali bir karar alana kadar decree absolute başvurusunda bulunmaktan kaçınırlar.”
Boşanma yasaları neden değişti?
Gümüş, boşanmanın travmatik bir deneyim olabileceğini belirtiyor ve çiftlerin “davacı” olarak listelemek zorunda kaldığı nedenleri yazmaya zorlayan bir sistem yerine, kendileri için çalışan bir sistem hak ettiklerini savunuyor. Bu durum, boşanmaya neden olan diğer eşin (yani “davalı” olarak bilinen) davranışının ne kadar aşırı olduğunu belirtmek zorunda kalmaları anlamına gelir.
Gümüş, “Davalı, davacının yazdıklarından rahatsız olabilir ve ilke olarak boşanmayı savunmak isteyebilir veya şiddetli durumlarda daha fazla baskı uygulamak için veya davacı bir suç suçladıysa (tecavüz veya şiddet gibi) davalı, herhangi bir ceza davasıyla ilgili durumunu korumak için savunmaya zorlandı.” diyor.
Son olarak, önceki sistem tüm taraflar için son derece yorucu oluyordu. Gümüş, “Boşanmak pahalı bir iş (mahkeme ücreti yalnızca 500 sterlin üzerindedir) ve son derece yüklü bir idari süreç olabilir. Enerjilerinin duygusal olarak desteklenmesi ve hayatlarında bu büyük değişiklikle başa çıkmak için ihtiyaç duydukları desteği almaları gerekiyor ve finanslar ve çocuklar üzerinde odaklanmaları gerekiyor – boşanmanın pratik ve duygusal sonuçları (evliliğin neden başarısız olduğu tarihsel nedenleri değil).” açıklamasını yapıyor.
No-fault boşanma nedir?
Yeni yasa (Boşanma, Ayrılık ve Çözünürlük Yasası 2020), 6 Nisan 2022’de yürürlüğe girdi. Gümüş burada ana değişiklikleri açıklıyor: Bu yasa ile artık evliliğin neden ve nasıl bozulduğuna dair herhangi bir açıklama yapma zorunluluğu ortadan kaldırıldı. Bunun yerine, bir veya her iki taraf da evliliğin artık düzeltilemez şekilde bozulduğunu belirtirler.
Daha sonra en az 20 hafta beklemeleri gerekiyor (yansıtma dönemi ve çocuklar ile finansal konuları çözmeye çalışmak için zaman vermek için) ve ardından koşullu emrin (daha önce “karar nişanı”) alınması için 6 hafta ve son emrin (daha önce “karar kesinleşmesi”) alınması için tekrar 6 hafta beklemeleri gerekiyor, yani toplamda potansiyel olarak 6 ay.
İlk kez, çift taraflı boşanma başvurusuna izin verilmektedir. Bu, birçok çift için önemlidir ve çocuk bakımı planları ve finansal konularla ilgili işbirlikçi bir yaklaşım için yardımcı bir ortam sağlayabilir.
No-Fault Boşanmalar Neden Önemlidir?
No-fault boşanmalar, boşanma sürecini basitleştirerek daha işbirlikçi bir hale getireceği için önemlidir. Gümüş’ün açıklamasına göre, “bir evliliğin bozulduğu durumlarda bir kişinin suçlu olduğunu kanıtlamanın zorunlu olması kimseye fayda sağlamaz ve zaten kırılgan olan ilişkiyi daha da zarar verebilir (bu, çocuklar dahil hiç kimseye yararlı değil). Bu nedenle, süreçten bu unsuru kaldırmak biraz daha kolaylaştırıcı olacaktır.
“Bu, çiftlerin, çocukları (varsa) ve finansal durumları için en iyisinin ne olduğunu belirlemek için daha fazla zaman ve enerji harcamalarına olanak tanıyacaktır.”