Yurtdışında çalışan Türk vatandaşlarına uygun şartlarda emeklilik imkanı tanıyan kanunun ansızın değişmesi üzerine bu fırsatı kaçırmak istemeyen gurbetçiler konsolosluklarda uzun kuyruklar oluşturdu. Konsolosluklar randevu ile çalıştığından gurbetçileri sıra telaşı sararken Türk vatandaşlarının yoğun yaşadığı bölgelerdeki bazı konsolosluklar haftasonu da mesai yaptı.
Gurbetçiler 1 Ağustos’tan itibaren hem emekli olabilmek için çok daha fazla ödeme yapacak hem de alacakları emekli aylığı belirgin oranda düşecek. Ancak 19 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanan kanuna göre gurbetçilerin cazip şartlarda emekliliği kaçırmaması için 31 Temmuz’a kadar başvuru yapması gerekiyor. Bazı gurbetçiler bulundukları ülkelerde bu kısa süre zarfında evrakları hazırlayıp başvuru yapamayacaklarından şikayetçi. Bazı gurbetçiler ise gece yarısı gerçekleşen kanun değişikliğine Türkiye tatillerinde yakalandı.
“Yurt dışı borçlanma” olarak bilinen uygulama çerçevesinde Türk vatandaşları yurt dışında çalıştıkları süreler için Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) belirli bir ödeme yaparak Türkiye’den emekli olabiliyor. Ucuz ve kolay emeklilik fırsatı sunduğundan bu hak oldukça ilgi görüyor. Türkiye’de 2018 sonunda 659 bin 230 kişi yurt dışı borçlanmasıyla emekli maaşı alıyor. Özellikle yurt dışındaki ev kadınları bu haktan yararlanıyor.
Gurbetçiler başvuru süresinin uzatılmasını istiyor.
“Yasa gece yarısı ansızın değişti”
Ancak Türk ekonomisinde yaşanan gelişmeler sonucunda ucuz emeklilik artık uygulamadan kaldırıldı. 19 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren torba yasanın yurtdışı borçlanma ile ilgili maddeleri, 1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren geçerli olacak. Gurbetçilerin eski fırsatlardan yararlanması için 31 Temmuz’a kadar süreleri var.
Hem daha fazla ödeme hem de daha az emekli maaşı
Değişen yasaya göre borçlanma prim oranı yüzde 32’den yüzde 45’e çıkarıldı. Bunun yanında diğer ciddi değişiklik ise gurbetçilerin sigortalılık statülerinin SSK’dan Bağ Kur’a geçirilmesi. Bu da emeklilik için daha fazla prim ödenmesi ve emekli maaşının düşmesi anlamına geliyor.
Avrupa’daki gurbetçiler sosyal medya gruplarında değişikliğe tepki gösterdi. Birçok kişi bu kadar dar zamanda Avrupa ülkelerinden gerekli evrakları alıp başvuru yapmanın zor olacağından şikayetçi. Avrupa’daki Türk misyonlarında konsolosluk işlemleri için sıra almak gerekiyor. Gurbetçilerin yoğun olarak yaşadığı şehirlerde sıra bulmak imkansız. Bazı konsolosluklar bu yüzden fazla mesai yaptı.