LOZAN Barış Antlaşması’nın 95. Yılı nedeniyle İngiltere Atatürkçü Düşünce Derneği tarafından bir basın açıklaması yapıldı.
Lozan’ın Türkiye için önemine değinen Başkan Jale Özer, İADD adına yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Türkiye Cumhuriyeti’nin Tapusu olan Lozan Barış Antlaşması’nın 95.yılını kutluyoruz.
Lozan, Mustafa Kemal’in Nutuk’ta belirttiği gibi “Türk ulusuna karşı yüzyıllardan beri hazırlanmış ve Sevr anlaşması ile tamamlandığı sanılmış, büyük bir yok etme eyleminin (suikastın) kırılıp önlenişini bildirir bir belgedir. Osmanlı tarihinde benzeri görülmemiş bir siyasal utku anıtıdır.” Lozan, Osmanlı İmparatorluğunun tarihe gömüldüğünün, çağdaş ve bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin resmen tanınmasının belgesidir. Türkiye Cumhuriyeti’nin tapu senedidir.
Topraklarında birçok ülkenin kurulmasına olanak veren, Ankara ve çevresinde küçücük, denizden ırak bir toprak parçasına hapsedilen yenilmiş, gururu kırılmış, askeri gücü elinden alınmış bir İmparatorluğa dayatılan ölüm fermanı olan Sevr yırtıp atılarak, yerine Cumhuriyetimizin temeli olan ve dünyada emperyalizme karşı bağımsızlık savaşlarının da onurlu öncüsü olarak tarihe geçen Lozan Antlaşmasını hep onur bildik ve hep savunduk. Dün olduğu gibi bugün de tarihi gerçekleri saptırarak Lozan’ı tartışmaya açan ve emperyalistlerle iş birliği içindeki din satıcılarına karşı da savunmaya devam edeceğiz.
Lozan Antlaşmasının 95. Yıldönümünde başta Cumhuriyetimizin kurucusu Büyük Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, müzakereler sırasında büyük bir diplomasi mimarı olduğunu gösteren İsmet İnönü ve Lozan heyetinde yer alan üyeleri saygı, minnet ve şükranla anıyoruz.”
LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI NEDİR?
Lozan Antlaşması (veya yapıldığı dönem Türkçesi ile Lozan Sulh Muahedenamesi), 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri tarafından, Leman gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace’ta imzalanmış barış antlaşmasıdır.
LOZAN ANTLAŞMASI MADDELERİ NELER?
-Suriye Sınırı, 20 Ekim 1921’de imzalanan Ankara Antlaşması ile belirlendiği şekilde kabul edilmiştir.
-Irak Sınırı, Irak sınırının ileride İngiltere ve TBMM arasında yapılacak bir görüşme ile belirlenmesine karar verilmiştir.
-Yunanistan Sınırı, Mudanya Antlaşması’nda olduğu gibi kabul edilmiş, ancak savaş tazminatı olarak Yunanistan Karaağaç’ı Türkiye’ye bırakmıştır.
-Sovyet Sınırı, Gümrü, Moskova ve Kars Antlaşması ile belirlendiği gibi kalmıştır.
-Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurulmasından vazgeçilmiştir.
-Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır.
-Adalardan,
Bozcaada ve Gökçeada Türk Devleti’ne,
On iki Adalar İtalyanlar’a,
Diğer adalar ise Yunanistan’a bırakılmıştır.
-Türk Devleti’nin sınırları içindeki Yabancı Okullar Türk kanunlarına uyacaklar, okulların öğrenimini Türk Devleti düzenleyecektir.
-Fener Rum Patrikhanesi’nin yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartı ile Türkiye’de kalması kabul edilmiştir.
-Azınlıklara verilen ayrıcalıklar kaldırılmış, tüm azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilmiştir.
-İstanbul’daki Rumlar hariç diğer yerlerdeki Rumlar’ın Yunanistan’a gönderilmesine, Batı Trakya hariç diğer yerlerdeki Türkler’in de Türkiye’ye gönderilmesine karar verilmiştir.