Haber/ Fotoğraf: Erem Kansoy
Ekonomik kriz ve işlerin düşük olmasının yanısıra özellikle Harringey’deki park yeri problemi bununla beraber elektrik, su , gaz ve belediye vergilerindede gözlemlenen artış vatandaşın belini büktü. BBC’nin 28 Mart tarihli haberinde yapılan araştırmaya göre Londra’da yaşayan bir ailenin iki yatak odalı bir ev kiralayabilmesi için ortak gelirnin en az £52.000 olması gerektiği bildirildi. Buna bağlantılı olarak ev sahiplerinin kendileri özel olarak evlerini kiralamalarında da artış olduğunu belirten haber, Londra’nın 8 belediyesinin sınırlarında özellikle Hackney ve Tower Hamlets bölgelerinde ailelerin £60.000 e varan kazanç sağlayıp sadece iki yatak odalı bir daire kiralayabileceklerininde altı çizildi. Tüm bu olumsuz etkilerin yanında, London Rent Watch (Londra Kira Gözlemi) yaptığı gözlemler neticesinde yirmi binden fazla özel kiracının mallarını özel olarak kiraladığı da gözlemlendi.
Yapılan araştırmalar neticesinde bir ailenin sadece iki yatak odalı bir daire kiralaya bilmesi için aylık gelirnin en az £3.500 olması gerektiği ortaya çıktı.
Tüm olanaksızlıklar ve sıkıntılara rağmen, kirasını mortgageni, emlak vergilerini , belediye vergilerini ödeyen ve canla başla çalışan esnaf ve vatandaşlarımız konuyu şöye değerlendirdi;
Euro Cafe işletmecisi, Hacı Bulut
“Morgageim var, rates(emlak vergisi), kira ve dükyan için aldığım malzemeler çok pahalı. İşler çok kötü değil ama her yıl ratesi yükseltiyorlar fakat biz menümüzdeki fiyatları düşüremiyoruz. Beş kişilik bir aileyiz ve mortgage bizi zorluyor, buna birde dükyan kirası ve rates de ekleniyor, hepsini ödemek için çok zorlanıyoruz. Belediye, belediye emlak vergilerini ve servis ücretlerini de hersene yükseltiyor. Biz neyi yükselteceğiz? Biz de mücadelemizi güçlendirmemiz lazım. 1999 dan bu yana hiç bir yardım almadan ayakta durmaya çalışıyorum ama belediye her yıl vergileri yükseltirse, kiralar her geçen gün artarsa yakında isyan bayrağını çekeceğiz.”
Beyaz Köşk Restaurant çalışanı, Mehmet Özdemir
” Council Tax (emlak verigisi) ödüyrum, dükyan kirası ödüyorum, (Business Rates) işletme verigisi ödüyorum, kiralar çok yüksek ödeyemiyoruz. Elektrik parası çok yüksek £1.700 ödedim bizi çok zorladı. İşler durgun kazancımız kiraları ödemeye yetmiyor. Çalıştığımızla kazandığımız birbirini tutmuyor. Rates ile ilgili problemleriiz var çok yüksek rates istiyorlar, buna birde dükyan kirası eklenince ödeyemiyoruz, çok zorlanıyoruz. Sıkıntı çekiyor maddi olanaksızlıklar yaşıyoruz.”
Ziyafet Restaurant çalışanı, Dilnara Muradova
” Bir buçuk yıldır Londra’da kirada yaşıyorum. Öğrenciyim ayni zamanda çalışıyorum. İlk geldiğimde £40’a oda bulmuştum fakat şimdi 65 pound ödüyorum. Yalnız ev kiralamak çok zor. Kiralar çok yüksek council tax, elektrik, su , gaz hepsi çok yüksek, çalışıyorum çünkü hepsini ödemek zorundayım, ailem sadece okuluma para yetiştiriyor, gerisini ben ödüyorum. Acentelere ev kiralamak için başvurduğumuzda bize ilk soruları yardım alyormusun? oluyor, sonra uygun fiyata olan evlere bile bizden yüksek kira istiyorlar. Kiralar ödenemeyecek kadar yüksek ve bu bizi maddi sıkıntıya sokuyor. İyiki Ziyafet Restaurant gibi iş yerleri varda bize iş verip bizi zordurumdan kurtarıyor maddi durumlarımıza yardımcı oluyor, çalışıp para kazanmamızı sağlıyor.”
Ecem Zurel, Klass Luxury işletmecisi
” Artık kiranın yarısı kadar rates ödüyoruz. Tüm esnaf rates ve kiradan şikayetci, bu ratesler kiralar bu kadar yüksekken bize şans vermeleri lazım, ücretsiz park izni vermeleri lazım. Gündüz müşteri yok. Müşteri akşam sekizden sonra geliyor par sorunu yüzünden. Bir tek devlete mi çalışacağız? Emek veriyoruz fakat devlet kazanıyor. Kirayı ve ratesi ödemeye artık gerçekten çok zorlanıyoruz. Müşteri Harringey’e gelmiyor park sorunu bizi çok yıpratıyor. Lüks bölgelerle Harringey’i ayni kefeye koyuyorlar, park paralarnın pahalılığı yüzünden müşteri gelmiyor, bizlerde çalışıp kazanıp kiramızı ödeyemiyoruz. Bize imkan sağlamaları lazım ki bizde kazancımızı onlara ödeyelim, hiç bir gün belediyeden kimse gelip esnafı dolaşıp derdimizi sormuyor, seçimden seçimemi gelip hatırımızı soracaklar, kiraları ödeyemiyor sıkıntı içindeyiz.”
Murat Doğuş, Üniversite mezunu
” Council tax ve rateslerden şikayetciyim. Kiralar çok yükseldi, kira ödeyen birçok tanıdığım var, zorlandıklarını söylüyorlar. Çalışıp para kazanmak ve kiraları ödemek giderek zorlaşıyor. Yetkililerden destek ve ilgi bekliyoruz. Özellikle kira ve rates ödemede sıkıntı yaşıyoruz, hayat standartlarımız kira yüzünden düşüyor, tüm kira ödeyenlere kolay gelsin.”
İcut Berber salonu, Ali Aydemir
“Rates ve kiralardan memnun değiliz, en büyük problemimiz ise Harringey’deki park sorunu. Park sorunu yüzünden müşteri gelmiyor ve para kazanamıyoruz. ayni zamanda kiralar da yükselince sıkıntı yaşıyoruz. Defalarca Harringey’de toplantılar yapıldı fakat hiçbir gelişme olmadı, Harringey’i gittikce öldürmeye çalışıyorlar. Su parası, elektrik, gaz fiyatları iki katı oldu, Rates £2.500 öderken şimdi artık £5.500 – £6.000 ödüyoruz. Ratesleri ödüyoruz ama belediyeden destek almıyoruz, belediye Harringey esnafı ile ilgilenmiyor. Esnaf kan ağlıyor. Ceza yemesin diye kendi müşterilerimizi biz uyarıyoruz. ötobüs yolu problemi yaşıyoruz, şeridini çekmiyorlar. Council taxlardada artış var durumdan şikayetciyiz. Zorlanıyoruz Harringey belediyesinden memnun değiliz.”
Accounting Direct Plus Ticari Danışmanı, Tuğrul Yiğitoğlu
“İnsanların gelir düzeyi kimse farkında olmadan ellerinden alınıyor ve düşürülüyor. Bir çiftin minimum bin Pound daire için, yüz yirmi Pound emlak vergisi , elektrik, su, gaz, tv lisansı, internet faturaları görülmeden ödenen tüm faturalart ve vergiler ayda ortalama üçyüz Pound’a yakın, yani bir çiftin bin beşyüz Poundluk her ay sabit gideri var. Genç bir çiftin mutfak masrafı ve ulaşım masraflarıda artış göstermektedir bu tür giderler için ise vatandaşın beşyüz Pound civarı bir paraya ihtiyacı var, tüm bunlar birleşince ortalama ikibin, ikibin beşyüz Pound civarı sabit gider ortaya çıkıyor. Özellikle genç insanların işsizlik problemi ve en önemlisi işsiz okumuş insanların, iş talebi sıkıntısından dolayı düşük maaşlarla çalışması ortaya çıkan dahada ciddi bir problemdir. Yaşadığımız dönemde iki kişilik bir ailenin geliri £25.000 brüt geliri olması gerekir ki minimum standartta yaşayabilsinler. Sıkıntının en büyüğü £25.00’e kimse iş bulamıyo, çoğu genç biligili insanlar ucuz işcilik yüzünden iş bulup para kazanamıyor. İş verenler ise verdikleri hizmetden ve yaşadıkları sıkıntı yüzünden fiyatları yükseltemiyorlar, gelir düzeyi günden güne İngiltere’de daralıyor, gelir düzeyinin düşmesi neticesinde herkes kirada kalmak zorunda kalıyor. Kimse ev satın alamıyor. Ev kiralamaya aşırı talep olması sebebiyle kiralar günden güne yükseliyor, ev fiyatlarının düşmesine rağmen insanlar ev satın alamıyor, ve kirada yaşamak zorunda kalıyorlar. Yaşanan sıkıntılı ortamda hükümet kayıtsız kalmıyor, ev almak isteyenlere yardımcı olacak imkaanlar sunuyor fakat bu olanaklar halka ulaşmıyor.”