Yazar Yaşar İsmailoğlu doğup büyüdüğü Kıbrıs’ın bilinmeyen yönlerini son çıkarttığı kitabı “Kıbrıs’ın Dünü Bugünü – Ayrılığın Tohumları” isimli kitabında anlattı.
Gazetemize özel açıklamada bulunan 1945 yılında Kıbrıs’ta dünyaya gelen Yaşar İsmailoğlu, bakın Kıbrıs’ı nasıl anlatıyor.
Öncelikle Kıbrıs’ın hikayesini anlatmaya nasıl karar verdiniz?
Küçüklüğümden beri Kıbrıs’ı hep merak ediyordum. Kıbrıs’ın kimler tarafından işgal edildiğini, kimler tarafından ne şekilde kullanıldığını merak ediyordum. Bu şekilde bilgileri toplamaya başladım. Topladıkça daha çok şey öğrendim, öğrendikçe farklı kapılar açıldı ve serüvenim başladı.
Belgeleri toplamaya nasıl başladınız?
İlk etapta kendi anılarımı hatırlamaya çalıştım, hatırlayabildiğim en eski anıdan itibaren düşünmeye başladım, çevremdeki insanları anılarıma dahil etmeye başladım. Herkes farklı bilgiler ve olaylar anlatmaya başladıkça ben daha fazla işin içine girmeye başladım. Olayları takip edip, izini sürmeye başladım. Osmanlı’nın, Rumların, Türklerin, İtalyanlar, Memlüklülerin ve İngilizlerin izlerini buldum. O izlerin detaylarını öğrenmek için Venedik’e gittim. Bir sürü farklı yerden farklı kişileri ziyaret ettim her şey bir merak ve tutkuyla başladı, bu sayede bu kitabı yazmaya başladım.
Kitabı yazarken nelerle karşılaştınız?
Kitap yazmanın en güzel yanı kesinlikle karşınıza nerede, ne zaman ve ne çıkacağı hiç belli olmuyor. Tanıştığınız biri, gittiğiniz bir mekan, söylenen bir söz, sizi o kadar farklı bir yola sürüklüyor ki kendinizi adeta serüvenin tam ortasında ve inanılmaz bir heyecan içinde buluyorsunuz. En ilginç olanlar arasında bir sürü tanımadığım akrabam oldu. Bu sayede soy ağacımı çıkartma şansım oldu. Farklı ülkelerde bulunan tarihi mekanları ziyaret ettim. Venedik’te, Osmanlı’ya ait arşivlere ulaştım. İngiltere’de bulunan Kıbrıs ile alakalı arşivlerin kopyasını alabilmek için binlerce sterlin para harcadım. Kitabın son halini görünce yaptığım her şeyin kesinlikle doğru olduğunu tekrar anlıyorum.
Kıbrıs’ın hikayesi nedir? Kısaca bahseder misiniz?
Kıbrıs’ı araştırmaya başladığımda başta da belirttiğim gibi olayları hatırlamak, detaylandırmak onları kanıtlamanın zor olacağını biliyordum. Küçüklüğümden beri hep Kıbrıs’ın dışına çıkmak isterdim. Bunu akrabalarımın sayesinde gerçekleştirdim. Onlar bana bu konuda çok destek verdiler. Kıbrıs’ın hikayesine gelirsek, Leymasun şehrinin adını araştırmaya başladım. Onu kenti araştırmaya başladıkça, şehrin şarabıyla meşhur olduğunu ve zamanında ticaretinin yapıldığını öğrendim. Leymosun’dan sonra çok eskilerden kalan köyler araştırılmaya başlanıyor. Hangi tarihte kuruldukları, kimler tarafından kurulup yönetildiğini, Rum ve Türklerin sayılarının ne olduğunu öğrenmiş oluyoruz.
AY VE YILDIZ MEMLUKLULARDAN GELİYOR
Kıbrıs’ta Osmanlı İzlerini görebiliyor muyuz?
Leymosun kentinin tarihini araştırdığım zaman, Osmanlı’dan önce ve sonra olmak üzere farklı detaylar ve olaylar görebiliriz. Osmanlılar Kıbrıs adasına gelmeden önce Memlukluların olduğunu öğrendiğimde çok şaşırmıştım. Çünkü öğrendiğim bu bilgi bana Türk bayrağının daha doğrusu ay ve yıldızı onların kullandığı flamalarda da görebiliyoruz. Kıbrıs’ta Osmanlı izlerini tabi ki görebiliriz. Kitabın 3. cildinde Osmanlı’nın adaya gelişi hakkında detaylı bilgilere yer verdim. Osmanlı nasıl adaya geldi? Gelirken hangi sıkıntılar veya olaylar yaşandı? Ne amaçla Osmanlı Kıbrıs adasına gelmek istedi? Bunların hepsini çıkacak olan yeni kitapta anlatacağım.
Kitabınız da ciddi bir tarih görebiliyoruz, bunun okurlara ve toplumdaki araştırmacılara ne gibi faydası olacak?
Yazılanların hepsi belgeli ve ispatı olan hikayelerdir. Bazı dokümanları arşivden alabilmek için ciddi paralar vermek durumundaydım. Tek hedefim 7 ciltten oluşan kitap serisini; ilerde gençlerin, tarihçilerin, araştırmacıların meraklıların yararlanabileceği bir eser ortaya koymaktı. Bu yıl içerisinde 3. cilt olan kitabı da çıkartıyorum. Kitap sayısı arttıkça konuların içerikleri ve günümüz Kıbrıs’ına yaklaşıyoruz.
Osmanlı, Kıbrıs adasına nasıl geldi?
1570 – 1573 yılları arasında Osmanlı 2 defa adaya girmeye denedi. En sonunda Osmanlı, Venedik’e elçi gönderiyor ve savaş olmadan adayı kendilerine verilmesini istiyor. Fakat Venedikliler bu durumu kabul etmiyor. Osmanlı bunun üzerine Dalmaçya kıyılarını alıyor. Venedikliler için ticari öneme sahip Dalmaçya kıyılarını Osmanlıdan Kıbrıs karşılığında geri alıyor. Osmanlı’nın Kıbrıs seferleri sırasında ilginç taktiklerde görebiliyoruz. Lefkoşa’ya gitmek Leymasun üzerinden zor olacağı için farklı bir kent üzerinden çıkıyorlar. Bunun bir hata olduğunu düşünenler Osmanlı’nın stratejisi olduğunu sonradan fark etmişlerdi.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Kendi hikayesini araştırmak öğrenmek bir insanı çok mutlu ediyor. Araştırdıkça başka bilgilerin gün yüzüne çıkması insanı ayrı heyecanlara yönlendiriyor. Bende içimden gelen bu sesi dinleyerek bu serüvene başladım. Okuyucularıma Kıbrıs’ın hikayelerini anlattım umarım onlarda beğenirler.