G7 zirveleri 1975 yılından beri her yıl yapılıyor. 2019 yılı G7 zirvesi (ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, Kanada) 24-26 Ağustos tarihleri arasında Fransa’da, sahil kasabası Biarritz’te yapılıyor. Zirve jeo-politik gerginliklerin arttığı ve global ekonominin resesyona doğru ilerlediği, iklim değişikliğinin etkilerinin hissedildiği bir dönemde toplanıyor. Zirvede bir araya gelecek dünyanın en gelişmiş ülkelerinin liderleri çeşitli konuları ele alacaklar. Eşitsizlik, iklim değişikliği, global ekonominin durumu, ticaret, Brexit tartışılacak konular arasında olacak. Fransa, bazı başka ülkelerin liderlerini de zirveye davet etti. Hindistan, Şili, İspanya, Avustralya liderleri iklim, bio-çeşitlilik, okyanuslar ve dijital teknoloji toplantılarına katılacaklar. Afrika’dan liderler Afrika kıtasının sorunlarının tartışılacağı toplantıya katılacaklar.
Bu zirveden sonra ilk kez ortak açıklama yapılmayacak. Bunun nedeni geçen yıl Kanada’da yapılan G7 zirvesinde Donald Trump nedeniyle ortak açıklama konusunda yaşananlar. Kimse benzeri bir durumla karşılaşmak istemiyor. Ortak açıklama olmaması görüş ayrılıklarının yansıması. Artık G7 üyeleri arasında ortak cephe yok. Bu yılki zirvenin ilginç bir yönü de Başbakan olmasından sonra Boris Johnson’un ilk kez Donald Trump’la görüşecek olması. Bilindiği gibi ikisi arasında sıkı dostluk var.
Donald Trump dün Fransa’ya vardı. Zirvede tüm gözlerin onun üzerinde olacağı muhakkak. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, ev sahibi olarak Trump’ı “idare etmeye” çalışacak. Zor bir görev. Grönland’ı kendisine satmadı diye Danimarka ziyaretini iptal eden bir kişiden söz ediyoruz. Ne yapacağı hiç belli olmaz. Geçen yılki G7 zirvesine damgasını vuran Donald Trump’ın diğer 6 ülke ile çelişki içinde olmasıydı. Bu yıl durum değişir mi? Göreceğiz. Trump’ın G7 açısından belirsizlik kaynağı olduğuna kuşku yok. Gergin bir zirve izleme olasılığı güçlü.
Bilindiği gibi G7 1998-2014 arasında G8 olmuştu. Rusya da gruba dahil edilmişti. Rusya, Kırım’ı ilhak ettiği için G8’den çıkarılmış ve böylece yeniden G7’ye dönülmüştü. Donald Trump, Rusya’nın yeniden gruba alınmasını istiyor. Geçen yılki zirvede bu talebini dile getirmiş ve tepkiler almıştı. Trump bu yıl aynı öneriyi tekrarladı. Salı günü yaptığı açıklamada Rusya’nın geri alınmasının uygun olacağını söyledi. Ukrayna ve Avrupa Birliği’nin önde gelen ülkeleri (Almanya, Fransa, İngiltere) bu öneriye sert tepki gösterdiler. Rusya’nın hala Kırım’ı işgal ettiği hatırlattılar. G7’nin tekrar G8 olması gerçekçi bir talep olmasa da Trump görüşünde ısrar edecek. Bu nedenle Rusya konusu tartışılacak konular arasında olacak.
Zengin ülkeler bir araya geldiğinde öncelikle ekonomi, ticaret konuşulur. Bu yılın ana konusu eşitsizlik olsa da ABD-Çin ticaret savaşı, ABD-AB ticari ilişkileri, Uluslararası Para Fonu’nda Christine Lagarde’ın yerine kimin geleceği, Facebook’un yeni dijital parası Libra gibi konular masada olacak. Teknoloji şirketlerinin uluslararası vergilendirilmesi konusu da gündeme gelebilir. Ev sahibi Fransa böylesi bir vergiyi destekliyor. Trump buna karşı çıktı. Fransız şaraplarına vergi getirme tehdidinde bulundu.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron zirvede eşitsizlik konusuna ağırlık verilmesini istiyor. Bunda yerden göğe kadar haklı. Gelişmiş kapitalist toplumların en önemli sorunu hızla artmakta olan eşitsizliktir. Fransız iktisatçı Piketty Capital isimli kitabında konuyu inceledi. Elbette eşitsizlik sadece zengin ülkelerin sorunu değil. Tüm dünyanın sorunu. Macron kadın-erkek eşitsizliği, global eşitsizlik gibi konuları masaya yatırmak istiyor. Fransa Cumhurbaşkanı Amazon ormanlarındaki yangınların da tartışılmasını istedi. Ancak Trump faktörü bukonuların tartışılmasına olanak vermeyebilir. Trump, her şeyin merkezinde kendisinin olmasını ister. Bunu sağlamaya çalışacak.
G7 zirvesinden önemli sonuçlar beklememiz gerçekçi olmaz. Geçen yıldan bu yıla durum bir çok açıdan kötüleşti. İklim değişikliği ile mücadelede geç kalıyoruz, ABD-Çin ticaret savaşları devam ediyor, Japonya Güney Kore ile kavgalı. İtalya, Brüksel’le kavgalı, İngiltere Başbakanı Boris Johnson anlaşmasız Brexit’e yöneldi. Liste uzar gider. Donald Trump ABD başkanı olduğu sürece olumlu gelişmeler bekleyebilir miyiz? Çok zor. Global konularda dünyanın liderliğe ihtiyacı var. G7 bu liderliği sağlamak için oluşturulmuştu. Fransa zirvesi bize durumun ne olduğunu gösterecek. Umudumuz olumlu kararlar alınması, bölünmüşlük değil birlik sergilenmesidir.