KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan, Covid-19 salgını nedeniyle küresel bir kriz yaşandığını ifade ederek, kısıtlı kaynakları olan KKTC’nin bundan daha fazla etkileneceğini, ancak toplumun bir bütün olarak hareket etmesi durumunda bu sürecin en az zararla atlatılacağını söyledi.
Bakanlık basın bürosundan verilen bilgiye göre, Atakan, BRT’de yayınlanan bir programa konuk oldu ve yaşanan süreci değerlendirdi.
Tolga Atakan, iki aşamalı bir süreçten geçildiğini ifade ederek, birinci aşamanın; virüs tehlikesinin tamamen ortadan kaldırılması ve sağlık, ikinci aşamanın ise; ne kadar süreceğinin bilinmediği ancak dirayetli ve dayanışma içerisinde olunmasını gerektirecek ekonomik bir savaş olacağını ifade etti.
Atakan, şu anda odaklanılması gerekenin toplum sağlığı olduğunu ifade ederek, sadece sağlık çalışanları değil herkesin bu mücadelenin içerisinde olması gerektiğini kaydetti.
Kıbrıs Türk halkının 1963-74 döneminin ardından ikinci bir travma yaşadığını ifade eden Atakan, “Hiçbirimiz için hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Küresel bir krizden geçiyoruz. Global bir resesyon dönemine gireceğiz. İnsanlar güven tesis edilene kadar kabuğuna çekileceği bir süreç yaşanacak. Biz bunu nasıl karşılayacağız? Dünya ile çok fazla bağlantısı olmayan, sınırlı imkanlara sahip olan bir ülke olarak biz belki de bunu daha ağır yaşayacağız” dedi.
Virüsün KKTC’de tam olarak yok edilmesi sonrası sınır kapılarının ne zaman açılacağı veya Türkiye ile uçuşların ne zaman başlayacağı kararının tek başına hükümet tarafından verilemeyeceğinibelirten Atakan, ülkede turizm ve yükseköğrenim olmak üzere iki önemli sektör olduğunu, süreç sonrası insan hareketlerinin ne zaman başlayacağının öngörülemediğini, bunun da ciddi anlamda ekonomik sıkıntının habercisi olduğunu kaydetti.
Atakan, ancak birinci önceliklerinin sağlık konusunda tehlikeden uzaklaşmak olduğunu belirterek, “Ondan sonraki süreç çok önemli, ne varsa bölüşeceğiz” dedi.
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan, Covid-19 salgınına karşı Türkiye ve diğer noktalardan ilaç ve tıbbi malzeme desteği sağlanması konusunda hükümetin girişimlerinin olduğunu, ihtiyaç duyulması halinde bunların özellikle Türkiye’den hemen tedarik edilmesini sağlayacak hava bağlantısı kurulduğunu ifade etti.
Atakan, başarılı olunması için herkesin üzerine düşeni yapması ve sorumluluk bilinciyle hareket ederek insanlarla temastan kaçınılması ve mümkün oldukça dışarıya çıkılmaması gerektiğini belirtti.
Süreç yaşanırken özel sektör çalışanlarına maaş desteği konusunda Bakanlar Kurulu tarafından açıklanan tüzüğün biraz değiştirme ve geliştirme konusunda iki günlük bir çalışma programı belirlediğini, meslek örgütlerinin görüşleri de alınarak müsteşarlar ve teknik personel tarafından yapılacak çalışmanın Bakanlar Kurulu’na sunulacağını ve maaş desteği konusunda yeni açılımların kamuoyuyla paylaşacağını ifade eden Atakan, “Özel üniversite servis şoförleri, basın ve taksicilerin 1500TL’lik katkıdan yaralanması için bir çalışma yapılıyor ancak bu kaynaklarımızın kısıtlı olması nedeniyle kılı kırka yararak yapılan bir çalışma” dedi.
Atakan, atılan adımların belli bir kaynak çerçevesinde atıldığını, kaynağın tamamını ülkenin kamu ve özel sektörüne destek olarak harcanamadığını ifade ederek, “Bazı medikal araç gereç ve malzeme almanız gerekiyor. Paranız olsa dahi ventilatör alamıyorsunuz veya fiyatı 10 kat artmıştır. Ciddi bir meblağı virüsle mücadeleye harcıyorsunuz. Bu ekonomik sıkıntının en az hissedilmesi açısından alınacak bazı kararlar olacak veya önceki kararlarda adaletsizlik yapıldığını gördüğümüz kesimlere ikinci kararlarla bunu gidereceğiz” ifadelerini kullandı.
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Atakan, Türkiye’den gelecek kaynağın büyüklüğüne göre yapılacak katkının da büyüyeceğini, ancak şu anda önceliğin kendi kaynaklarımızla ayakta kalmak olduğunu belirtti ve şöyle devam etti:
“Geçmişe baktığımızda bir şeyleri uçsuz bucaksız harcadığımız günler artık yok. Daha planlı, programlı adil vergi toplandığı, üretimi teşvik eden, planlayan ve programlayan bir devlet yapısına ister istemez everileceğiz. Bizim görevimiz bunu en sağlıklı şekilde yapabilmek. Bunun için ciddi bir mesai harcıyoruz. Tarım Bakanlığı ciddi bir çalışma yapıyor. Tarım üretimine yönelik yakında bazı teşvikleri açıklayacak. Bu süreç, üretim bacağını ekonominin odak noktasına almamız gerektiğini hepimize hatırlattı.”
Tolga Atakan, ekonominin çarklarının dönmesi için bazı sektörlerin belli kurallar çerçevesinde açılması konusunda ve vatandaşın mükellefiyetlerini yerine getirebilmesi için bazı çalışmalar yapıldığının altını çizdi.
Bu çalışmaların Cuma günü Bakanlar Kurulu’nun gündemine geleceğini kaydeden Atakan, “Hangi devlet kuruluşlarının da hizmet verebileceği konusunda da bir çalışma mevcut. İnternet üzerinden sürdürülebilen bazı hizmetlerin vatandaşa daha anlatılır hale getirilmesi için bazı uygulamalar hayata geçirilecek. Örneğin internet üzerinden araç seyrüseferini ödemek isteyen vatandaşlarımızın telefon aracılığıyla yardım alması konusunda bir mekanizma oluşturulacak ve duyurulacak” diye konuştu.
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan, bazı eksiklik ve gözden kaçan şeyler olmasına rağmen hükümet mevcut süreci; eğitime ara verilmesi, sınır kapılarının kapatılması ve uçuşların durdurulması gibi erken alınan kararlar sayesinde başarıyla yürüttüğünün söylenebileceğini aktardı.
İngiltere’den KKTC’ye 30 Nisan’a kadar uçuş olmayacağını, uzmanların görüşleri zamanı geldiğinde bu kararın gözden geçirileceğini anlatan Atakan, orada eğitim görev, sağlık veya akraba ziyareti için bulunan ancak krizin baş göstermesiyle birlikte İngiltere’de mahsur kalan, özellikle yurtların kapanmasıyla birlikte gideceği yeteri olmayan KKTC vatandaşlarına devletin sırtını dönemeyeceğini kaydetti.
Devletin kısıtlı imkanları çerçevesinde 14 karantina merkezinde bugüne kadar 1781 KKTC vatandaşının karantina altına alındığını anlatan Atakan, vatandaşların ülkeye getirilmesi konusunda tek başına karar alamayacağını, hükümetin bu konuda aldığı karar ve yaptığı görevlendirme doğrultusunda Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’nın uçuşların organize edilmesi çerçevesinde girişim yaptığını belirtti.
Hükümetin kısıtlamaları 30 Nisan tarihine kadar uzattığının kaydeden Tolga Atakan, olumlu manada gelişmeler olması durumunda normalleşmenin daha önce de hayata geçirilebileceğini ancak insanların tedbiri elden bırakmayıp bir süre daha ihtiyatlı davranmasının önemli olduğunun altını çizdi.
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Atakan, “Sürecin psikolojik anlamda hepimizi etkilemesinin nedeni öngörülemeyen bir süreç olması. İki hafta içerisinde her şey tamamdır deseniz de gerçekçi değil, ölümler artacak demek de gerçekçi değil. Geride bıraktığımız bir ay üç günlük süreç içerisinde genel yükseliş eğrisine baktığınızda, şu an itibariyle ciddi bir artış beklenmediğidir. Bu yarın veya daha sonra ciddi vakalar çıkmayacağı anlamına gelmiyor. Bu virüsün yapısıyla alakalı olduğu için herhangi bir öngörüde bulunmak çok da sağlıklı değil” ifadelerini kullandı.