BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, Crans Montana zirvesi ve Kıbrıs sorununa ilişkin Rum basını ve Rum Haber Ajansı’na (CNA) açıklamalarda bulundu.
Eide, tarafların hala iki toplumlu, iki kesimli federasyon çözümüne bağlı olup olmadıklarından emin olmadığını da ifade etti.
Özel Danışman, “Konferans bitmiş olabilir ancak eğer liderler, şimdikiler ya da gelecektekiler, ortaklaşa talep ederlerse, BM yardımcı olmaya hazırdır” ifadelerini de kullandı.
Eide açıklamasında, görüşmelerin gizlilik içinde olması arzusunu anlayışla karşıladığını ifade ederek, ancak zaman içinde görüş ayrılıklarının ortaya çıktığını anlattı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias’ın kendisinin zirve için hazır olmadığı yönündeki eleştirisinin sorulması üzerine ise Eide, Kocias’ın açıklamasının kendisini çok şaşırttığını ve zirve öncesindeki en verimli görüşmelerinden birini Kocias’la gerçekleştirdiğini ifade etti.
Eide, Kocias’la “hedefin ne olduğuna, yani garantiler sisteminin kaldırılması ve iki tarafın da yaşayabilecekleri çağdaş bir garanti sisteminin getirilmesi konusunda karşılıklı anlayış içerisindeydik” şeklinde konuştu.
Eide “Sorun tarafların genel anlamda iyi hazırlanmış olmamalarıydı. Taraflar, zirvede sonucun ne olmasını istediklerini net bir biçimde bilmelerine karşın bu sonuca nasıl varılabileceğine ilişkin sergiledikleri stratejik yaklaşımın düzeyi bende en olumlu etkiyi bırakmadı. Gerçekten duygusal olan bir konuda yapıcı görüşme ortamı oluşturmak zordu” diye konuştu.
Taraflardan tam olarak ne istediğinin sorulması üzerinse ise Eide, “Hala, iki toplumlu iki kesimli federasyon ve 11 Şubat 2014’teki ortak açıklamada değinilenler çerçevesinde çözüm bulunması umudunun var olup olmadığına karar vermelerini bekliyorum.
Bir taraf bu parametreleri diğer taraf da farklı çözüm parametreleri isterse sürecin olması zordur. Bekleme aşamasında bulunuyoruz. Konferans bitmiş olabilir ancak eğer liderler, şimdikiler ya da gelecektekiler, ortaklaşa talep ederlerse, BM yardımcı olmaya hazırdır. BM olarak yalnızca Güvenlik Konseyi’nin onayladığı parametrelere sahibiz. Ancak her iki taraf, gerek bu temelde yeniden başlamayı gerekse başka bir şeyde uzlaşırsa gelip bizi bilgilendirsinler” diyerek yanıt verdi.
Temasları sonrasında tarafların hala iki toplumlu, iki kesimli federasyon çözümüne bağlı olup olmadıkları konusundaki düşüncesinin sorulması üzerine ise Eide “Bunun her iki taraf için de geçerli olduğundan emin değilim. Bunu gelecek hafta kesinleştirmeyi umuyorum” dedi.
Türkiye tarafından, garantilerin ve tek taraflı müdahale haklarının kaldırılmasına ilişkin yazılı yada sözlü bir öneri olup olmadığı şeklindeki bir soruya ise Eide, “Sanırım cevabı biliyorsunuz. Genel Sekreter, yaptığı ikili temaslar sonucunda, bütünlüklü bir paket çerçevesinde anlaşmanın başarılabileceğini düşünüyordu. Bu paketin bir unsuru da Garanti Anlaşmalarının ve müdahale haklarının çözümün ilk gününden itibaren kaldırılmalarıydı” diye yanıt verdi.
Crans Montana’da gerçekleşmeyen başbakanlar toplantısının, son dönemde iddia edildiği şekilde, Eylül ayında, Kıbrıs’taki iki tarafın da katılımıyla gerçekleşmesi ihtimalinin sorulması üzerine ise Eide, “bu yönde hazırlık yapılmadığını ancak gerekli olması durumunda BM’nin hizmete hazır olduğu” yanıtını verdi.
Eide, “Eğer isterlerse bunu burada yapabilirler ancak bu tür planlar yok” şeklinde konuştu. (HABERKIBRIS)
