Bilim insanları, düzenli ve yoğun egzersizin, genetik olarak savunmasız kişilerde motor nöron hastalığı olarak da bilinen ALS riskini artırdığını açıkladı. Sporculardaki kısmen yüksek ALS oranlarının tesadüf olmadığına dikkat çeken araştırmacılar, hastalık riskini artıran genlerin çoğunun egzersize yanıt olarak davranışlarını değiştirdiğini ifade etti.
İngiltere’de yer alan Sheffield Üniversitesi’nden bilim insanları, düzenli ve yorucu egzersizin, genetik olarak savunmasız kişilerde motor nöron hastalığ olarak da bilinen ALS riskini artırdığını açıkladı.
Bununla birlikte, araştırmacılar çalışmalarının sonucunda hiç kimsenin egzersiz yapmayı bırakmaması gerektiğini söyledi. Ancak bulguların, daha yüksek risk altında olabilecek insanları tespit edebileceğini ifade edildi.
ALS HAKKINDA
İngiltere’de Motor Nöron Hastalıkları Derneği’nin (Motor Neurone Disease Association) bildirdiğine göre bir popülasyondaki yaklaşık her 300 kişiden biri ALSgeliştirme potansiyeli taşıyor. Beyinden kaslara mesaj taşıyan motor nöronlar bozulduğundan insanların hareket etme, konuşma ve hatta nefes alma yeteneğini etkiliyor. ALS geliştiren insanların yaşam süresi beklentisi düşebiliyor.
Motor nöron hastalığının sebebi hala tam olarak bilinmiyor, ancak uzmanlar hem genetik yatkınlık hem de çevresel faktörlerin hastalığın gelişimde etkisi olduğunu düşünüyor. Diğer taraftan, egzersiz ve hastalık arasındaki bağlantı uzun süredir biliniyor.
“ALS’DEN ETKİLENEN YÜKSEK PROFİLLİ SPORCULARIN SAYISI TESADÜF DEĞİL”
BioMedicine adlı tıp dergisinde yayımlanan çalışma kapsamında araştırmacılar, yarım milyon insandan ayrıntılı genetik örnekler içeren UK Biobank projesinden elde edilen verileri analiz etti. Bu verilerden anlamlı bir sonuç elde etmek için Mendel çaprazlaması adı verilen bir teknik kullanıldı.
Sonuçlar, genetik olarak yoğun egzersiz yapmaya yatkın kişilerin ALS olma riskinin daha yüksek olduğunu gösterdi. Bilim insanları ayrıca, motor nöron hastalığı riskini arttırdığı bilinen genlerin çoğunun egzersize yanıt olarak davranışlarını değiştirdiğini ifade etti.
“YOĞUN EGZERSİZ SIRASINDA VÜCUTTAKİ OKSİJEN SEVİYESİ DÜŞÜYOR”
Diğer taraftan, çalışmada yorucu ve düzenli egzersiz, haftada 2-3 gün boyunca süren ve günlük 15-30 dakikadan fazla devam eden aktivite olarak tanımlandı. Ancak, bu şekilde egzersiz yapan çoğu insan motor nöron hastalığı geliştirmiyor.
Konuya ilişkin açıklama yapan, Sheffield Üniversitesi Nörobilim Enstitüsü müdürü Profesör Dame Pamela Shaw, “Bu araştırma, yüksek düzeyde fiziksel aktivite ile genetik olarak risk altındaki bazı gruplarda ALS gelişimi arasındaki bağlantıyı çözmeye yönelik bir yol. Yorucu egzersiz sırasında vücuttaki düşük oksijen seviyelerinin, vücuttaki en büyük ve en çok oksijen gerektiren hücrelerden bazıları olan motor nöronlarda oksidatif stres adı verilen bir sürece yol açabileceği düşünüyoruz. Bu, durum hasara yol açabilir ve sonunda bu genetik kırılganlığa sahip kişilerde hücrelerin ölmesine neden olabilir” dedi.
Öte yandan, İtalyan futbolcular üzerinde farklı bir çalışma, sporcularda normalden altı kat daha fazla ALS geliştiğini ortaya koymuştu. Araştırmacılardan Dr Johnathan Cooper-Knock, egzersizin motor nöron hastalığı için bir risk faktörü olduğunu kesin olarak kanıtladık” ifadelerini kullanmıştı.
