İngiltere’de geleneksel olarak Buckingham Sarayı; Kraliyet Ailesi’ni, kamuoyunu ilgilendiren, resmi konularla özel meseleler arasına perde çekerek korur. Saray’ın kişisel konularda yorum yapmaması ailenin “Asla izah etme, şikayet etme” şiarının stratejik yorumudur.
Bu ayrım Saray’ın ustalığı haline gelmiştir.
Kraliyet Ailesi üyeleri on milyonlarca kişi önünde evlenir, resmi cenaze törenleri düzenlenir, yıldönümlerinde ve doğum günlerinde fotoğraflar yayımlanır, zaman zaman yaşamlarına ilişkin ayrıntılar paylaşılır.
Bunun karşılığında medya onlara dokunmaz ve bol bol haberlerine yer verir.
Sık sık göz ardı edilse de bu ayrım, ailenin dış dünyayla ilişkilerine yön veren ana ilkedir.
Ama şimdi kamusal ve kişisel konulardan kaynaklanan çelişkiler su yüzüne çıkıyor.
Kişisel davranışlar ve Kraliyet Ailesi fertlerinin yorumları, bunların kolektif ihmal ve belki de kötü niyetle tezahürüne ilişkin iddialar var.
Prens Harry’le Sussex Düşesi Meghan’ın sözleri; duygusuz personel ve Saray hakkında korkunç bir manzara çiziyor. Tüm kurum, Prenses Diana – Prens Harry ve Prens William’ın annesi – döneminden hiç ders almamış gibi resmediliyor.
Düşes yaman bir iletişimci. Zaman içinde, kendisinin kavgaya girilecek bir kadın olmadığını kanıtladı. Yeni özgürlüğüne kavuşan Harry de mükemmele yakın bir belagata sahip.
Meghan çok sert bir salvo yaptı. Saray, adı açıklanmayan bir Kraliyet Ailesi üyesinin – anlaşıldığı kadarıyla birden fazla üyesinin – çiftin doğacak bebeğinin ten rengiyle ilgili yorum yaptığı suçlaması konusunda ne diyecek? Herkes şaşkınlık içinde bekliyor.
Ama düşesin kişisel acı ve öfkesini yansıtan açıklamalara, Prens Harry’nin kuruma yönelik eleştirileri de eklenmiş durumda. Saray’ın değişmeyi, sevmeyi ve anlamayı beceremediği ima edildi.
Saray’ın ve monarşinin çelişkileri, aslında onu bu kadar özel, tuhaf, ilginç ve zorlu kılan şeylerin de bütünü – kişisel ve kamusal rollerin birleşmesi, geleneğin ağırlığı, halka hesap verme, medyanın durmak bilmeyen ilgisi ve halktan kopmama ihtiyacının karışımı.
Prens Harry’nin, kendi ailesinin de – babası Prens Charles ve ağabeyi Prens William’ın da – kendi dünyalarına hapsolduğu ve onlara merhamet duyduğu şeklindeki sözleri, modern monarşinin kalbine saplanan kadife kaplı bir hançerdi.
Kraliyet yaşamı, yaldızlı bir kafesin içinde cereyan ediyor ve oyuncuların dışarıdan bu parmaklıkları zorlamaması gerekiyordu.
Harry’yi Saray’dan uzaklaştıran, kendi ifadesiyle geri çekilmesine neden olan bu çelişkilerdi.
Evlenmeden önce de bunlardan rahatsızlık duyuyordu. Eşinin kraliyet yaşamı içine sıkışmış olmaktan dolayı acı çekmesi üzerine kendilerine bir çıkış yolu buldu.
Bunlar aynı zamanda aldıkları pek çok kararın ana nedenini oluşturan ve rahatsızlıklarını ifade ettikleri çelişkilerdi.
Güvenlikleri vergi mükelleflerinin paralarıyla karşılanıyor. Kimin ne unvan alacağını gelenek tayin ediyor. Çalışan Kraliyet Ailesi üyeleri için bir İnsan Kaynakları departmanı yok çünkü bunlar aile meselesi.
Kamuoyu önünde attığınız her adım önemli çünkü bunlar bir bütün olarak kraliyet kurumunu bağlıyor.
Kişisellik ve kamusallığın iç içe geçmesi eşsiz bir durum. Modern kraliyet bundan ibaret. ve içerisi genel olarak rahatsız bir yer. Harry bunu biliyordu. Muhtemelen Meghan’ı da uyarmıştı. Ama bu uyarı yeterli değildi. Harry ve Meghan’ın açıklamaları, bu çelişkilerin çok büyük olduğuna işaret ediyor.
Belki bu röportaj, değişime vesile olacak. Ama kraliyet çok eski bir kurum ve geçmişin, üzerinde bu kadar büyük bir ağırlığı olduğu bir yapıda, değişimin kolay olmasını bekleyemezsiniz.