Corona virüsü ile kullanımı yaygınlaşan yüz maskeleriyle ilgili bir araştırma maskelerin hijyeninin ne kadar kritik bir öneme sahip olduğunu gözler önüne serdi. Yüz maskesi kullananların yüzde 85’inden fazlasının maskelerini düzenli olarak yıkamadığı ortaya çıktı.
Bütün dünya normalleşme adı altında artık evlerinden çıkıp işe, spora ya da herhangi bir yere gitmeye başladı. Bunu yaparken de maske takarken karşımıza birçok seçenek çıkıyor. Bu seçenekler arasında en dikkat çekici olanı ise kumaş maskeler… Fakat İngiltere’de yapılan araştırmada tekrar yıkanabilir maskelerin aslında pek de yıkanmadığını ortaya çıkardı.
İngiltere’deki YouGov tarafından yapılan araştırmaya göre kumaş maske kullananların yüzde 85’i maskelerini düzgün bir şekilde yıkamıyor. Geriye kalan yüzde 15’inin ise bu maskeleri hiç yıkamadığı ortaya çıktı.
İngiltere’de bulunan Acil Durumlar için Bilimsel Danışma Grubu’nun (SAGE) önceki araştırmasında sekiz kişiden sadece birinin yeniden kullanılabilir bir maskeyi doğru bir şekilde yıkadığını ortaya koyuyordu. Bu düzgün bir şekilde yıkayanların ise yüzde 34’ü en az 4 kullanımdan sonra yıkadığını belirtti. Kumaş maskeye ek olarak tek kullanımlık maskeleri kullananlar ise bunları birden fazla defa kullanıyor. Bazı uzmanlar ise hijyeni maskelemeye yönelik bu sıkılgan tavrın Covid-19 veya diğer mikropların daha da yayılmasına yol açabileceğinden endişe ediyor.
SONUÇLAR ŞAŞIRTMADI
Kent Üniversitesi öğretim görevlisi Jeremy Rossman, bulgulara, “rahatsız olduğunu ama şaşırmadığını” söylüyor. Rossman, kirli maskelerle ilgili iki ana sorun olduğunu söylüyor. Rossaman, “Bunlardan biri sizi norovirüs ve grip gibi Covid dışı mikroplara karşı daha fazla yakalanma riskine karşı koruyamaması. İkincisi ise yüz maskesinin yıkanmamasıyla birlikte kendinizi solunum yolu virüslerine yakalanmayla karşı karşıya bırakabiliyorsunuz, grip gibi” diyor.
Geçen ay Amerika’daki bir televizyon programı olan Today’de uzmanlar iki maskeyi temizledi. Her iki maskenin dışında, musluk suyunda yaygın olarak bulunan bakteri psödomonas olduğu ortaya çıktı. Bu şovu yapan uzmana göre ıslak ellerle maskenin dışına dokunmanın buna yol açtığı belirtiliyor. Sağlıklıysanız ise bu çok büyük bir soruna sebep olmasa da akciğer enfeksiyonu geçirmiş kişilerde bu psödomonas zatürreye sebep olabiliyor.
Ayrıca maskenin çevreden Covid-19 alma ihtimali de bulunuyor.
“Maskeye dokunursanız ve ellerinizi yıkamadan yüzünüze sürerseniz, kirli bir maskeden corona virüsü kapabilirsiniz” diyor programın sunucusu. Maskeyi daha güvenli çıkarmak ve takmak için kulakların arkasına geçen kayışların kullanılması öneriliyor. Rossman, “maskenin ön tarafına dokunursanız, ellerinizi sıcak su ve sabunla yıkamanın hayati önem taşıdığını söylüyor.
TEK KULLANIMLIK MASKEYİ HER GÜN DEĞİŞTİRİN
Avustralya’daki bilim adamları ise doğru koşullar dahilinde Covid-19 virüsünün telefon ve kağıt paraların üzerinde bir aya kadar yaşayabileceği sonucuna vardı. Rossman, şu anki düşüncenin Covid-19’un kumaş ve kağıt ürünlerinde 24 saat yaşayabileceği yönünde olduğunu söylüyor.
Tek kullanımlık bir maske takıyorsanız Rossman’ın önerisi, onu her gün veya 2-3 defa kullanımdan sonra değiştirmeniz. “Kağıt maskeler bozulabilir yani daha az etkili hale gelebilirler. Maske yüzünüze ne kadar yakın olursa virüsün dışarıya çıkmasını önlemede o kadar iyidir. Birkaç gün giyebilirsiniz ama daha fazla dayanamazlar” diyor.
Maskeleri hemen yıkayamıyorsanız, bunu yapabilinceye kadar bir poşet ya da kağıt mendille saklayın. Bu durum potansiyel olarak zararlı bakterileri yayabileceğinden, buna engel olabilirsiniz.
Rossman’a sorulan, “Başkasının maskesini takmakla ilgili ne dersiniz?” sorusuna ise kesinlikle hayır cevabı geliyor. “Enfekte olmuş birisi virüsü size bulaştırabilir ya da sizden başkasına bulaştırabilir” şeklinde açıklıyor. Ayrıca Rossman, “Aile ile birlikte yaşıyorsanız herkesin kendi maskesi olmalı” diyor.
MASKE AÇILIYORSA İŞE YARAMAZ
Rossman, uyum açısından yüzümüzün yanlarına sıkıca oturan ve burnumuzun üzerini tamamen kapatan bir maske almamızı öneriyor. “Maske herhangi bir yerden açılıyorsa, işini yapmıyor” diye de ekliyor.
“Tek katmanlı maskelerden kaçınmalısınız. Bunlar çok etkili değiller. İyi ve tek kullanımlık cerrahi maskeler veya yanları elastik olan çok katmanlı kumaş maskeler bulaşmayı engellemese de oldukça iyidir” diyor Rossman.
Hastalığın haricinde kirli maske kullanımı yüzde sivilce oluşumunu da artırıyor. Bu yüzden maske kullanılan dönemlerde düzenli maske yıkanması çok önemlidir.
Buna ek olarak makyaj sanatçısı Madeleine Spencer, Telegraph’a verdiği röportajda maskenize Clinisept veya Natrasan gibi anti-mikrobiyal bir sprey püskürtmenin onu temiz tutmaya yardımcı olabileceğini söylemişti. “Ayrıca maskenizin size tam oturduğundan emin olun. Böylece onu ayarlamak için ellerinizi kullanmak zorunda kalmazsınız” diyor.