İngiltere’nin Bristol kentinde geçen ay ırkçılık karşıtı bir yürüyüşte yıkılarak nehre atılan köle taciri Edward Colston’ın heykelinin yerine “Siyahların Hayatı Değerlidir” hareketinden bir protestocunun heykeli dikildi.
Jen Reid adlı protestocunun heykelinin bu sabah bir kamyonla getirilerek boş duran kaideye yerleştirildiği açıklandı.
Bristol Belediyesi, izinsiz olarak dikilen heykelle ilgili henüz bir açıklama yapmadı.
‘Güç Kabarması’
Heykeltraş Marc Quinn, “Güç Kabarması” adını verdiği heykelin geçici bir enstalasyon” olduğunu söyledi.
Quinn, çalışmasında geçen ayki yürüyüş sırasında heykelin önünde poz veren Reid’in fotoğrafından ilham aldığını söyledi.
Reid birkaç haftadır, Quinn’le birlikte çalıştığını belirterek “Heykel, ırksal adalet ve eşitlik yolculuğunun devam etmesine katkı sağladığı için önemli” dedi.
Reid şöyle devam etti:
“7 Haziran’da protestoya katılmak için evden çıktığımda içinde güçlü bir şekilde kaideye tırmanma arzusu duydum. Heykelin önüne vardığımda elimi kaldırarak ‘Siyah Gücü’ selamı verdim. Anlık bir şeydi. Bu selamı daha önce planlamamıştım. Bu heykel, annem için, kızım için ve benim gibi siyah insanlar için bir direniş simgesi” dedi.
ABD’nin Minnesota kentinde Mayıs ayında George Floyd adlı siyahın beyaz bir polis tarafından öldürülmesi dünya genelinde ırkçılık ve sömürgecilik karşıtı bir protesto dalgası başlatmıştı.
Sömürgecilik ve kölecilikle ilişkilendirilen pek çok heykel yıkılmış eski İngiltere başbakanlarından Winston Churchill’in heykeli korumaya alınmıştı.
7 Haziran’da Bristol’daki protestocular, 1895 yılından beri kent merkezinde sergilenen Colston heykelini halatlarla devirdikten sonra sokaklarda sürüklemiş ve nehre yuvarlamıştı.
Bristol Belediyesi birkaç gün sonra heykeli sudan çıkarmıştı. Belediye heykelin Siyahların Hareketi Değerlidir dövizleriyle birlikte bir müzede sergileneceğini açıklamıştı.
Edward Colston kimdir?
Edward Colston, adı Bristol ile özdeşmiş olan bir köle taciri.
Bristol doğumlu olan Colston’ın gemileri, 1672-1689 yılları arasında Afrika‘dan Amerika kıtasına 80 binden fazla erkek, kadın ve çocuk köle taşıdı.
Batı Afrika’dan satın alınan köleler, göğüslerine şirketin damgası vurulduktan sonra gemilere doldurularak kabus dolu yolculuklara çıkarıldı. Birbirlerine zincirlenen kölelerden yüzde 10’u ile yüzde 20’sinin bu yolculuklarda hayatlarını kaybettiği tahmin ediliyor.
Bir-buçuk iki ay süren bu zorlu yolculuklarda hastalık ya da işkenceden hayatını kaybeden ya da doğrudan öldürülen kölelerin sayısının 20 bin civarında olduğu belirtiliyor.
‘Kentin en faziletli evlatlarından Colston’ın anısına’
Köle ticaretinden kazandığı servetini tefecilikle büyüten Colston, 1721’de öldü. Mirasını yardım kuruluşlarına dağıttı.
Kent merkezindeki anıtta Colston’ın geçmişinden bahsedilmiyordu.
Aksine heykelin altında “Bu heykel, Bristol halkı tarafından kentlerinin en faziletli, en bilge evlatlarından birinin anısına dikilmiştir” yazıyordu.
Heykel, Colston Meydanı’nda sergileniyordu. Colston Kulesi de burada. Kentin en önemli simgelerinden biri olan Colston Konser Salonu da Colston Caddesi’nde yer alıyor.
14 Kasım, Bristol’da Colston günü. Colston’ın adını taşıyan okullar, enstitüler, spor kulüpleri, yardım örgütleri, dernekler, pub’lar var. Calston’ın adını taşıyan yardım kuruluşu her yıl Colston için kiliselerde ayinler düzenliyor. Çocuklar okullarda Colston’ı anıyor.
Edward Colston, 1680’de o dönem köle ticaretini tekelinde bulunduran Royal African Company’ye katıldı. Colston, Kral 2’nci Charles’ın teşvikiyle, sonradan tahta çıkan 2’nci James tarafından kurulan şirkette dokuz yıl sonra başkan yardımcılığına yükseldi.
1698’le 1807 arasında Bristol’dan 2100’den fazla gemi köle ticaretine çıktı.