İngiltere Bankası, Venezuela’nın 31 ton altınına, Maduro ve Guaido arasında ihtilaf nedeni olduğu gerekçesi ile el koymuştu. İngiliz basını ise ABD ile yapılan anlaşmaya işaret etti. Konu mahkemeye taşındı. Maduro hükümeti bankanın eylemini yasa dışı olarak tanımladı ve altının iadesini istedi.
The Guardian gazetesinin haberine göre bu hafta Birleşik Krallık mahkemesi Bank of England’ın (İngiltere Bankası) Venezuela altınının iadesini engellediğini dinledi. Gazete, bir milyar dolar değerindeki altının Nicolas Maduro ve rakibi Juan Guaido arasında ihtilaf nedeni olduğunu belirtti. Çok ağır ambargo altındaki Maduro hükümeti bu altını Kovid-19 salgınında ilaç, tedavi gibi harcamalarda kullanmak istediğini açıkladı.
Gazete, Maduro hükümetinin mahkemede Bank of England’ın 31 ton altını yasal olmayan bir şekilde tuttuğunu belirterek altına kimin sahip olduğu konusunda anlaşmazlık olduğunu ekledi. Ağır ambargo altındaki Maduro hükümeti altının Birleşik Krallık hükümeti tarafından ABD’ye şirin görünmek için rehin tutulduğunu savundu. Venezuela Merkez Bankası avukatları mahkemede eğer altınlar geri verilirse yalnızca insani amaçlara, özellikle de koronavirüs salgınında kullanılacağı konusunda yemin etti. Altınların geri verilir verilmez Birleşmiş Milletler gelişme programına transfer edileceği de belirtildi.
The Guardian Şubat 2019’da Birleşik Krallık Dış İşleri Bakanlığı tarafından geçici başkan olarak selamlanan Maduro’nun rakibi Juan Guaido’nun altınların kendisinin paralel Merkez Bankasına ait olduğunu iddia ettiğini, Maduro’nun altınları kendi “yoz ve dökülen” hükümeti için kullanacağını savunduğunu ekledi.
TANINMA TARTIŞMASI
Dava, Birleşik Krallık’ın Ticaret ve Emlak Mahkemesinin bu siyasi anlaşmazlık konusunda karar verip veremeyeceği, Birleşik Krallık hükümetinin Guaido’yu geçici hükümet başkanı ve yasal yöneticisi olarak kabul edip etmediği veya Maduro’yu ülkenin başkanı olarak görüp görmediği ekseninde gelişecek.
Guaido’nun avukatları Birleşik Krallık’ın Dışişleri Ofisinin kendi rejimlerini kabul ettiğini savunmakta ve tek ses prensibi altında Birleşik Krallık mahkemesinin hükümet kararını baltalayamayacağı belirtiliyor. Eğer hakim Justice Teare Britanya’nın Maduro’yu resmi başkan gibi tanıdığına karar verirse altınların iadesini emredebilir. Dışişleri Ofisi mart ayında mahkemeye yazdığı bir mektupta önceki Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt’a atıfta bulunarak Birleşik Krallık’ın seçimler yenilenene kadar Guaido’yu geçici başkan olarak tanıdığını belirtmişti.
Venezuela Merkez Bankası avukatları ise bu mektubun “şüpheli” (belirsiz) olduğunu, fiili gerçeği yansıtmadığını ve Maduro’yu tanımazlığa yaklaşmadığını, “tanımak” sözcüğünün “onaylamak” sözlüğüyle karıştırılmaması gerektiğini savundu. Birleşik Krallık Dışişleri Ofisinin şu an Maduro hükümetinin görevlendirdiği Vanessa Neumann isimli büyükelçiyi listesinde gösterdiğini, (Guaido’nunkini değil) ekledi. Ayrıca Birleşik Krallık’ın bir büyükelçisinin Venezuela’da, Maduro Hükümeti tarafından akredite edildiğini, görüşmelerde bulunduğunu söyledi. Avukatlar Birleşik Krallık’ın Maduro hükümeti yetkilileriyle görüşüp, aynı anda başka bir başkanı tanımalarının mümkün olmadığını açıkladı.
Neumann bu haftaki twitinde “Tehlikede olan; Venezuelalıların korumaya hakkı bulunan, dünyada ve İngiltere’deki bizden (çok şey çalınmışken) çalamadıkları… Anayasa, kanun ve özgürlük için savaşımızın meşruluğu satışa açık değildir” dedi.
BİÇİMSEL POZİSYON GERÇEĞİ YANSITMIYOR
Birleşik Krallık daha önce “Bu konuyu çözecek olan hükümet değil Bank of England’dır” demişti. Mart 2019’da, o zamanki Hazine Bakanı Robert Jenrick “Yabancı bir Merkez Bankası için altın rezervlerini koruyan Bank of England müşterilerinin iade isteklerini karşılama konusunda görevlidir, Birleşik Krallık Hazine Bakanlığı yalnızca Bank of England’da korunan Birleşik Krallık’ın altınını direkt kontrol edebilir” demişti. Ancak, gazete, şu anda bu biçimsel pozisyonun artık gerçeği yansıtmadığı görüşünde.
‘MADURO’YU DEVİRMEK İÇİN ALTINLARA EL KOYDULAR’
John Bolton’ın Trump hakkında yeni çıkan kitabında da Washington’da Birleşik Krallık önceki Dışişleri Bakanı Hunt ile bir toplantı yapıldığı ve Hunt’ın Maduro’yu devirme konusunda Trump’a yardımcı olmaya söz verdiğini yazıyor. Kitap’ta “Hunt altınları iade etmeme, böylece bu parayı rejimin kendini devam ettirmek için kullanamaması konusuna çok memnun oldu. Bu tür adımlar atarak Maduro’ya finansal baskı uyguluyorduk” yazıyor.
Bu anlaşmazlık Mayıs 2018’de, Maduro tekrar seçildiğinde ve muhalefetin seçimleri boykot ettiğinde başlamıştı. O zaman Dışişleri Bakanı olan Boris Johnson “Venezuela’da ekonomik vidaları sıkmamız gerekebilir” demişti. The Guardian’a göre, şimdi mahkemeler bu vidaları gevşetmenin olası olup olmadığına karar verecek.
BBC’nin 20 Mayıs 2020 tarihli haberinde benzer şekilde paranın koronavirüs salgınında kullanılması için istendiği bilgisiyle mahkemenin açıldığı haberi yer alıyor ve avukat Sarosh Zaivalla’nın “Hayatlar söz konusu iken siyasi çekişmelerin zamanı değil” dediğini vurguluyor. Reuters’in Bank of England’a bu konuyu sorduğunda Bank of England’ın yanıt vermediğini ekliyor.
BBC, “Neden altın Birleşik Krallık’ta” sorusunu ise şöyle yanıtlıyor: “Bank of England, New York Federal Reserve’inden sonra dünyanın en büyük ikinci altın saklayıcısı, birçok ülke altınını burada saklıyor ve Bank of England 320 yıldır güvenilir olmakla, altınları hiç çalmamakla gurur duyuyor.” BBC yazısında, ABD’nin üst görevlilerinin Birleşik Krallık’ın Maduro’ya yardımcı olmaması için lobi yaptıklarını da belirtiyor.
Reuters de, 20 Mayıs haberinde benzer bilgileri veriyor. Aynı tarihte Financial Times üst başlıkta avukatın Bank of England için “Bunun “ahlaki bir zorunluluk” olduğunu söylediğini vurguluyor. ITV, 22 Haziran tarihli haberinde pazartesi günü başlayan mahkemenin dört gün süreceğini söylüyor, Bolton’ın kitabına vurgu yapıyor, mahkemenin ihtiyat kararı çıkarmasını beklediğini açıklıyor ancak şu ana kadar mahkeme bir karar açıklamadı.