İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ülke çapında koronavirüse karşı en sıkı önlemlerin uygulandığı dönemde kısıtlamaları ihlal etmekle suçlanan başdanışmanı Dominic Cummings’i bugün de Parlamento’da savundu. Johnson, Cummings hakkında soruşturma açmayı reddetti ve artık bu konuyu “geride bırakma” zamanının geldiğini söyledi.
Johnson, “Açıkçası şu anda kamu görevlilerinin bu konuyla ilgili bir soruşturmaya zaman harcamasının iyi bir fikir olduğunu düşünmüyorum. Şu anda bütün gücümüzle koronavirüsle uğraşıyoruz” dedi.
Dominic Cummings, eşinin koronavirüs olduğunu düşündüğü Mart ayı sonlarında 4 yaşındaki oğlu ve eşiyle birlikte Londra’dan arabasıyla 426 kilometre yol katederek ailesinin bulunduğu Durham’a gitmişti.
Avam Kamarası İrtibat Karma Komisyonu’nda kıdemli milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Başbakan Johnson, Cummings’in davranışının hükümetin koronavirüsle ilgili mesajlarına güveni sarstığını ve zarar verdiğini söyleyen milletvekillerine karşı çıktı.
Johnson, Cummings’e verdiği destek konusunda sadece muhalefetten değil kendi partisinden de büyük tepki aldı.
Yaklaşık 40 Muhafazakar Parti milletvekili, başdanışmanın istifa etmesi ya da görevden alınması çağrısı yaptı. Milletvekilleri, kendilerine oy veren seçmenlerden öfkeli tepkiler aldıklarını söyledi.
Dün hükümetin İskoçya Bakanlığı’nda görevli bir bakan yardımcısı da seçmenlerine bu durumu vicdanen haklı gösteremeyeceğini söyleyerek istifa etmişti.
İrtibat Komisyonu’ndaki oturum
Dominic Cummings’in, sıkı sokağa çıkma önlemlerine rağmen yanında koronavirüse yakalanan eşi ve küçük çocuğuyla birlikte yaptığı uzun seyahatle ilgili ayrıntılar Cuma günü ortaya çıktığından bu yana İngiltere’de siyaset gündeminin ilk sırasında.
Başbakan Johnson Pazar günü gazetecilerin sorularını yanıtladığı koronavirüs brifinginde, danışmanının kuralları ihlal etmediğine ikna olduğunu söylemiş, ayrıntıya girmedi.
Konuyla ilgili tepkilerin bir türlü yatışmaması üzerine Pazartesi günü Başbakanlık bahçesinde bir basın toplantısı düzenleyen Dominic Cummings, eşinin hastalanması üzerine Durham’da kendilerini karantina altına almalarının daha uygun olacağını ve kendisinin de hasta olması ihtimaline karşı orada bulunan ailesinin 4 yaşındaki çocuklarına bakabileceğini düşünerek bu yolculuğa karar verdiğini anlattı.
Cummings, gazetecilerin sorularını yanıtlarken, pişman olmadığını ve özür dilemediğini, davranışının kuralların çiğnenmesi anlamına gelmediğini düşündüğünü söyledi.
Fakat tepkiler sürdğ ve Başbakan Johnson bugün olay ortaya çıktığından bu yana ilk kez milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Aslında İrtibat Karma Komisyonu’nun oturumunun önemli bir kısmı, hükümetin koronavirüs salgınıyla ilgili faaliyetlerine odaklıydı. Bunlar arasında koronavirüs testleri ve koruyucu giysi ve malzemelerin yeterli olup olmadığı, okullar ve ekonomiyle ilgili planlar da vardı. 90 dakikalık toplantının üçte biri de Cummings’in davranışlarıyla ilgili sorulara ayrılmıştı.
Başbakan’ı sorgulama yetkisine sahip tek parlamento komisyonu olan İrtibat Karma Komisyonu Avam Kamarası’nın farklı karma komisyonlarının başkanlarından oluşan 37 kişilik bir yapı.
Boris Johnson geçen yılın Temmuz ayında başbakanlığı devraldığından bu yana ilk kez bu komisyonun önüne çıkmış oldu.
BBC Siyaset Editörü Norman Smith’in yorumu
Boris Johnson, Dominic Cummings konusunda fikrini değiştirmemiş görünüyor ve onu savunma kararlılığını sürdürüyor.
Başbakan’ın düşüncesi gayet basit aslında: Bunu ister istemez geride bırakacağız ve gazetecilerin ve öfkeli Muhafazakar Parti milletvekillerinin dikkati başka konulara odaklanacak.
Gerçekten de ülkenin gündeminde koronavirüs salgınıyla ilgili olarak çok sayıda hayati mesele var:
- İlkokullar haftaya açılabilecek mi?
- Önlemler adım adım hafifletilirken “test yap, izle ve ilişkilerini bul” şeklinde özetlenebilecek sistem gerçekten hayata geçirilebilecek mi?
- Bu ayın sonunda hükümet gerçekten günde 200 bin test hedefine ulaşabilecek mi?
Gerçi 40 kadar Muhafazakar milletvekili Cummings’in istifasını istediğini belli etti ama Başbakan’ın onu görevden almasını sağlayabilecek örgütlü bir kampanya yok ve hükümetin kıdemli üyeleri Cummings’i destekliyor görünüyor.
Bu durumda Boris Johnson bu mesele unutulana kadar dişini sıkmaya kararlı görünüyor.
Fakat Başbakan bunu yaparken aynı zamanda kamuoyunun öfkesinin koronavirüs önlemlerini ciddiye almamak gibi bir tepkiye dönüşmesi riskini de göze almış oluyor. İnsanlar, “Cummings gibi ben de kuralları kendime göre yorumlarım” diyebilir.
Bu bitmek bilmeyen tartışmanın en tehlikeli sonucu işte bu olabilir.