Rakamsal veriler, her zamankinden fazla sayıda sığınmacının, taleplerinin işleme konması için yarım yıldan uzun süre beklemek zorunda kaldığını gösteriyor.
Hükümet verilerinin 16 bin 970 sığınmacının, başvurularına yanıt almak için 6 aydan uzun süre beklediğini göstermesinin ardından aktivistler, binlerce savunmasız göçmenin “arafta” bırakıldığına dair uyardı. Verilere göre geçen yıl 10 bin 707 olan bu sayı, tam yüzde 58 arttı.
Bu yılın mart ayından hazirana kadar geçen sürede ön karar bekleyen toplam dosya sayısı 30 bin 027’den 31 bin 887’ye yükseldi. İşte bu kişilerden 16 bin 970’i (yüzde 50’si) 6 aydan uzun süredir bekliyor.
İsmini vermek istemeyen bir mülteci, Türkiye’deki siyasi zulümden kaçtıktan sonra iltica talebine yanıt gelmesi için dört buçuk yıl beklemek zorunda kaldığını söyledi.
Şubat 2014’te iltica başvurusunda bulunan ancak 2018’in ortasına kadar mülteci statüsü verilmeyen Türkiye vatandaşı, daha önce kendi ülkesinde nakliye şirketi yönetmesine rağmen iş deneyimindeki 4 yıllık boşluğun İngiltere’de nitelikli bir iş bulmasını zorlaştırdığını söyledi.
The Independent’a konuşan mülteci şunları söyledi:
“İngiltere’de de bir hapishaneymişim gibi hissettim. Hayatına devam etme şansın yok, sadece bekliyorsun ve beş parasızsın. Herkesin sırtında bir yükmüşsün gibi hissediyorsun. Yaşamak için bir nedenin yok. (…) Çalışamazsın. Bir yerde çalışmayı denersen kötü muamele görüyorsun. Her şeyin senden alındığını hissediyorsun, sense hiçbir şey alamıyorsun. Kimse seni umursamıyormuş gibi hissediyorsun. Acının sonu yokmuş gibi geliyor.”
Yeni rakamsal veriler, temyiz sonucu beklenenler de dahil, toplam çözümlenmemiş dava sayısının 2014’ten beri sürekli arttığını gösteriyor. 2014’te 55 bin olan sayı 2019’un Haziran’ının sonunda 100 bin 602’ye ulaştı.
İçişleri Bakanlığı çok savunmasız olan ve en yüksek seviyede desteğe ihtiyaç duyan kişilere yoğunlaşmak için basit sığınma taleplerini 6 ay içinde karara bağlama hedefinden vazgeçtiğini açıklamıştı.
Ancak İşçi Partisi’nin gölge kabinesinin İçişleri Bakanı Diane Abbott işleme koyulacak dosyaların “aşırı uzayan” sürelerinin, hükümetin kayıt dışı göçmenlerin ülkede kalmasını olabildiğince zorlaştırmasından kaynaklandığını belirterek şöyle söyledi:
“Her medeni ülkenin hem ahlaki hem de yasal açıdan mültecilere karşı bir sorumluluğu vardır. Ancak Muhafazakarlar, bu yükümlülükleri yerine getirmek konusunda hiç oralı olmadı ve sığınmacılara sık sık yüz kızartıcı muamelede bulundu.”
Freedom from Torture’ın Başkanı Sonya Sceats’a göre de rakamlar, İçişleri Bakanlığı’nın karar verme sürecinin “kabul edilemeyeceğini” ve ciddi bir reform ihtiyacının olduğunu gösteriyor.
“Bunlar, belirsiz bir gelecekle karşı karşıya olan araftaki savunmasız sığınmacılar için verilen ölüm kalım kararları. Bu yıl, iltica taleplerini 6 ay içinde karara bağlama kuralının değiştirilmesi, İçişleri Bakanlığı’nın talepleri dinlemediğini gösterdi. (…) Vergi mükelleflerinin milyonlarına mal olmasının yanı sıra İçişleri Bakanlığı, işkence mağdurları ve diğer savunmasız kişileri çalkantılı bir temyiz sürecinin gerginliğine ve belirsizliğine dayanmaya zorluyor. Halkın akıl sağlığına verilen zarar ve sosyal bütünleşmesindeki gerileme göz ardı edilemez.”
Mülteci Konseyi’nin savunma ve angajman müdürü Dr. Lisa Doyle da derneğin iltica başvurusu sürecinde yaşanan gecikmelerdeki artışa dair “giderek daha fazla endişe duyduğunu” söyledi ve İçişleri Bakanlığı’nı bu gecikmeleri “aciliyet meselesi” olarak ele almaya çağırdı.
İçişleri Bakanlığı’ndan bir sözcüyse şöyle konuştu:
“12 aydan uzun bir süre boyunca 18 bin 500’den fazla kişiye koruma sağladık. Bu, 2003’ten beri en yüksek sayı. Tüm iltica taleplerini olabildiğince hızlı çözmeyi amaçlıyoruz ancak bazı vakalar karmaşık ve bunları iyice araştırmak bizim görevimiz. Verimliliği artırmak için süreçleri incelemeye ve ilerletmeye devam ediyoruz. İltica taleplerinin zamanında ve hassas biçimde değerlendirilmesini sağlamak için yakın zamanda personel sayısını artırdık.”
