Page 23 - Londra Gazete Sayı 1110
P. 23

Londra Gazete, 16 Haziran 2022 Perşembe                           LondraGazete.com                                                           BİLİM 23






         Bilim insanları canlı deri ile makineyi birleştirdi



          İNGILTERE'DE  Japonya’nın  için nihai çözümdür” dedi. Bu tür  yor. Hareketleri belirgin şekilde
         Tokyo Üniversitesi’nde bilim in- ilerlemelerin “insanlar ve robot- mekanik olan parmağın derisi do-
         sanları, canlı deri ile makineyi bir- lar arasında yeni bir ilişki kurma”  ğal deriden çok daha güçsüz oldu-
         leştirerek kendini iyileştirebilen  potansiyeline sahip olduğunu da  ğu için nemli kalması gerekiyor.”
         robotik parmak geliştirdi.     sözlerine ekledi.             açıklamasında bulundu. Takeuc-
          Guardian’ın  haberine  göre,   Profesör,  cerrahi  operasyon- hi, “Parmak, çalışma ortamından
         Matter dergisindeki çalışmayı  lar ile gerçekleştirilen yüz nakli  çıktığında terli görünüyor.
         yürüten profesör Shoji Takeuchi,  gibi deriye deri naklinden sonra   Elektrik motoru ile çalıştığı için
         “Cilt dokusu ile robotun uyumu- gerçekleştridikleri çalışmanın bir  hareket esnasında çıkan tıkırtı
         na biz de şaşırdık.” dedi. “Ancak  ilk ve önemli bir adım olduğunu  seslerini duymak da ilginç bir de-
         bu çalışma, canlı deriye sahip ro- vurguladı. Çalışma ekibi daha ger- neyim” dedi.
         botlar yaratmanın ilk adımı” diye  çekçi insansıların, hasta bakıcılık   Çalışma ekibi ayrıca duyusal
         konuştu.                       ve hizmet sektörü de dahil olmak  nöronlar, saç kökleri, tırnaklar
          Takeuchi, “Bence canlı deri, hay- üzere çeşitli rollerde insanlar ile  ve ter bezleri gibi daha karmaşık
         van vücutlarını kaplayan malze- doğal bir şekilde etkileşime gire- fonksiyonel yapıları deriye dahil
         meyle tamamen aynı olduğu için  bileceği görüşünde.          etmeyi planlıyor.
         robotlara canlı yaratıkların görü-  Profesör Takeuchi, “Parmak ko-  Ayrıca deri kaplı robotik bir yüz
         nümünü ve dokunuşunu vermek  nusunda çalışmamız devam edi- üzerinde çalışıyor.


          Plastik yiyen süper solucanlar geri                                                            Antarktika’da karda ilk kez


             dönüşüm için umut olabilir mi?                                                               mikroplastik tespit edildi




          AVUSTRALYALI bilim in- cek dev solucan tarlalarının  Üniversitesi’nden Profesör Co-            ANTARKTİKA’DA        yeni genelinde hareket halinde ol-
         sanları, plastik yemeyi seven  oluşturulmasına yol açması şu  lin Jackson’a göre, son çalışma   yağmış karda ilk kez mikrop- duğu, toz, rüzgâr ve okyanus
                                                                                                        lastik parçalara rastlandı. 19  akıntılarıyla seyahat ettikleri
         bir solucan türünün geri dönü- aşamada beklenmiyor.          diğerlerinin bir adım ötesine     bölgeden kar örnekleri topla- belirtildi.
         şüm alanında çığır açabileceği-  Bunun yerine solucanların  gidiyor.                           yan Yeni Zelanda’daki Canter-  2020 yılında bilim insanları
         ni söylüyor.                  bağırsağında bulunan enzimin     Jackson,  “Bu  araştırma  sü-   bury Üniversitesi’nden bilim  Everest Dağı’nın zirvesi ya-
          Zophoas morio, daha çok  tespit edilmesi ve geridönü- per solucanların bağırsakların-         insanları, her bir örnekte kü- kınlarında mikroplastik par-
         bilinen adıyla süper solucan- şüm amacıyla seri üretimine  da bulunan enzimin moleküler        çük plastik parçaların  bulun- çacıklara rastlamışlardı. Bu
         ların, plastiğin hammaddesi  geçilmesi umuluyor.             düzeyde nasıl plastiği erittiği-  duğunu tespit etti.         paracıklar, okyanusların derin-
         olan polistirenden oluşan bir   Microbial Genomics dergi- ni anlamamızı sağlıyor,” diyor.       Mikroplastikler  plastik  mal- liklerinde de görülebiliyorlar.
         rejimle hayatta kalabildiği be- sinde yayımlanan çalışmaya     Bakteri ve mantarın da plas-    zemelerin erozyonundan olu-
         lirlendi.                     göre, böylelikle plastik önce  tiklerin çözülmesinde kullanı-    şuyorlar ve her biri bir pirinç   YENI KEŞIF NEDEN KAYGI
          Bilim insanları, bu solucan  mekanik olarak parçalarına ay- labileceği yönünde çalışmalar     tanesinden bile küçük, dolayı-    UYANDIRIYOR?
         türünün bağırsağındaki bir  rıldıktan sonra enzime bulana- mevcut.                             sıyla da çıplak gözle görülme-  Bu tür kirlenmenin hem ye-
         enzim sayesinde plastiği sindi- rak yok edilebilir.            Ancak çoğu kişi bu tür tek-     leri her zaman mümkün ol- rel hem de çok daha kapsamlı
         rebildiğini düşünüyor.          Dr.  Rinke  “Bu  reaksiyondan  niklerin ticari açıdan verimli   muyor. Bilim insanları bir litre  etkileri olabiliyor.
                                                                                                        erimiş karda ortalama 29 adet
          Araştırmayı yürüten isimler- oluşacak maddeler bu saye- olmasına şüpheyle yaklaşıyor.         mikroplastik parça buldular.  Canterbury Üniversitesi’n-
                                                                                                                                    den Laura Revell, “Mikroplas-
         den Dr. Chris Rinke bu bulgu- de biyoplastik üretecek başka    Profesör  Jackson  “Bu  gibi     13 farklı tip plastik tespit edi- tiklerin yüzeylerine ağır metal
         nun geridönüşüm alanında çı- mikroplar tarafından kullanı- araştırmaların boyutu ve pra-       lirken, en sık görülen alkolsüz  ya da algi gibi zararlı maddeler
         ğır açabileceğini söylüyor.   labilir,” diyor.               tiğe uyarlanması her zaman        içeceklerin şişelerinde ve kıya- yapışmış olabilir. Bu şekilde de
          Rinke, “Süper solucanlar kü-   Geçmişte yapılan bazı araş- çetrefilli olur. Çünkü plastik     fetlerde kullanılan polyethyle- zararlı türlerin başka yollarla
         çük birer geridönüşüm tesisi  tırmalar belli tip solucanların  sorunu inanılmaz boyutlarda     ne terephthalate  (PET)  oldu.  ulaşamayacakları hassas ve
         gibiler. Polistireni ağızlarında  polistiren tüketebildiğini orta- ve ekonomik açıdan bakıldı-  Bu plastik tipine örneklerin  ücra köşelere gitmesini sağla-
         öğüttükten sonra bağırsakla- ya koymuştu.                    ğında da plastiği üretmek çok     yüzde 79’unda rastlandı.    yabilirler” dedi.
         rındaki bakterilere sunabili-   Ancak Avustralya Ulusal  ucuz,” diyor.                                                      Uzmanlar insanların hava, su
         yorlar,” dedi.                                                                                     NEREDEN GELDILER?       ve gıda yoluyla mikroplastikle-
          Queensland Üniversitesi’n-                                                                     Araştırmayı  yürüten  bilim  ri soluduğunu ve sindirdiğini
         den bilim insanları bu araş-                                                                   insanlarından  Alex Aves,  Cr- de söylüyor. Mikroplastiklerin
                                                                                                        yosphere dergisine yazdığı  insan sağlığı üzerindeki etkisi
         tırma kapsamında üç farklı                                                                     makalede, “Bu havadan gelmiş  üzerine çok sayıda çalışma bu-
         tür solucana üç hafta boyunca                                                                  olan mikroplastiklerin en olası  lunmuyor. Ancak Hull York Tıp
         farkı bir beslenme rejimi uygu-                                                                kaynağı yerel bilimsel araştır- Fakültesi ve Hull Üniversite-
         ladılar ve polistirenle beslenen                                                               ma merkezleridir” dedi.     si’nin geçtiğimiz yıl yaptığı bir
         türün kilo aldığı gözlendi.                                                                     “Ancak  yaptığımız  modelle- araştırma, insan vücudunda
          Araştırma ekibi, süper solu-                                                                  me, kaynağın 6 bin kilometre  yüksek oranda mikroplastiğe
         canın bağırsağındaki enzimler                                                                  kadar uzakta olabileceğini gös- rastlanmasının hücre ölümleri
         sayesinde polistiren ve stiren                                                                 teriyor” diye konuştu.      ve alerjik reaksiyonlara yol aça-
         hammaddelerini sindirebildi-                                                                    Geçmişte yapılan çalışma- bileceğini ortaya koymuştu.
         ğini gördü.                                                                                    lar Antarktika’daki deniz bu-  Ayrıca dünya genelinde sü-
          Polistiren  ve  stirene  araba                                                                zullarında  ve yüzey  suyunda  rekli kar altında olan bölgeler
         parçaları, izolasyon malzeme-                                                                  mikroplastik kirlenme tespit  ve buzullar hızla erirken, bilim
         leri gibi ürünlerde sıkça rast-                                                                etmişti. Ancak ilk kez yeni yağ- insanları koyu renkli mikrop-
                                                                                                        mış karda mikroplastiğe rast- lastiklerin güneş ışığını ken-
         lanıyor.
                                                                                                        lanıyor. Geçtiğimiz yıl Ulusal  di üzerlerine çekerek ve yerel
                                                                                                        Bilim Akademisi Çalışmaları  ısınmayı arttırarak küresel
          SERI ÜRETIM BEKLENMIYOR                                                                       dergisinde yayımlanan kap- ısınmayı ve iklim krizini daha
          Araştırmanın sonuçlarının                                                                     samlı  bir araştırmada mik- da kötüleştireceği uyarısında
         aynı zamanda geridönüşüm                                                                       roplastik maddelerin dünya  bulunuyorlar.
         tesisi olarak faaliyet göstere-
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28