Eski ABD Başkanı ve 2024 başkanlık seçimlerinin Cumhuriyetçi adayı Donald Trump’ın New York’taki “sus payı” davasında suçlu bulunmasının, ABD’de Kasım ayında düzenlenecek başkanlık seçimini nasıl etkileyeceği uluslararası basının gündemine oturdu.
New York’ta yargılandığı “sus payı” davasında, jüri tarafından hakkındaki tüm suçlamalardan suçlu bulunan Trump’ın mahkumiyet alıp almayacağı 11 Temmuz’da belli olacak.
Söz konusu durum, Trump’ın başkanlık seçiminde yarışmasına engel teşkil etmiyor.
Eski ABD Başkanı ve Cumhuriyetçilerin başkanlık aday Trump, New York’ta aylardır devam eden “sus payı” davasında suçlu bulunurken, medyada Trump’ın davasından çıkan karara ve kararın gelecek süreci ne şekilde etkileyeceğine odaklanıldı.
BBC’nin haberinde, kararın Trump’ın başkanlık yarışını ne yönde etkileyeceğinin bilinmediği belirtilirken, daha önce kilit eyaletlerde yapılan bazı anketlerin, Trump’ın mahkumiyet alması durumunda oy oranının düşeceği yönünde sonuç ortaya koyduğu paylaşıldı.
Trump’ın seçim kampanyası danışmanlarından Brian Hughes ise kararın ardından dijital bağış toplama sisteminin rekor sayıda destek aldığını savundu.
Donald Trump’ın ayrıca seçimde mevcut ABD Başkanı Joe Biden’ı yenmesi durumunda ise Beyaz Saray’da “suçlu bulunan ilk” başkan olarak kayıtlara geçeceği belirtildi.
Kararın ardından müttefiklerinin Trump’ı savunan açıklamalar yaptığına işaret eden BBC, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’ın “ABD tarihinde utanç verici bir gün” değerlendirmesine yer verdi.
Eski Arkansas Valisi Asa Hutchinson da “Eski bir başkan ve mevcut adayın ceza gerektiren suç işlediğini görmek kolay değil. Jürinin kararına saygı duyulmalı.” ifadelerini kullandı.
Kararın ardından Trump’ın seçim kampanyasının mercek altına alınacağı yorumu yapılırken, Cumhuriyetçilerden kimlerin Trump’ın savunacağı kimlerin ise yargı sürecini destekleyerek “saf değiştireceğinin” merakla beklendiği vurgulandı.
Trump’a yakın isimlerden adını vermek istemeyen bir kaynak, BBC’ye yaptığı açıklamada, durumu “Cumhuriyetçiler iç savaşı” diye nitelendirdi.
Economist de Trump’ın temyiz başvuru sonucunun yıllar alabileceğina işaret ederek “Hukuk teorisinin karmaşıklığı göz önüne alındığında karar pekala tersine de çevrilebilir.” ifadelerine yer verdi.
Temyiz başvurusundan önce Trump’ın mahkumiyet durumunun birkaç hafta içerisinde belli olacağına işaret eden Economist, ilk kez suçlu bulunan biri için hapis cezasının “pek olası olmadığını” yazdı.
Economist’in haberinde “Trump, bir ihtimal hapis cezası alsa bile itiraz süreci tamamlanana kadar cezaevine gitmez. Bu, Trump’ın içinde bulunduğu dev hukuki tehlike göz önüne alındığında oldukça iyi bir noktada olduğu anlamına geliyor.” ifadeleri kullanıldı.
Trump’a açılan diğer 3 davanın daha önemli olduğuna dikkati çeken Economist ancak bu davalarda kasımdan önce mahkeme sürecinin başlamayacağını bildirdi.
Politico sitesinin konuya ilişkin haberinin “Belirsiz bir siyasi etki” ara başlığıyla verilen kısmında, Trump’ın “sus payı” davasındaki mahkumiyetinin, 2024 başkanlık seçimindeki beklentileri “büyük ölçüde” değiştireceğine yönelik “çok az” kanıt olduğuna değinildi.
Birçok eyalette yapılan anket sonuçlarına göre Trump’ın, Biden’a karşı üstünlüğünü koruduğuna ve bu üstünlüğün dava boyunca da değişmediğine işaret edildi.
Diğer anketlerin de Amerikalıların çoğunun “sus payı” davasını daha az ciddiye aldığını gösterdiği hatırlatıldı.
Associated Press’in (AP) haberinde davanın, başkanlık seçimi öncesi jürinin karar aşamasına gelebildiği tek dava olmasından dolayı önemli olduğu belirtildi.
Trump’ın davasına ilişkin “ABD’nin geleceğini şekillendirebilir” başlığını kullanan ABC News ise Trump’ın “suçlu bulunan ilk eski ABD Başkanı” olarak tarihe geçtiğini, şimdi de “hüküm giyen ilk eski başkan” olup olmayacağı sorusuna cevap arandığını belirtti.
Trump hüküm giyerse bunun ABD Başkanı seçilmesi durumunda teknik olarak bir engel teşkil etmediğine dikkat çeken ABC News, “Ancak böyle bir durumda cezaevinde bulunursa durum işte o zaman karmaşık hale gelebilir.” ifadelerini kullandı.
ABC News, kararın, ABD’de bölünmelere neden olabileceği değerlendirmesinde de bulundu.
Suçlu bulunan ve hüküm giyme olasılığıyla karşı karşıya olan Trump’ın başkan olarak seçilip seçilemeyeceği sorusuna cevap arayan CNN, “Kısaca evet” yanıtına ulaştı.
California Üniversitesi Hukuk Fakültesi profesörlerinden Richard Hasen, ülke anayasasında suçlu birinin ülkenin en yüksek makamına aday olmasına engel teşkil eden bir maddenin bulunmadığını söyledi. Hasen, “Yasal olarak Trump’ın adaylık durumunu değiştiren bir şey yok.” ifadelerini kullandı.
CNN, Trump’ın kasımda yapılacak ABD başkanlık seçiminde oy kullanıp kullanamayacağına ilişkin “Bu tamamen hapis cezası alıp almamasına bağlı bir durum.” değerlendirmesinde bulundu.
– Trump’ın “sus payı” davası
ABD Başkanı Trump, 18 Mart 2023’te Manhattan Bölge Savcılığınca yetişkin filmlerinde oyunculuk yapan Stormy Daniels’e 2016 başkanlık seçimleri sırasında yasa dışı “sus payı” ödenmesiyle ilgili yürütülen soruşturma kapsamında büyük jüri tarafından suçlanmıştı.
Trump, “sus payı” ve bununla ilgili kayıtlarda sahtekarlık yapmaktan 4 Nisan 2023’te New York’ta hakim karşısına çıkmıştı. Kendisine yöneltilen 34 ayrı suçlamayı reddeden Trump, hakkındaki iddiaları “siyasi cadı avı” olarak nitelemiş ve suçlamaları “seçimlere müdahale” olarak gördüğünü belirtmişti.
Yaklaşık 6 hafta boyunca New York’ta yargılandığı “sus payı” davasında Trump, hakkındaki 34 suçlamanın hepsinden jüri tarafından suçlu bulunmuştu.
Aleyhinde devam eden 3 ayrı davada Trump, “gizli belgeleri saklamak”, “seçim sonuçlarına müdahale etmeye çalışmak” ve Georgia eyaletinde süren “seçim sonuçlarını değiştirmeye çalışmak” suçlamalarıyla yargılanıyor.
