16 yıl boyunca Al Jazeera’da çalıştıktan sonra Yeni Zelanda’nın en büyük haber kuruluşu olan TVNZ’de yeni bir işe başlayan sunucu Kamahl Santamaria 32 gün sonra işinden ayrıldı.
Bu sırada iş yerindeki uygunsuz davranışları hakkındaki iddiaların ortaya çıkmasıyla Santamaria’nın Al Jazeera’daki meslektaşları da şikayetlerini dile getirmeye başladı.
BBC, konuyla ilgili araştırmasında Al Jazeera personeli ve eski çalışanlarıyla görüştü, iddialarla ilgili çeşitli belge ve mesajları inceledi.
Bu araştırmanın sonunda Al Jazeera’nın Katar’ın başkenti Doha’daki ofisinde Santamaria’ya yönelik çok sayıda cinsel taciz iddiası olduğu ortaya çıktı.
Bazı çalışanlar ise tek suçlunun Santamaria olmadığını söyledi.
Çalışanlar aynı zamanda Al Jazeera’daki daha genel çalışma koşullarının “toksik” olduğunu söyleyerek buna benzer taciz, cinsiyetçilik, zorbalık ve ırkçılık şikayetlerinin ciddiye alınmadığını belirtti.
BBC’ye konuşanlar, kariyerlerinin olumsuz etkilenmesinden endişelendikleri için isimlerinin kullanılmasını istemedi ve bu yüzden bu haberdeki isimler değiştirildi.
BBC’nin sorularını doğrudan yanıtlamayan ancak kendi internet sitesinde iddialarla ilgili açıklama yapan Santamaria, “iddiaların bir kısmının doğru, bazılarının ise düpedüz yalan olduğunu” söyledi.
Santamaria, “İnsanları rahatsız edebilecek davranışlarını” kabul etti ve bunlar için özür diledi.
Sunucu aynı zamanda eskiden “flörtöz, samimi, şakacı” ve kabul edilebilir sınırların içinde olduğunu düşündüğü davranışların aslında “öyle olmadığını” söyledi.
BBC, incelemesi sırasında ortaya çıkardığı 22 iddiayla ilgili olarak Al Jazeera’dan görüş almak istedi.
Al Jazeera bu iddiaları tek tek cevaplamadan şu açıklamayı yaptı:
“Dünyanın her yerindeki çalışanlar, kurumumuzun en önemli parçası. Onların güvenliği ve sağlığı önceliğimiz. 95’ten fazla ülkeden çalışanları olan uluslararası bir kuruluş olarak, herkes için sağlıklı ve yapıcı bir çalışma ortamı oluşturmak için çabalıyoruz.”
BBC’ye konuşan ve Al Jazeera’nın Katar ofisinde çalışan bir kişi, bu tür olayları yetkililere bildirmekte zorlandıklarını söyledi.
Basra Körfezi’nin kalbindeki küçük gaz zengini ülke Katar, insan hakları ve cinsiyet eşitliği ihlalleri konusunda birçok defa eleştirildi.
‘Yüzümden tükürüğünü temizlemek zorunda kalıyordum’
Santamaria, kariyerine Yeni Zelanda’da televizyon sunucusu olarak başladı ve daha sonra 2005 yılında Al Jazeera tarafından Doha’daki ofisinde çalışmak için işe alındı.
Al Jazeera’da hızla yükselen Santamaria’yı tanıyanlar onu, konuşkan ve arkadaş canlısı biri ve “olağanüstü bir sunucu” olarak tanımlıyor.
Al Jazeera’da eskiden genç bir haber yapımcısı olarak çalışan Tory, Santamaria’nın ilgi odağı haline geldiği dönemi anlatıyor.
Tory, Santamaria’nın ona Twitter üzerinden “sarılmaya müsait olduğunu” yazdığı ve tatile gittiğinde onu neden çağırmadığını sorduğu özel mesajlar gönderdiğini paylaşıyor.
BBC’nin incelemesinde Santamaria tarafından gönderilen benzer Twitter, WhatsApp ve e-mail mesajları bulundu.
Tory, “Daha sonra da bana dokunmaya başladı. Omzumu eller, tuhaf bir şekilde sarılır ve en kötüsü yanağımdan öperdi. Birçok kez yüzümden tükürüğünü temizlemek için banyoya gitmek zorunda kaldım” diyor. Santamaria’nın bu davranışlarını birden fazla meslektaşı ve yöneticisiyle paylaştığını belirtiyor. Bu kişiler, aralarında bu konuşmaların gerçekleştiğini doğruluyor.
Tory, “Profesyonel bir adam, iş arkadaşına ne kadar güzel olduğunu söyleyen ve memeleri hakkında yorum yapan mesajlar atmaması konusunda birden fazla kez uyarılmamalı” diyor.
Al Jazeera’da çalışan bir erkek ise Santamaria’nın onu bir defasında zorla dudaklarından öptüğünü anlatıyor.
Bu kişinin iş arkadaşı bu ana şahit olduğunu aktarıyor.
Eskiden Al Jazeera’da çalışan genç bir yapımcı daha, Santamaria’nın onu birçok kişinin önünde boynundan öptüğünü aktarıyor:
“İnsanların onunla bir ilişki yaşadığımı düşünmesinden o kadar korktun ve utandım ki. Henüz işe yeni başlamıştım ve hiç kimseyle bu konuyu konuşamadım.”
Çok sayıda kişi Santamaria’nın davranışlarını doğru bulmadıklarını ancak işe yeni başladıkları için bu konuda konuşmaktan utandıklarını belirtiyor.
Al Jazeera’da dört yıl boyunca dışarıdan çalışan Fiona, Santamaria’nın ofiste ona sarılmaya çalıştığını, cinsel yorumlar yaptığını ve uygunsuz mesajlar attığını anlatıyor.
Bu durumu orta seviye bir yöneticiye bildirdiğini belirten Fiona, yöneticinin “Hala o şekilde davranıyor mu gerçekten?” yanıtını verdiğini söylüyor.
Kısa vadeli bir kontratla çalıştığı için resmi bir şikayette bulunmak istemediğini söyleyen Fiona, Santamaria’ya aldırış etmemesinin önerildiğini belirtiyor.