Çin’de Komünist Parti’nin yayın organı, milliyetçi çizgideki Global Times gazetesi, henüz doğrulanmayan ziyaretle ilgili yayımladığı, “ABD, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretinin yerleştirdiği mayını temizlemeli” başlıklı imzasız baş yazıda, Temsilciler Meclisi Başkanı’nın olası ziyaretinin, “Çin-ABD ilişkilerinin ve Tayvan Boğazı’ndaki durumun kesiştiği bölgeye döşenen bir mayın olduğunu” savundu.
Gazete, ABD Başkanı Joe Biden’ın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile 28 Temmuz’da yaptığı telefon görüşmesinde ülkesinin “tek Çin” politikasına bağlı olduğunu ve Tayvan’ın bağımsızlığını desteklemediğini söylediğini hatırlattı.
“(Bunu söyledikten sonra) Washington’ın 3 numaralı yetkilisinin Tayvan’ı ziyaret etmesi nasıl bir tavırdır? Eğer gelip benim egemenliğime saldırırsan bunun bedelini sana ödetirim. Bu kimseyi tehdit etmek veya korkutmak değildir, Çin’in kendi temel çıkarlarını koruması ve savunmasıdır.”
Çin Halk Kurtuluş Ordusunun (PLA), bu hassas dönemde, Pelosi’nin uçağını “dakik şekilde takip edeceğini” ifade eden gazete, “(Pelosi’nin uçağı) Eğer hava sahamıza doğru uçarsa, PLA savaş uçakları, onu takip edebilir, yolunu kesebilir, uyarıda ve müdahalede bulunabilir, inmeye veya dönmeye zorlayabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
“Ateşle oynayan kendini yakar”
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 28 Temmuz’da ABD Başkanı Biden ile yaptığı telefon görüşmesinde, Tayvan konusunda yabancı müdahalesinin kabul edilmeyeceğini belirterek, “Çin hükümeti ve halkının Tayvan konusundaki tavrı tutarlıdır; ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü korumak, 1,4 milyardan fazla Çinlinin ortak iradesidir. Halkın iradesi çiğnenemez. Ateşle oynayan kendini yakar.” diye konuşmuştu.
Çin Savunma Bakanlığı, bu hafta içinde yaptığı açıklamada, Pelosi’nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği uyarısında bulunmuş ve “Pelosi Tayvan’ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak.” ifadesini kullanmıştı.
Dışişleri Bakanlığı da olası ziyaretle ilgili, “Her tür olasılığa hazırlıklıyız. Eğer ABD tarafı ziyarette ısrar ederse, egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak için güçlü ve kararlı tedbirler alacağız.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
“Savaşa hazırlanıyoruz!”
Pelosi’nin ziyareti öncesi Tayvan ve çevresinde askeri hareketliliğin arttığı gözleniyor. PLA donanması hafta sonunda Tayvan Adası’nın karşı kıyısındaki Fucien ve Güney Çin Denizi kıyısındaki Guangdong eyaletlerinde tatbikatlar düzenlerken, bölge gemitrafiğine kapatıldı.
Bu arada PLA’nın ülkenin kuzeyindeki 80. Ordu Grubu, sosyal paylaşım sitesi Weibo hesabında, “Savaşa hazırlanıyoruz!” mesajını paylaştı. Mesaj kısa sürede 1,5 milyondan fazla beğeni aldı.
Şandong eyaletinde konuşlu, Kuzey Cephe Komutanlığı’na bağlı ordu grubunun Tayvan çevresindeki harekatlarda sorumluluğu bulunmadığı halde paylaşımda bulunması, kamuoyunu etkilemeye yönelik bir çaba olarak yorumlandı.
“Uyarmadık demeyin!”
Çin Bilimler Akademisine bağlı düşünce kuruluşu Tayvan Çalışmaları Merkezi’nin Pelosi’nin olası ziyaretinin Çin-ABD ilişkilerine, Tayvan Boğazı’nın istikrarına etkilerinin tartışıldığı foruma katılan analistler de yorumlarında Çin ordusunun olası karşı tedbirlerine odaklandı.
Global Times gazetesinin de bağlı olduğu “Halkın Günlüğü” gazetesinin, 1962’de Çin’in Hindistan arasındaki sınır savaşı ve 1978’de Vietnam ile savaşı öncesinde kullandığı “Uyarmadık demeyin!” ifadesi forumda sıkça gündeme geldi.
Analistler ayrıca ABD’nin 1950-1953’te Kore Savaşı’nda olduğu gibi “Çin’in tepkisini yanlış hesapladığı” uyarısında bulundu.
Nisanda planlanan ziyaret iptal edilmişti
Pelosi’nin ilerleyen günlerde yapmayı öngördüğü Asya-Pasifik turunda Japonya, Güney Kore, Singapur ve Endonezya’nın olduğu bazı ülkeleri ziyaret edeceği, Tayvan’ın da programa dahil edilebileceği iddia ediliyor. Söz konusu ülkelerin hiçbiri henüz ziyaretleri doğrulamış değil.
82 yaşındaki Pelosi’nin nisanda Tayvan’a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19’a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti. Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “tek Çin” ilkesinin tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada’yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olacak. Daha önce, 1997’de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.
