Covid-19 salgınında mevsimsel grip vakaları rekor derecede azaldı. Kuzey Yarımküre’de her yıl bu mevsimde milyonlarca kişiyi yatağa düşüren hastalık fiilen ortadan kalktı.
Amerikan Wall Street Journal gazetesinin haberine göre şimdi doktorlar, “Bu mevsimde grip neredeyse tamamen silindiyse, neden her mevsim silinmesin? Gribin yayılmasını en fazla hangi adım önleyebilir?” sorularının yanıtlarını arıyor.
Haberde gripten ölmekten kurtulan insanların sayısının yeni pandemide hayatını kaybedenlerin sayısının yanında çok az kalmasına rağmen, bunun Covid-19 salgınında küçük de olsa olumlu bir nokta olduğuna dikkat çekiliyor.
‘Tarihi bir fenomenle karşı karşıyayız‘
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Grip Komisyonu’nda görevli çocuk doktoru Norio Sugaya, “Bu son derece kafa karıştırıcı bir fenomen. İnanılması mümkün olmayan, tarihi bir durum yaşıyoruz” dedi.
WHO’ya göre gribin yayılmasını muhtemelen dünya genelinde bireyler ve hükümetlerin Covid-19’un yayılmasını önlemek için aldığı; maske takılması, insanların bir araya gelmesinin sınırlanması gibi önlemler engelledi.
Örgüt, grip aşısı yaptıranların sayısının artmasının da buna katkıda bulunuyor olabileceğini söylüyor.
‘Covid-19 diğer virüslere bağışıklığı artırmış olabilir’
Bir başka varsayım da Covid-19’a yol açan SARS-CoV-2 virüsünün büyük çapta yayılmasının, insanların bağışıklık sisteminin diğer virüslere karşı direncini yükselterek gribi engellemiş olması.
2020 baharında New York’ta yapılan bir çalışma, SARS-CoV-2 testi pozitif çıkan insanların influenza virüsü gibi yaygın virüs türlerini taşıma olasılığının çok düşük olduğuna işaret ediyordu.
Ancak bu varsayımla ilgili araştırmalar, henüz başlangıç safhasında.
Fakat gripli insanların sayısının görülmedik derecede düşük olduğu bir gerçek.
Japonya’nın başkenti Tokyo’da beş hastane işleten Sho Naito, “Normalde yılın bu döneminde her gün burada 50-100 hastamız olurdu. Şimdi her hastanemizde, haftada 2-3 hasta var” dedi.
Japonya genelinde Ocak’ın ikinci haftasındaki grip hastası sayısının 1000 civarında olduğu tahmin ediliyor. Resmi verilere göre geçen yılın aynı döneminde bu sayı 800 bin civarındaydı.
İngiltere’de Ocak ayı başında normalde grip nedeniyle birkaç bin kişi yoğun bakım ünitesinde tedavi altına alınırdı. İngiliz sağlık yetkililerine göre ayın ilk haftası itibarıyla grip tedavisi gören hiç kimse yok.
WHO’ya göre 3-10 Ocak arasında grip benzeri belirtiler gösteren insanlardan toplam 872 örnek alındı. Bunların hiçbirinde grip çıkmadı.
ABD’de 2-9 Ocak tarihleri arasında benzer şekilde 25 bin 817 örnek incelendi. Bunlardan sadece 103’ünde gribe rastlandı. ABD Hastalık Önleme Merkezleri’ne göre geçen yıl 50 bin örnekle yapılan çalışmada grip çıkanların oranı yüzde 23’tü. Son çalışmadaki oran ise yüzde 1’in 1,5’ta biri kadar.
Bu eğilim, 2020’nin başlarında Covid-19’un tüm dünyada hızla yayılmaya başladığı dönemde ortaya çıktı. Japonya’da insanların maske takmaya ve ellerini daha sık yıkamaya başlamasıyla birlikte grip vakaları Ocak sonunda birden bire durdu.
Güney Yarımküre’de grip vakaları daha çok Temmuz-Ağustos aylarında görülüyor. Ama grip vakaları bu bölgede de sıfırlandı.
Doktorlara göre bu durum, Kuzey Yarımküre’de vakaların azalmasına yardımcı oldu. Uzmanlara göre Kuzey Yarımküre’deki sonbahar aylarında Güney’den gelenlerin virüsün “tohumlarını attığını”, Ocak ayında da grip salgınının en üst seviyesine çıktığını söylüyor. Fakat bu yıl böyle bir şey yaşanmadı.
Covid-19 konusundaki farkındalık da grip aşısı yaptıranların sayısını artırdı.
İngiltere’de yaşlı kişilerin yüzde 80’inden fazlası bu grip mevsiminde aşı yaptırdı. Bu bir önceki yıla yüzde 10’luk bir artışı ifade ediyor.
WHO’ya göre dünya genelinde her yıl, bir milyar kişi influenzaya yakalanıyor.
Bu vakaların 3-5 milyonu ağır geçiyor. Covid-19 salgınından önce gripten ölenlerin sayısının 290 bin-650 bin arasında olduğu tahmin ediliyordu.
‘Grip virüsü geri gelebilir’
Dünya genelinde SARS-CoV-2’ye yakalananların sayısı 100 milyondan fazla.
Koronavirüs kaynaklı ölümlerin sayısı 2 milyonu geçmiş durumda.
Şimdi mesele, koronavirüs pandemisi kontrol altına alınıp önlemler kaldırılınca ne olacağında düğümleniyor.
Dr. Norio Sugaya, gribin geri gelip, bu hastalığa karşı bağışıklığı geri çekilen insanları vurabileceğinden endişe ettiklerini söylüyor, “Asla önlemleri elden bırakmamalıyız” diyor.
