Avrupa Birliği liderleri, Brüksel’de dört gün süren zirvede koronavirüs salgınından en fazla zarar gören Güney Avrupa ülkelerinin desteklenmesi amacıyla oluşturulacak 750 milyar euroluk “Koronavirüs Onarım Fonu” üzerinde anlaştı.
Cuma öğleden sonra başlayan ve bu sabah sona eren, son yirmi yıldaki en uzun zirvede, bu paranın 390 milyar eurosunun hibe, 360 milyar eurosunun da kredi olarak dağıtılması kararlaştırıldı.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, çetin pazarlıklara sahne olan 90 saatlik zirvede yerel saatle sabah 05.15’te varılan anlaşmayı tek kelimelik Twitter mesajıyla duyurdu, “Anlaşma!” dedi.
AB’nin önümüzdeki yedi yılı kapsayan 1,1 trilyon euroluk bütçesi kapsamında oluşturulan fonun Avrupa Parlamentosu tarafından da onaylanması gerekiyor.
Macron yumruğunu masaya vurdu: Avrupa projesini tehlikeye atıyorsunuz
Almanya ve Fransa’nın girişimiyle hazırlanan koronavirüs kurtarma paketindeki 750 milyar euroluk fonun üçte birinin salgından en fazla etkilenen ülkelere kredi olarak verilmesi, geri kalan 500 milyar euronun da hibe edilmesi öngörülüyordu.
Ancak “Tutumlu Dörtlüler” olarak bilinen İsveç, Danimarka, Avusturya ve Hollanda’ya ek olarak Finlandiya, bu paranın siyasiler tarafından doğru kullanılmayacağı endişesiyle hibe miktarına karşı çıktı.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte’nin liderliğindeki grup, 375 milyar euroluk limitte ısrar etti ve bunun belli koşullara bağlanmasını istedi.
İtalya ve İspanya gibi ülkeler ise 400 milyar euronun altına inmedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un bir aşamada masaya yumruğunu vurarak “Tutumlu Dörtlüleri” Avrupa projesini tehlikeye atmakla suçladığı bildirildi.
Diğer bir anlaşmazlık konusu ise yardım alacak ülkelerin hukukun üstünlüğü ilkesine saygı göstermesi şartının getirilmek istenmesi oldu.
Macaristan ve Polonya, yardımın belli demokratik ilkelere uyulması şartına bağlanması halinde kurtarma paketini veto etme tehdidinde bulundu.
Zirve sonunda hibe miktarı 390 milyar euro olarak kararlaştırıldı. Fransız haber ajansı AFP’ye göre üye ülkelerin çoğunluğunun karşı çıkması halinde birlik harcama planlarını geri çevirebilecek.
‘AB geleceğine hiç bu kadar yatırım yapmadı’
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, anlaşmayı “Avrupa için tarihi bir gün” diye nieledi.
Belçika Başbakanı Sophie Wilmes, “AB geleceği için daha önce hiç bu kadar yatırım yapmamıştı” dedi.
Komisyon Başkanı Michel de birlik üyelerinin “kolektif bir sorumluluk göstererek ortak geleceğe inançlarını teyit ettiğini” söyledi.