İran protestolarda 12 kişinin öldüğünü açıkladı

Tahran’daki protestolardan bir görüntü (16 Kasım 2019)

İran, benzin fiyatlarına zam yapılması sonrası ülkede başlayan protestoların ilk 3 gününde 12 kişinin öldüğünü açıkladı. Resmi olmayan kaynaklara göre ise hayatını kaybedenlerin sayısı daha fazla. Tahran yönetimi, Twitter mesajında, “ABD sizin yanınızda” diyen Amerikan Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya da tepki gösterdi.

İran’da aylık benzin alımlarında ilk 60 litreye yüzde 50, bu kotayı aşan alımlara ise yüzde 200 zam yapılmasının ardından Cuma günü ülkenin pek çok şehrinde halk sokaklara inerek protesto gösterileri düzenlemeye başlamış, göstericiler araçlarıyla pek çok yolu kapatmış, bazı bankaları ve kamu binalarını kundaklamıştı.

Yetkililer, protestoların ilk 3 gününde 200’den fazla kişiyi gözaltına aldıklarını açıkladı.

İran Hükümet Sözcüsü Ali Rabiei, Pazartesi günü durumun “daha sakin” olduğunu ancak bazı şehirlerde “ufak çapta isyanların” devam ettiğini kaydetti.

Ali Rabiei düzenlediği basın toplantısında, gösterilerin bir önceki güne göre “yüzde 80 daha az” olduğunu belirtti.

İran’ın Pasargad bankasının İslamşehr’deki şubesi ateşe verildi (17 Kasım 2019)

Ülkede internete erişim de neredeyse tamamen kısıtlanmış durumda. Muhalifler, internet yasağının bilgiye erişimi kısıtlamak için getirildiğini savunuyor.

İnternet trafiğini izleyen Netblocks, Twitter üzerinden “İran’ın neredeyse tamamen interneti durdurmasından 40 saat sonra, dış dünya ile bağlantısı normal seviyedenin yüzde 5’i düzeyinde gerçekleşiyor” mesajını paylaştı.

ABD İran’ı ‘aşırı güç kullanmakla‘ suçladı

İran’ın ekonomisi, ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer anlaşmadan çekilmesi ve ülkeye yönelik Amerikan yaptırımlarnı yeniden yürürlüğe koymasının ardından kötüleşmişti.

ABD Pazar günü İran’ı, göstericilere karşı “öldürücü derecede orantısız güç kullanmakla” suçladı.

Beyaz Saray Basın Sözcüsü Stephanie Grisham, “ABD İran halkının rejime karşı başlattıkları barışçıl protestoları destekliyor” dedi.

İran Dışişleri Bakanlığı ise, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun göstericilere yönelik Cumartesi günü attığı “ABD sizin yanınızda” tweetini kınadı.

Pazar günü geç saatlerde yapılan yazılı açıklamada, Bakanlık Sözcüsü Abbas Mousavi’nin, “İran’ın onurlu halkı, bu tür iki yüzlü ifadelerin gerçek bir iyi niyet taşımadığını gayet iyi biliyor” sözleri yer aldı.

Açıklamada, Washington’ın nükleer anlaşmadan sonra Tahran’a yönelik yaptırımlar getirerek “kötü niyetini” ortaya koyduğu kaydedildi.

Mousavi, “Amerika’nın ekonomik terörizminin baskısı altındaki insanlara sempati gösterilmesi ilginç” ifadelerini kullandı.

Isfahan kentinde protestolar (16 Kasım 2019)

Almanya ve Fransa’dan ‘ifade özgürlüğüne saygı çağrısı

Almanya Başbakanı Angela Merkel’in sözcüsü Ulrike Demmer, “İran’da şu na olduğu gibi, halkın cesurca ekonomik ve siyasi sıkıntısını ifade etmesi meşrudur ve saygımızı hakediyor” dedi.

Düzenlediği haftalık basın toplantısında gelişmeleri “endişeyle” izlediklerini belirten sözcü, “Tahran’daki hükümere toplanma ve ifade özgürlüğüne saygı duymaları çağrısı yapıyoruz” dedi.

Fransa Dışişleri Bakanlığı da, “ifade özgürlüğü ve barışçıl protesto haklarına saygı gösterilmesi gerektiği” ve “gelişmeleri yakından izledikleri” açıklamalarını yaptı.

İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Pazar günü zamlara desteğini açıkladı.

Hamaney “holiganları” mallara zarar vermekle suçlarken, olayların “dünyanın bütün şer odaklarını neşelendirdiğini” söyledi.

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de, “Protesto insanların hakkıdır, ancak protesto isyandan farklıdır. Toplumda güvenliğin ortadan kalkmasına izin veremeyiz” dedi.