ABD Temsilciler Meclisi’nde, Başkan Donald Trump’a yönelik azil soruşturmasının nasıl işleyeceğini belirleyecek bir oylamada sunulan tasarı kabul edildi. Tasarıda kamuya açık oturumlar yapılması ve kapalı kapılar ardındaki oturum zabıtlarının da yayımlanması öngörülüyor.
Tasarı ayrıca, süreç ilerledikçe Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin, Trump’ın kendisinin ve avukatlarının ne tür haklara sahip olacağı belirliyor.
Oylama, azil sürecinin muhalefetteki Demokrat Parti’nin kontrolünü elinde tuttuğu Temsilciler Meclisi’nde alacağı destek açısından ilk sınavdı.Başkan Trump, Demokrat Parti’nin başkan aday adaylarından Joe Biden ve Ukraynalı gaz şirketi Burisma’yla iş yapan oğlu Hunter Biden hakkındaki ispatlanmamış yolsuzluk iddiaları konusunda Ukrayna’ya baskı yapmakla suçlanıyor.
Suçlamaları reddeden Trump ise, azil soruşturmasını bir “cadı avı” diye tanımlıyor.
Cumhuriyetçiler şu ana dek, Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin de katıldığı kapalı oturumlar nedeniyle eleştiriyordu. Ancak Demokratlar, soruşturmanın halka açık yapılacak kısmı öncesi kanıt toplamaları gerektiğinde ısrar ediyor ve kapalı kutu gibi davrandıkları iddialarını reddediyorlar.Tesmsilciler Meclisi’ndeki oylamada tasarının geçmesi için salt çoğunluk yetiyor.Meclis’te Demokratlar 435 sandalyenin 224’üne sahip.
Tasarıda ne var?
Temsilciler Meclisi’ndeki Demokratlar birkaç gün önce, azil soruşturmasının bir sonraki kısmı için iki aşamalı bir süreç belirleyen sekiz sayfalık bir belge yayımladı.
İlk aşamada, Temsilciler Meclisi İstihbarat Komisyonu soruşturmalarına devam edecek kamuya açık oturumlar yapacak. Komitenin, kapalı oturumlarda alınan ifadelerin zabıtlarını kamuya açma hakkı da olacak.İkinci aşamada, İstihbarat Komisyonu bulgularını kamuya açık bir rapor haline getirip, kendi oturumlarını başlatacak Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu’na gönderecek.
Başkan Trump’ın avukatlarının, Adalet Komisyonu aşamasına katılmalarına izin verilecek. Komisyondaki Cumhuriyetçi üyeler belge ve tanıklar için celp çıkartabilecek, ancak her iki komitede de Demokratlar çoğunlukta olduğu için engellenebilirler.Demokratlar, önümüzdeki haftalarda kamuya açık oturumlar yapılmasını planlıyor ve başkana karşı azil maddeleri tasarıları oluşturma olasılığını değerlendiriyor.
Azil soruşturması neden başladı?
Soruşturmanın merkezinde, ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky arasında 25 Temmuz’da yapılan telefon görüşmesi var.
Telefon konuşmasının zabıtları, Trump’ın Zelenzsky’den, Joe Biden ve Hunter Biden hakkındaki ispatlanmamış yolsuzluk iddialarını soruşturmasını istediğini gösteriyor.
Azil süreci
- Azil, Kongre’nin bir başkanı görevden alabildiği iki aşamalı bir siyasi sürecin ilk ayağı.
- Temsilciler Meclisi, azil maddelerini geçirirse, Senato bir yargılama yapmak zorunda.
- Senato’daki oylamada başkanın hüküm giyebilmesi için üçte ikilik bir çoğunluk gerekiyor. Ancak Cumhuriyetçiler Senato’da çoğunluğu elinde tuttuğundan bu pek olası değil.
- Tarihte sadece iki ABD Başkanı, Bill Clinton ve Andrew Johnson azil soruşturması geçirdi ancak hiçbiri görevden alınmadı.
- Başkan Richard Nixon ise Watergate Skandalı sonrası, azledilip görevden uzaklaştırılmadan önce istifa etmişti.