Beyaz Saray, Venezuela’nın ABD bankalarında bulunan hesaplarındaki kontrol hakkını Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun elinden aldı.Hesapların kendisini geçici devlet başkanı ilan eden ama yasal olarak herhangi bir yetkisi olmayan Juan Guaido’ya devredildiği açıklandı. Amerikan Merkez Bankası FED, ABD hükümetinin aldığı karara uyarak hesapların kontrolünün Guiado’ya devredildiğini doğruladı. Venezuela Devlet Petrol Şirketi PDVSA’nın nakit parasının yaklaşık yüzde 75’inin ABD’de bulunduğuna dikkat çeken uzmanlar, bunun Venezuela ekonomisinin temel taşı olan petrol hesaplarını kullanma yetkisinin Guiado’ya geçmesi anlamına geldiği yorumunda bulundu.
Beyaz Saray’ın aldığı bu karar ABD’li iş insanlarını ise zor durumda bıraktı. ABD hükümetinin tepkisinden korkan ve ismini vermeyen bir petrol şirketi yöneticisi, Wall Street Journal gazetesine, “Bu durum, kredi verenler için, çalışanlar için dâhil herkes için bir karmaşa anlamına geliyor” dedi.
Donald Trump hükümetinin Guaido’nun hesapları etkili bir şekilde kontrol etmesine izin vermek için acil durum kararnamesi yayınlamayı planladığı bildirildi.
Ne olmuştu?
Venezuela’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun 2018 yılında gerçekleşen ve muhalefetin boykotu nedeniyle katılım oranın yüzde 50’nin altında kaldığı seçimlerde yeniden seçilmesi, Maduro yönetiminin meşruiyetinin tartışılmaya başlamasına neden oldu.
Hükümetin giderek ağırlaşan ekonomik kriz karşısında yetersiz kalan politikaları ülkedeki muhalefeti de harekete geçirdi. Siyasi krizler nedeniyle iki parlamentonun bulunduğu ülkede, muhalefetin çoğunluğunu oluşturduğu Ulusal Meclis, 10 Ocak’ta yemin ederek ikinci dönemine başlayan Maduro’yu tanımayacağını duyurdu. Ardından Ulusal Meclis Başkanı Juan Guadio, 23 Ocak’ta bir açıklama yaparak Anayasa’nın 233. ve 333. maddeleri uyarınca kendini geçici devlet başkanı ilan ettiğini duyurdu. Bu açıklamadan yalnızca birkaç dakika sonra bir mesaj paylaşan ABD Başkanı Donald Trump, Guadio’yu tanıdığını ilan etti.
ABD’nin ardından Kanada, Brezilya, Kolombiya, Arjantin, Paraguay gibi çok sayıda ülke Guadio’yu tanıdığını bildirirken, Türkiye, Rusya, Çin, Meksika, Bolivya gibi ülkeler Maduro’ya destek verdi.
Yabancı ülkelerin de Venezuela konusunda iki kampa bölünmesi krize uluslararası boyut kazandırdı. Giderek tırmanan siyasi krizde, nasıl bir tutum takınacağı tartışılan Venezuela Ordusu şimdiye kadar hükümetten yana tavır aldı. Savunma Bakanı Vladimir Padrino Lopez, 8 ordu komutanıyla birlikte televizyonlardan canlı yayınlanan konuşmasında, Guaidó’nun “darbe” yaptığını belirterek, Maduro’ya sadık kalacaklarını söyledi. Ancak ordunun komuta kademesinin Maduro’ya sadık isimlerden oluşmasına karşın özellikle alt rütbelerdeki subayların ekonomik sıkıntılardan dolayı mevcut gidişattan memnun olmadığı da ifade ediliyor.
