Brüksel’de bugün düzenlenecek olan Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları toplantısının gündeminde Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki sondaj faaliyetleri var. Türkiye’nin bölgedeki doğal gaz arama faaliyetlerini “yasa dışı” olarak nitelendiren Avrupa Birliği, Türkiye’ye karşı cezaî önlemler almayı planlıyor. Türkiye’ye karşı uygulanması planlanan yaptırımlar arasında Havacılık Anlaşması’yla ilgili yürütülen müzakerelerin askıya alınması, AB yardımlarının kısılması ve Avrupa Yatırım Bankası üzerinden verilen kredilerin sınırlandırılması bulunuyor.AB, planladığı yaptırımlarla Ankara üzerinde baskı oluşturarak Türkiye’nin AB üyesi Kıbrıs açıklarında doğal gaz arama faaliyetlerine son vermesini amaçlıyor. Ancak Türkiye, sondaj faaliyetlerinde bulunduğu bölgenin kıta sahanlığına ait olduğunu savunarak Doğu Akdeniz’de hak iddia ediyor.
Ankara sondaj faaliyetlerinde ısrarlı
Hafta sonu Kuzey Kıbrıs merkezli Kıbrıs Postası gazetesinde Ankara’nın tutumu ile ilgili bir makalesi yayımlanan Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Güney Kıbrıs yönetimini Kıbrıslı Türklerin doğal kaynaklar üzerindeki haklarını hiçe saymakla eleştirdi ve Güney Kıbrıs yönetimini Türkiye’nin kıta sahanlığında uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarını ihlal etmekle suçladı. Aynı zamanda Kıbrıs Türklerinin Ada’daki doğal kaynaklarla ilgili haklarını da savunduklarını vurgulayan Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz’de doğal gaz arama faaz arama tartışmaları ile ilgili bir açıklama yapmıştı. Akıncı, açıklamasında Güney Kıbrıs yönetimine Ada çealiyetlerinden vazgeçmeyeceklerine işaret etti.Kuzey Kıbrıs lideri Mustafa Akıncı da hafta sonu doğal gvresindeki hidrokarbon kaynaklarının araştırılması için ortak bir komite kurulması çağrısında bulunmuştu.
Avrupa Birliği’nin tutumu
Doğal gaz tartışmasında Kıbrıs’ın Avrupa Birliği üyesi olduğunu vurgulayan Brüksel ise Türkiye’yi Kıbrıs Cumhuriyeti’nin egemenlik haklarını ihlal etmekle suçluyor. Türkiye’nin sondaj amaçlı bölgeye iki araştırma gemisi göndermesini yasa dışı olarak nitelendiren Birlik, bunun Türkiye’nin uzun vadede AB ile ilişkilerine olumsuz etkileri olacağı mesajları veriyor.Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki arama faaliyetlerine Akdeniz’e kıyısı olan Mısır da tepki gösteriyor. Mısır Dışişleri Bakanlığından geçen hafta yapılan açıklamada Türkiye’nin uluslararası hukuku ihlal ettiği ve tek taraflı çalışmalar yaptığı savunulmuştu. Mısır, Kıbrıs’ın Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) anlaşması yaptığı ülkelerden biri. Kıbrıs’ın, Akdeniz’e kıyısı olan Lübnan, İsrail ve Suriye ile de anlaşması var. Münhasır Ekonomik Bölge, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi uyarınca bir devletin deniz kaynaklarının araştırılması ve kullanılmasında özel haklara sahip olduğu bölgeler olarak tanımlanıyor. Türkiye, bölgeye ilk olarak geçen Mayıs ayında Fatih adlı sondaj gemisini göndermişti. Yavuz adlı ikinci sondaj gemisi de Temmuz başından bu yana Doğu Akdeniz’deki arama faaliyetlerine katılıyor.
