AB Konseyi Başkanı Tusk, Türkiye ile Doğu Akdeniz’de yaşanan doğalgaz gerginliğinde AB üyesi Kıbrıs Cumhuriyeti’nin arkasında olduklarını açıkladı. Tusk, Türkiye’yi Kıbrıs’ın egemenlik haklarına saygı duymaya çağırdı.Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk, AB’nin tek vücut halinde, Doğu Akdeniz’de doğalgaz arama faaliyetleri nedeniyle Türkiye ile gerilim yaşayan Kıbrıs’ın arkasında olduğunu ifade etti. Romanya’nın Sibiu kentinde düzenlenen gayriresmi AB zirvesinde konuya değinen Tusk, Birlik olarak Türkiye’den, üye bir ülkenin egemenlik haklarına saygı duymasını beklediklerini dile getirerek, Kıbrıs’ın ve Avrupa Birliği’nin gelişmeleri dikkatle takip edeceğini vurguladı.
Güney Kıbrıslı yetkililer, Türk sondaj gemisi Fatih’in, adanın güneybatısında, Paphos kentinin 68 kilometre açığında demir attığını ancak henüz sondaj çalışmasına başlamadığını belirtiyor. Yetkililer ayrıca Fatih gemisine bazı destek gemileriyle Türk Deniz Kuvvetleri’ne bağlı bir fırkateynin de eşlik ettiğini kaydediyor. AB üyesi Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis de, Türkiye’nin girişimlerini 1974 Kıbrıs Harekatı’na benzeterek, Ankara’nın faaliyetlerinin işgal ile eş değer olduğunu savundu. Anastasiadis, zirve öncesinde, Akdeniz’in doğusunda doğalgaz arama çalışmaları yapan Türkiye’ye karşı Birlik ülkelerinin ortak tavır içinde olmaları gerektiğini ifade etmişti. 40 milyar euro hacimli doğalgaz yatakları Amerikan enerji şirketi ExxonMobil’in araştırmalarına göre Kıbrıs’ın güneyindeki yataklarda 227 milyar metreküp civarında doğalgaz olduğu tahmin ediliyor. Bu da 40 milyar eurodan fazla ekonomik getiri anlamına geliyor. Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanımayan Türkiye, Kıbrıs sorunu çözülmeden ve Kıbrıslı Türklerin onayı alınmadan bölgede doğalgaz arama çalışması yapılmasına karşı olduğunu defalarca belirtti.
Uluslararası toplum tarafından tanınan Kıbrıs Cumhuriyeti hükümeti ise, bu tarz maden arama çalışmalarının her egemen devlet için bir hak olduğunu belirterek Türkiye’nin taleplerine karşı çıkıyor. Güney Kıbrıs-İsrail-Yunanistan ortaklığı Akdeniz’in doğusunda doğalgaz arama ve çıkarma konusunda tartışmalar sürerken, bir yandan da söz konusu doğalgazın ticaretiyle ilgili devletler arası görüşmeler devam ediyor.
Son olarak geçtiğimiz Mart ayında İsrail’in başkenti Kudüs’te bir araya gelen İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Kıbrıslı Rumların lideri Anastasiadis, Yunanistan Başbakanı Aleksis sipras ve Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Kıbrıs’ın güneyinde çıkarılacak doğalgazın Avrupa’ya taşınması için inşa edilmesi planlanan boru hattı projesini görüşmüştü. 2 bin 100 kilometre uzunluğunda olması ve 2025 yılında faaliyete girmesi planlanan boru hattının maliyetinin yaklaşık 6 milyar euro olacağı tahmin ediliyor. Boru hattının, Akdeniz’in doğusunda, Kıbrıs ve İsrail’in egemenlik sahalarında çıkarılacak doğalgazın Girit üzerinden Yunanistan’a, oradan da İtalya’ya taşınmasında kullanılması planlanıyor.
